Brezilya’da yanan tarihin sorumlusu kim(ler)?
20 milyonu aşkın özgün bilimsel örneğe ev sahipliği yapan Brezilya Ulusal Müzesi’nde çıkan yangın, 200 yılda toplanan eserlerin yüzde 90'ını yok etti.
Fotoğraf: Marcelo Sayao/ EPA-EFE-AA
Sevgi FERİDE
İstanbul
Brezilya Ulusal Müzesi’nde (Museu Nacional) geçtiğimiz pazar günü, henüz bilinmeyen bir nedenle, akıl almaz derecede korkunç ve yok edici bir yangın gerçekleşti. 1818 yılında kurulan ve Brezilya’nın en eski bilim amaçlı yapısı olarak kabul edilen müzede, yalnızca birkaç saniyede, 2 yüz yılı aşkın emek ve çalışma yok oldu. Müze, aynı zamanda 20 milyondan fazla özgün bilimsel örneğe ev sahipliği yapıyordu.
ESERLERİN YÜZDE 90’I KÜL OLDU
Ölmeye yüz tutmuş yerel dillere ait kayıtlar, antik And medeniyetine ilişkin eserler, fosiller, Pompei kalıntıları ve daha niceleri, dünyanın dört bir yanından gelen tarih ve doğa bilimleri tutkunlarına sergileniyordu. Bunların arasında, Amerika’da bulunan en eski fosillerden biri olarak kabul edilen 12 bin yıllık “Luzia” adlı kafatası da bulunuyordu. Şimdi ise, yapıda bulunan eserlerin yüzde 90’ı harap ve kül olmuş durumda. Küllerin arasından sağ çıkmayı başaran tek tük kalıntılar ise müzenin eski heybetli halini mumla aratıyor.
“Brezilya yas içinde, çünkü yok olan Brezilya’nın kendisidir” diyerek ülkenin içinde bulunduğu durumu yorumlayan ünlü Yazar Paulo Coelho da yok edilen kültür parçalarının varlığının değerinin yeterince bilinmediğine dikkat çekti.
Nasıl oluyor da, Güney Amerika’nın en göz alıcı müzesi, yılda yalnızca 150 bin ziyaretçiyle yetiniyor? Bu felaket, yalnızca Brezilya’nın ve tüm Güney Amerika’nın kültürel geçmişine vurulmuş bir ket değil, dünya tarihinin bıraktıklarına da sahip çıkılamamasının yarattığı hayal kırıklığıdır.
BREZİLYALILAR SOKAĞA DÖKÜLDÜ
Bu haberin kamuoyunda cevap bulması da fazla gecikmedi, vatandaşlar yangını durdurmak için müzeye girmek adına sokaklara döküldü. Pazar gecesinden pazartesi sabahına kadar süren eylemler, polisin vatandaşlara göz yaşartıcı gaz ve biber gazı sıkmasıyla son buldu.
Eğitim ve sağlık gibi temel ihtiyaçlara dayanan konularda sorumsuz olan Brezilya sağcı hükümeti, bu ihmali sanat, bilim ve kültür alanlarında da devam ettiriyor. Sömürdüğü doğaya, vatandaşlara, tüm dünyaya parsel parsel sattığı Amazon Ormanlarıyla ülkeyi bir açık pazar haline getirmesine ek olarak, kendi kültürel varlığını korumaktan ziyade, resmen saldırıyor ve her şeyde olduğu gibi, kâr etmeyenleri, elden çıkarıyor.
YANGIN KAPİTALİZMİN DOYMAZLIĞININ, TARİHE, SANATA, BİLİME YANSIYAN SURETİDİR
Bu talihsiz yangının nedeni ne olursa olsun; bu sanat, bilim ve tarih katliamının ebedi sorumlusu, kendi aç gözlerini ve karnını bir türlü doyurmayı bilmeyen kapitalist Brezilya hükümetinin eylem ve eylemsizlikleridir. Bu tahribat, kapitalizmin, önüne geçilemez kriz ve uçurumlarının, kendi kendini yiyip bitiren doymazlığının, tarihe, sanata, bilime yansıyan suretidir.
İsrail-İran güç gösterisi nereye varacak?
Vatan millet ıstakoz
Istakozun faturası!
Çocuklar ve gençler kime emanet?
Köy Enstitüsü farkı, şehre ve geleneğe uymazlığı: Hümanist, yararcı, bütüncül köy rehberi
AB, İran’a karşı Türkiye’ye rol verme peşinde
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
