Sevda Karaca: Harran Geçici Barınma Merkezi’nde neler oluyor?

Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, 1,5 yaşındaki hasta çocuğu ile birlikte Şanlıurfa’daki Harran Geçici Barınma Merkezi’ne götürülen Suriyeli R.E’nin yaşadıklarını gündem etti. Kendisine ulaşan ailenin durumla ilgili endişelerini sosyal medya hesabından paylaştığı video ile anlattı. Karaca,  "İlaç, hijyen, beslenme gibi temel ihtiyaçların dahi karşılanmadığı GBM’ler ve GGM’ler adeta işkence merkezine dönmüş durumda" diyerek İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya soru önergesi verdi. 

1,5 yaşındaki bebek aç ve hasta

Karaca, yaptığı açıklamada “Birkaç gün önce İstanbul’da yaşayan Suriyeli R.E, bize ulaşarak eşi H.A. ve 1.5 yaşındaki hasta bebeği Y.E’nin Urfa’daki Harran Geçici Barınma Merkezi’ne götürüldüğünü bildirdi. R.E, çocuğa süt bile verilmediğini, sağlık durumunun kötüleştiğini anlattı. R.E, resmi çalışma izniyle 10 yıldır Türkiye’de yaşıyor. Belgelerine göre, 3.5 yıl önce evlendiği eşi H.A. için üç yıldır yaptığı oturum başvuruları sistematik biçimde reddediliyor. Resmi nikah kıyamıyorlar. Bu nedenle H.A, hamileliği boyunca sağlık hizmetlerine erişememiş. Bu konuda Urfa Kaymakamlığı’na verilen dilekçeler de yanıtsız kalmış. Geçtiğimiz haftalarda Osmaniye’ye aile ziyareti sırasında H.A. ve bebeği gözaltına alınıp Harran GBM’ye gönderildi. Son dönemde Harran’daki koşulların kötüleştiğine dair ciddi duyumlar alıyoruz” diyerek durumu aktardı.

“Endişeli aile geri gönderme ile tehdit ediliyor”

Benzer bir vakanın kısa süre önce İzmir’de yaşandığını belirten Karaca “Yeni doğum yapan bir Suriyeli kadın, hastaneden alınarak Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’ne götürüldü. Kadın ve bebeğinden uzun süre haber alınamadı. Daha sonra Urfa’daki Harran GBM’ye sevk edildikleri, kamuoyu baskısıyla serbest bırakıldıkları öğrenildi. Bebeğin vücudu tahtakuruları tarafından ısırılmıştı, merkezde ilaç bile yoktu” dedi.

R.E’nin Harran’daki koşullar nedeniyle eşi ve çocuğu için endişeli olduğunu ifade eden Karaca, “Eşi ve çocuğuyla görüştürülmediğini, merkezin önüne gittiğinde ‘Seni de göndeririz’ diye tehdit edildiğini söylüyor. İlaç, hijyen, beslenme gibi temel ihtiyaçların dahi karşılanmadığı GBM’ler ve GGM’ler adeta işkence merkezine dönmüş durumda. Cezaevi koşullarından bile kötü olan bu yerlerde 3 kişilik odalarda 10 kişi kalıyor” ifadelerini kullandı.  

2013 milyon euro’luk ab fonu nereye harcandı?

Emek Partisi olarak bu merkezlere dair hazırladıkları özel raporda, görüşmeler yaptıkları mültecilerin tanıklıklarıyla yaşanan vahşeti ortaya koyduklarını belirten Karaca “Bugüne dek ulaştığımız verilere göre Avrupa Birliği, Türkiye’deki geri gönderme merkezlerinin inşası, işletilmesi ve yenilenmesi için en az 213 milyon Euro fon sağlamış durumda. İçişleri Bakanlığı ve Göç İdaresi Başkanlığı bu paranın hesabını şeffaf bir şekilde verebilecek mi? Defalarca sorduk, cevap alamadık” şeklinde tepki gösterdi.

“1,5 yaşındaki hasta ve aç Y.E. bebeğin akıbetini soruyoruz”

“Avukatlar, denetimler sırasında mültecilerin araçlara bindirilip denetim bitene kadar dışarıda bekletildiğini bildiriyor. Bu sahtekârlığın hesabını kim verecek? GGM’lere sağ girip ağır hastalıklarla çıkanlar var; kimileri çıkamıyor bile. Şimdi ise 1,5 yaşındaki hasta ve aç Y.E. bebeğin akıbetini soruyoruz. Cevap bekliyoruz” diye seslendi.

