Hayvana şiddet ve istismarda ceza paraya çevrilmemeli, ertelenmemeli

Derya KAYA
Ankara

Son dönemde artan hayvanlara yönelik istismar ve şiddet haberleri hayvanlara yönelik suçlardaki cezasızlığı da ortaya koyuyor. Seçimlerden önce gerekli yasal düzenlemelerin yapılacağına ilişkin sözler hala tutulmazken, hem hukukçular hem de hayvan hakları savunucuları yasasının bir an önce çıkartılarak, cezaların ‘paraya çevrilemez, ertelenemez’ olmasını istiyor.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve hükümet temsilcileri 24 Haziran seçimlerinin hemen öncesinde hayvanlara dönük işkence suçu işleyenler için yasanın derhal çıkacağını söyledi. Ancak seçimlerin ardından 2 ay geçmesine rağmen hükümet temsilcileri tarafından kamuoyuna bir açıklama yapılmadı. İşkence, hayvanlara eziyet ve tecavüz haberleri ise hala gelmeye devam ediyor. Hükümet 100 Günlük Eylem Planı’nda da “Hayvanlara karşı işlenen öldürme ve eziyet fiillerine karşı caydırıcı tedbir ve cezai yaptırımların öngörülmesi” ifadesine yer verdi. Fakat bu yasa tasarısının ne şekilde ele alınacağı belirsiz. Ankara Barosu ise hazırladığı yasa tasarısını iletmek için Meclis’in açılmasını bekliyor.

MECLİSTE BEKLEYEN TASLAK YETERSİZ

Konuya ilişkin görüştüğümüz Ankara Barosu Hayvan Hakları Komisyonu Başkanı Fadime Eymir, Türkiye’de hayvan hakları alanındaki yetersizliklere ve gerekli önlemlerin alınmadığına dikkat çekerek, devletin bu konuda gereken yasal düzenlemeleri halen yapmadığını söyledi. Meclis’te bekleyen taslağın çok yetersiz olduğunu belirten Eymir, barolar olarak bir çalışma yaptıklarını ve bunu Adalet Bakanlığı’na gönderdiklerini ifade etti. Eymir, bu konuda henüz kendilerine bir çalışma ya da görüş için başvuru yapılmadığını belirterek, konunun takipçisi olacaklarını vurguladı. Eymir,  kendi hazırladıkları çalışmayı Meclis’e sunarak görüş bildireceklerini hem barolar hem de hayvan hakları dernekleriyle birlikte Meclis’in açılmasıyla kapılarını aşındıracaklarını söyledi.

BELEDİYELERE DE YAPTIRIM UYGULANMALI

Eymir, Meclis’te bekleyen yasadaki cezaların yetersizliklerini de paylaştı: “2-3 aydan başlayan cezalar söz konusu, bunlar da zaten paraya çevrilebiliyor, ertelenebiliyor. Biz istedik ki alt sınır 2 yıldan başlasın, paraya çevrilmesin, ertelenmesin. Görüşlerimizi de bildirdik.  Ama ne derece dikkate alacaklar ben orada şüpheliyim” dedi. Belediyelerin hayvanlara ilişkin çalışmalarının yetersizliğinden şikayet eden Eymir, “Belediyeler de bu sokaklardaki hayvanları alıp şehirlerin dışına atmaya çok meyilliler. Hayvanlar açlıktan, susuzluktan ya da şehre gelmeye çalışırlarken yolda ölüyorlar. Hayvanlara eziyet eden insanlardan çok belediyeler. Belediyelere de bir yaptırım uygulanması gerekiyor” diye konuştu.

Meclis’te bekleyen tasarıda hayvanların “Cami, okul, park ve bahçelerin etrafında bulunmasın” şeklinde yer almasını da eleştiren Eymir,  her tarafın park, cami, bahçe olduğunu ve bu yüzden belediyelerin hayvanları şehir dışına bırakmasının da yolunun açılacağını kaydetti.

ŞİDDET VE TECAVÜZ ÇOK FAZLA

Hayvanlara hukuki statü tanınması gerektiğini ifade eden Eymir, hayvanların ‘mal’ değil ‘insana yakın hisli varlıklar’ olarak tanımlamasının yapılarak cezaların da buna uygun olmasını sitedi. Hayvanlara karşı işlenen suçların aynı insanlara yapılmış gibi Türk Ceza Kanunu’na atıfta bulunup cezalandırılması gerektiğine dikkat çeken Eymir şunları söyledi: “Sayılarla ifade edilemeyecek derecede hayvanlara tecavüz ve şiddet var. Basına yansıyanlar sadece tesadüfen ortaya çıkanlar. Devletin bu konuda önleyici tedbirler alması görevi zaten.  Ancak bu önleyici önlemler alınmıyor.”  Eymir, sadece kedi ve köpeklerin değil, Adalar’da faytonları çeken atların, pazarlarda satılan civcivlerin, kesim hayvanlarının da büyük eziyetler çektiğini belirterek, “Bütün hayvanların durumu içler acısı” dedi.

Avrupa’da hayvanın tanımının “İnsana yakın hisli varlık” olarak yapıldığını belirten Eymir, “Yani duyguları var, korkuyor, acıkıyor, susuyor, üzülüyor, seviniyor” dedi. Buralarda hayvan polisleri olduğunu belirten Eymir, sahipli hayvanların dahi denetlendiğini, yaşam koşullarının kontrol edildiğini, şikayet halinde dosya hazırlanarak Savcılığa sunulduğunu ve gerekirse sahiplerin cezalandırıldığını söyledi.  Avrupa’da hapis cezalarının 7-8 yıldan başlayıp 15 yıla kadar çıktığını ifade eden Eymir, “Bizde sahipli hayvanlar neye uğruyor, kapalı kapılar ardında neler yaşanıyor? Onları hiç bilmiyoruz, kimse kontrol etmiyor” dedi.

İMZA KAMPANYASI BAŞLATILDI

Seçimden önce verilen sözlerin tutulması ve bir an önce hayvan hakları yasasının çıkartılması için hayvan hakları savunucuları da change.org üzerinden imza kampanyası başlattı. “Hayvana Şiddet Suç Sayılmalı. Hayatı paylaştığımız hayvan dostlarımıza karşı işlenen suçlara gerçek cezalar verilmesi için sen de bir imza at”  denilen kampanyada hayvanlara karşı işlenen suçların TCK kapsamında değerlendirilebilmesi ve sahipli-sahipsiz ayrımı yapılmadan gerektiği şekilde cezalandırılması istendi.

Kampanyaya destek vermek için tıklayın...

HAYVAN HAKLARI SAVUNUCULARI NE İSTİYOR?

Türkiye Barolar Birliği’nin 2017 yılında Adalet Bakanlığına ilettiği ve hayvanlara karşı işlenen suçların ‘kabahat’ten fazlası olarak görülmesini istediği önerileri şöyle:

- Sahipli veya sahipsiz hayvanları her kim kasten öldürürse üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.

- Sahipli veya sahipsiz hayvanlara her kim kasıtlı olarak kötü davranır, acımasız ve zalimce işlem yapar, döver, aç ve susuz bırakır, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakır, bakımlarını ihmal eder, fiziksel ve psikolojik acı çektirir, hayvanları, gücünü aştığı açıkça görülen fiillere zorlar, hayvanlara tecavüz eder, işkence yapar, bağımlılık yapan yiyecek veya içecekler verirse iki yıldan beş yıla kadar hapisle cezalandırılır.

- Hayvanları başka bir canlı hayvanla dövüştürenler iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.