07 Ekim 2018 04:56

2018 Nobel Ödülleri sahiplerini buldu

Tıp, fizik, kimya, ve barış alanında verilen Nobel Ödülleri'nin 2018 yılı kazananları belli oldu.

Fotoğraf: Flickr

Paylaş

2018 yılı Nobel Ödülleri sahiplerine takdim edildi. İlki 1901 yılında takdim edilen Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından barış, fizik, kimya, edebiyat ve fizyoloji veya tıp alanlarında veriliyor. Ekonomi dalında verilen bir başka Nobel Ödülü ise 1968 yılında Sveriges Riksbank ile Merkez bankasının İsveç ekonomisine yapmış olduğu katkılar nedeniyle verilmeye başlandı.

Ödüllerin idaresi ve finansmanı Alfred Nobel'in 1895 yılındaki vasiyeti doğrultusunda kurulan Nobel Vakfı tarafından sağlanıyor. Her ödül ayrı bir komite tarafından veriliyor. Ödüle layık görülen kişi ve kurumlara bir madalya, bir diploma ve değişen miktarlarda para ödülü takdim ediliyor. Ödülü kazananlara 9 milyon İsveç Kronu (yaklaşık 1.4 milyon TL) para ödülü verildi.

2018 Nobel Ödülllerini kazanan kişi ve kurumlar ise şöyle:

  1. ■ Nobel Barış Ödülü: Doktor Denis Mukwege ve Ezidi insan hakları savunucusu Nadia Murad
  2. ■ Nobel Tıp Ödülü: Japon Tasuku Honjo ile ABD'li James P. Allison
  3. ■ Nobel Fizik Ödülü: ABD'li Arthur Ashkin, Fransız Gerard Mourou ve Kanadalı Donna Strickland
  4. ■ Nobel Kimya Ödülü: Frances H. Arnold ile George P. Smith ve Gregory P. Winter
  5. ■ Nobel Edebiyat Ödülü: Verilmeyecek
  6. ■ Nobel Ekonomi Ödülü: Henüz verilmedi

Ödüllere ilişkin ayrıntılar ise şöyle:

2018 NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜ, DENİS MUKWEGE VE NADİA MURAD'A VERİLDİ

2018 Nobel Barış Ödülü, tecavüzün savaşlarda bir silah olarak kullanılmasını engellemek amacıyla yürüttükleri çalışmalardan dolayı Kongolu jinekolog doktor Denis Mukwege ve Ezidi insan hakları savunucusu Nadia Murad'a verildi. Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Ezidi kadın hakları savunucusu Nadia Murad "Bu ödülü bütün Ezidiler, bütün Iraklılar, Kürtler, bütün azınlıklar ve dünya çapındaki cinsel şiddet mağdurlarının hepsiyle paylaşıyorum" dedi.

2018 NOBEL KİMYA ÖDÜLÜ, EVRİM BİYOLOJİSİ ÇALIŞAN 3 BİLİM İNSANINA VERİLDİ

Nobel Kimya Ödülü bu yıl, evrim biyolojisi alanındaki çalışmalarından ötürü bilim insanları Frances H. Arnold ile George P. Smith ve Gregory P. Winter arasında paylaştırıldı.

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinden yapılan açıklamada, 2018 Nobel Kimya Ödülü'nün yarısının ABD'li Frances H. Arnold'a verildiği, ödülün diğer yarısının ise ABD'li George P. Smith ile İngiliz Gregory P. Winter arasında paylaştırıldığı belirtildi.

Açıklamada, Arnold'un enzimlerin biyolojik evriminin yönetilebileceğini ortaya koyduğu, Smith ve Winter'ın ise bunun pratik alanlarda uygulanmasını sağlayan laboratuvar yöntemlerini geliştirdikleri için ödüle layık görüldüğü ifade edildi.

2018 NOBEL FİZİK ÖDÜLÜ, A. ASHKİN, G. MOUROU VE D. STRİCKLAND'E VERİLDİ

Nobel Fizik Ödülü, 'lazer fiziğini kökten değiştiren icatlarından' dolayı ABD'li Arthur Ashkin, Fransız Gerard Mourou ve Kanadalı Donna Strickland'e verildi. A. Ashkin atom, virüs gibi küçük cisimleri yakalayabilen optik cımbızın; Mourou ve Strickland ise bugün göz ameliyatlarında da kullanılan lazer teknolojisinin keşfi için ödüle layık görüldü.