Dayanışma çağrısı

“Kadınları ve bebekleri kaderlerine terk etmeyeceğiz!” diyen Karaca “Buradan başta Urfa Barosu olmak üzere tüm barolara, insan hakları ve demokratik kitle örgütlerine sesleniyoruz: H.A. ve bebeği Y.E. için acil dayanışma çağrısı yapıyoruz. Avrupa Komisyonu’na ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ne de sesleniyoruz: Türkiye’yi bir mülteci deposuna çevirdiniz. Bu insanların yaşadığı cehennemi görmek zorundasınız. Acil önlem alın!” çağrısında bulundu.

Geri gönderme merkezleri denetleniyor mu?

Konuya ilişkin İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya soru önergesi veren Karaca, yaşananları aktararak Bakanlık’tan bilgi istedi. Daha önce de Harran GBM’de kamu görevlilerinin göçmen ve mülteci kadınlara dönük taciz ve cinsel saldırı iddialarına ilişkin soru önergesi veren Karaca, cevap verilmeyen bu önergeyi de hatırlatarak Bakan Yerlikaya’dan şu soruların yanıtını istedi:

• Harran GBM’nin güncel kapasitesi ve fiziki koşulları nelerdir? Burada kalanlara yeterli sağlık, hijyen ve beslenme desteği sağlanmakta mıdır?
• Harran GBM’de tutulan 1,5 yaşındaki Y.E. adlı bebeğin sağlık durumu hakkında Bakanlığınızın bilgisi bulunmakta mıdır? Bebeğin babası R.E.’ye neden ailesiyle görüşme izni verilmemektedir?
• Daha önce de cinsel saldırı iddialarıyla gündeme gelen ve tarafımızca da soru önergesine konu edilen Harran GBM için açıldığı tarihten bu yana kaç kere denetim gerçekleştirilmiştir? Bu denetimlerin sonuçları nedir?
• Geri gönderme ve geçici barınma merkezlerinde kapasite üstü kalabalık, sağlık sorunları ve şiddet iddiaları hakkında Bakanlığınızın kamuoyunu bilgilendirecek midir?
• AB tarafından gerçekleşen denetim süreçlerinde mültecilerin araçlara bindirilerek gizlenmesi gibi uygulamaların olduğu yönündeki belirlemelere karşı Bakanlığınız ne tür adımlar atmıştır? Bu uygulamalar kimler tarafından yapılmaktadır? Bu kişiler hakkında adli ve idari soruşturma süreçleri başlatılmış mıdır? Akıbeti nedir? 
• Avrupa Birliği tarafından GGM ve GBM için ödenen 213 milyon Euro ne şekilde harcanmıştır?

GBM’lerdeki tecavüz, taciz iddialarını da gündeme getirmişti

Bu yıl Ocak ayında bazı geçici barınma merkezleri ve geri gönderme merkezlerinde yaşanan tecavüz ve taciz iddiaları gündeme gelmişti. Karaca konuya ilişkin yazılı soru önergesi vererek, suç işleyen kişilerin terfi ettirilme iddialarını sormuş ancak cevap alamamıştı. Karaca’nın soruları şu şekildeydi:

• Harran, Şanlıurfa, Adana, Kilis ve Nizip’te bulunan geri gönderme ve geçici barınma merkezlerinde yaşanan taciz ve tecavüz olaylarına dair bir soruşturma işlemi başlatılmış mıdır? Akıbeti nedir?
• Ömer ve S.K olarak anılan kişiler şu anda görev yapmakta mıdır? Görevleri nedir? S.K’nın terfi ettirildiği doğru mudur?
• Geri gönderme ve geçici barınma merkezlerinde bulunarak intihar eden ya da intihar girişiminde bulunan kişi sayısı kaçtır? Bunların intihar gerekçeleri nedir?
• Türkiye’de toplam kaç tane geri gönderme ve geçici barınma merkezi vardır? Buralarda tutulan kişi sayısı kaçtır? Bunlardan kaç tanesi kadın ve kız çocuğudur?
• Geri gönderme ve geçici barınma merkezleri ne sıklıkla denetlenmektedir? Bu denetimlerden ne tür sonuçlar elde edilmiştir?
• Geri gönderme ve geçici barınma merkezleri alanda çalışan emek ve meslek örgütleri, insan hakları örgütleri ve baroların denetimine açık mıdır?
• Geri gönderme ve geçici barına merkezlerinde görev yaparken işlediği bir suç dolayısıyla hakkında adli ya da idari soruşturma başlatılan personel sayısı kaçtır? Bunlar hangi suçlardır? Akıbeti ne olmuştur? (Haber Merkezi)