Neden bisikletli eylem?

BİSİKLET, DOĞASI GEREĞİ EYLEMCİDİR

Oysa tam olması gereken yerdir. Çünkü bisiklet doğası gereği muhaliftir. Başka sözünüz olmasa bile ulaşım aracı olarak bisikleti seçtiğinizde reddettiklerinizle – benzin tüketimi, egzoz gazı salınımı, yol ücreti, edilgen, sürü halinde bir yolculuk vs. – kendi çözümünüzü üretmiş, bireysel eyleminizi gerçekleştirmiş olursunuz. Ayrıca trafikte olmanın tek yolu olarak dayatılan motorlu taşıt iktidarının ve kapitalist ekonominin bir alternatifini isteseniz de istemeseniz de yaratırsınız.

Bisikleti seçtiğinizde yolun olasılıklarına açarsınız hayatınızı. Yolda karşınıza çıkabilecekler bir belediye otobüsü güzergâhının size sunduklarıyla asla kıyaslanamaz. Cam arkası korunaklılığı yerine yağmurun, rüzgarın, güneşin oyunlarına dâhil olur, zorluklarına göğüs gerer, hatırlarsınız doğanın parçası olduğunuzu. Sürüden ayrılır özgürleşirsiniz.

Mademki siz, büyük adamların kurduğu büyük büyük meselelerin içinde rüzgâra karşı pedallayan bir çocuksunuz ve mademki bisiklet size insanı, hayvanı, suyu, taşı, toprağıyla doğanın bütünlüğünü fark ettiriyor; fark etmenin sorumluluğunu eyleme dönüştürme gerekliliğini omuzlarınızda hissedersiniz. Sözüm ona gelişmenin kaçınılmaz gereği olarak doğanın gereklerini hiçe sayan ve insanca yaşamı engelleyen ne kadar müdahale varsa hepsinin karşısında durursunuz.

Bisiklet alternatif doğası, özgürlükçü, çevreci, mücadeleci ruhuyla her eylemde söz söylemeyi hak eder.

Dünyada bisikletli eylem kültürü en etkin halini Critical Mass (CM / Kritik Çoğunluk) hareketiyle göstermeye başlamıştır. CM çevreci ve küreselleşme karşıtı bir hareket olarak 1992’den beri 300’den fazla şehirde gerçekleşmektedir.
Özünde trafikte motorlu taşıtların kurduğu iktidara bir karşı çıkıştır.

Aslında tüm isyanlar ve hak arayışlarında olduğu gibi birlikte ve örgütlü mücadelenin bir sonucudur. Critical Mass, Türkçesinde söylendiği gibi Kritik Çoğunluk’a ulaşıldığında başlar. Bir kavşak ya da trafiğin etkin olduğu bir noktada, bisiklet sayısının çoğunluğa ulaşmasıyla motorlu araçlar normalde dikkate almadıkları ya da taciz ettikleri bisikletlilere geçiş önceliği vermek zorunda kalırlar..İşte bu örgütlü, birlikte hareket eden, kritik bir çoğunluktur.

Ve bu bisikleti, trafikte görünür kılmanın, bisikletle yollarda ölenlere dikkat çekmenin, acil bisiklet yolları istemenin bir yoludur.
Slogan basittir: Biz trafiği tıkamıyoruz trafik biziz!

Dünyanın birçok yerinde bir bisiklet şenliği coşkusuyla yapılan bu eylem Türkiye’de İzmir ve İstanbul başta olmak üzere her ayın son cumartesi günü yapılmaktadır.

TÜRKİYE’DE BİSİKLETLİ EYLEMLER

Ülkemizde yapılan ve başarıya ulaşmış ilk bisikletli eylemi olarak 12 Aralık 1989 tarihinde  İzmir Cumhuriyet Meydanı’ndan başlayan “Bisikletlerle İzmir’den Kozbeyli’ye” eylemini örnek gösterebiliriz.