2018 NOBEL TIP ÖDÜLÜ ABD'Lİ JAMES P. ALLİSON İLE JAPON TASUKU HONJO'YA VERİLDİ

Nobel Tıp Ödülü, bu yıl kanser alanındaki çalışmalarıyla tıp dünyasına yaptıkları katkılardan ötürü Japon Tasuku Honjo ile ABD'li James P. Allison arasında paylaştırıldı. Nobel Komitesinden yapılan açıklamada, bilim insanlarının "negatif bağışıklık düzenlemelerini önleyen kanser tedavi yöntemini keşfettikleri için" ödüle layık görüldüğü ifade edildi.

NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLÜ BU YIL VERİLMEYECEK

Nobel Edebiyat Ödülü, İsveç Akademisi'ndeki cinsel saldırı skandalı nedeniyle yaşanan istifalar sebebiyle bu yıl verilmeyecek.
 
Akademi üyelerinden Şair Katarina Frostenson’un eşi Fransız fotoğrafçı Jean-Claude Arnault’a, 18 kadın tarafından cinsel taciz suçlaması yapılmıştı. Arnault’un 6 ödülün kazananını resmi açıklamadan önce sızdırdığı da ileri sürüldü. Skandalın ardından İsveç Akademisi'nin 18 üyesinden 6'sı istifa etti, Frostenson ile birlikte 7 üye atıl duruma geçti. Ödülü 1901'den bu yana dağıtan İsveç Akademisi, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, ödülün gelecek yıl iki kez verileceğini duyurdu.

NOBEL ÖDÜLÜ NEDİR?

İsveçli kimya mühendisi Alfred Nobel, ölümünden bir yıl önce, 27 Kasım 1895'te üçüncü ve son vasiyetini imzalamıştı. Ölümünden sonra her yıl fizik, kimya, tıp, edebiyat ve barış alanlarında insanlığa büyük katkıda bulunan araştırmacılara verilecek bir ödülün kurulmasını isteyen Nobel, bunun için kendi keşfi olan dinamit ve diğer patlayıcı maddelerden elde ettiği 33,2 milyon İsveç kronu (yaklaşık 19 milyon lira) tutarındaki servetinin yüzde 94'ünü bağışlamıştı. 1867'de keşfettiği dinamit ve çeşitli ülkelerde kurduğu çok sayıda patlayıcı fabrikasından büyük bir servet elde eden Nobel'in servetini insanlığın geleceği için çalışan bilim adamlarına bağışlama fikrinin, bir Fransız gazetesinde yanlışlıkla verilen ölüm ilanına dayandığı sanılıyor.

İtalya'ya balistit barutu sattığı için 1891'de Fransa tarafından "hain" ilan edilen Alfred Nobel'in ağabeyi ve iş ortağı Ludvig, 1888'de Cannes'da yaşamını yitirmişti. Ölenin Ludvig değil, Alfred Nobel olduğuna dair yanlış istihbarat alan bir Fransız gazetesi, "Ölüm tüccarı öldü" başlıklı bir ilan yayımlamıştı. İlanda "Daha önce hiç olmadığı kadar hızlı bir biçimde ve daha fazla sayıda insanın ölümünü sağlayacak yöntemler bularak zengin olan Dr. Alfred Nobel, dün öldü." ifadeleri kullanılmıştı. Ölenin Alfred değil, kardeşi Ludvig Nobel olduğunun anlaşılması üzerine gazete, bir düzeltme yayımlamıştı. Hayatı boyuncu evlenmeyen ve çocuğu olmayan Alfred Nobel'in, ilanı okuyunca çok üzüldüğü ve gelecek nesillerin kendisini nasıl hatırlayacağı konusunda endişeye kapıldığı ileri sürülüyor.

Nobel'in atadığı Ragnar Sohlman and Rudolf Lilljequist, bilim adamının servetiyle ilgilenmek ve ödülleri dağıtmak için 1900'da Nobel Vakfını kurdu. Nobel Vakfı, ödül verileceklerin seçiminde herhangi bir rol oynamıyor. Daha çok bir yatırım şirketi gibi faaliyette bulunan Vakıf, ödüller için finansal temel oluşturmak üzere Nobel'in servetiyle yatırımda bulunuyor. Vakıf, İsveç'te tüm vergilerden, ABD'de de yatırım vergilerinden muaf tutuluyor. Vakfın, beş kişiden oluşan yönetim kurulunun başkanını İsveç Kralı atıyor. (HABER MERKEZİ)

ÖNCEKİ HABER

Taksim Meydanı'nda ceset bulundu

SONRAKİ HABER

Ankara Katliamı’nda yaralı kurtulan Doğan, barış talebinden vazgeçmedi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...