O günkü eylemin amacı, Aliağa’da yapılması planlanan termik santrali özellikle Aliağa ve çevresinde yaşayan yurttaşların istemediğini göstermekti. Dönemin Aliağa belediye başkanı Hakkı Ülkü, Dikili belediye başkanı Osman Özgüven bisiklet başına geçerek bu eylemin öncülerinden oldular. Hareket diğer bileşenleriyle birlikte büyük bir başarıya imza atarak termik santral yapımını durdurmayı başardı.

Bu hareketten sonra ülkemizde dönem dönem bisiklet üzerinde eylemler yapıldıysa da ete kemiğe bürünmüş hali İstanbullu bisikletlilerin kurduğu Barışa Pedal isimli grup oldu. Grup ilk olarak  İstanbul  milletvekili adayı sosyalist Ufuk Uras’ın TBMM’ne girmesine destek olarak yaptığı eylemlerle sesini duyurdu. Daha sonra İncirlik üssüne giderek ABD’ye ait füzeleri protesto etmesiyle ve yurt içinde yapılan çeşitli eylemlerle sesini duyurmaya devam etti. Halen İstanbul’da etkinliklerini sürdürmekteler.

BİSİKLETLE GEZİ DİRENİŞİ

İstanbul’da başlayan hareketi İzmir’de 2009 yılında kurulan Karşı Bisiklet grubu takip etti. İlk olarak 1 Mayıs işçi bayramına katılarak kuruluşunu ilan eden grup daha sonraki yıllarda ilk sayılabilecek pek çok eylem ve etkinliğe imza attı. “Allianoi Sular Altında Kalmasın”, “Foça’da Termik Santral İstemiyoruz”, “Loç Vadisi’nde Dere Soykırımına hayır!”, “Çanakkale’den İzmir’e Küresel Isınmaya Karşı Bisiklet Turu” ve son olarak Gezi Parkı sürecine destek olmak amacıyla İzmir’den İstanbul’a kadar 5 gün boyunca pedal çeviren grup yol boyunca el ilanı dağıtarak, geçtikleri merkezlerde basın açıklamaları yaparak gezi parkı direnişine destek olmaya çalıştı. Karşı Bisiklet grubu tüm bu eylemlerin yanı sıra dört yıl arka arkaya Rock-A festivalinde bisiklet atölyesi kurup bisiklet üzerine söyleşiler gerçekleştirdi. 2010 yılında ilk kez yapılan “İçinden Bisiklet Geçen Film Gösterimleri”ni düzenleyerek İzmir’de değişik bisiklet gruplarını bir araya getirdi.

Grup tüm bu faaliyetlerini sponsorsuz olarak dayanışma esasına kurulu bir şekilde gerçekleştirmektedir. Ayrıca tüm kararlarını ve eylemlerini hiyerarşik olmayan bir yapı içerisinde, tamamen gönüllülük ilkesiyle hayata geçirip; bisikleti ve bisiklet sevgisini bir araç olarak kullanıp insanca yaşamanın yollarını hep birlikte aramaktadır.

RÜZGÂRA KARŞI PEDAL ÇEVİRMEYE DEVAM

Karşı bisiklet grubu, manifestolarında da belirttikleri gibi savaşa, nükleere, trafik terörüne, cinsiyet ve her tür ayrımcılığa, doğa katliamına, adaletsizliğe, ırkçılığa, şiddete ve eşitsizliğe karşı Türkiye’ de ve dünyada verilen mücadelelerin bir parçası olmaya çalışıyor ve rüzgâra karşı pedal çevirmeye devam ediyor.

Barışa Pedal ve Karşı Bisiklet gruplarını Ankaralı bisikletçilerin kurduğu Öteki Bisiklet izledi. Öteki Bisiklet Hrant Dink suikastını protesto turu, Sivas katliamını protesto turları düzenleyip 1 Mayıs İşçi bayramında bisiklet korteji oluşturarak 1 Mayıs’a destek olan bisiklet grupları arasına ki yerini aldı. Öteki Bisiklette Barışa Pedal ve Karşı Bisiklet gibi eylem ve etkinliklerine ve bisiklet üzerinde olmaya devam ediyor.

* Karşı Bisiklet