Rüşvet tarifesi!

İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO), “Yerel Yönetimlerde Hizmetlerden Memnuniyet ve Yolsuzluklar-İstanbul Araştırması” adı altında bir çalışma gerçekleştirdi. Buna göre, İstanbul’un genelinde bir numaralı sorun trafik. En fazla rüşvet olayı ise ihalelerin paylaşımında yaşanıyor.
İSMMMO’nun yayımladığı, İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi’nin desteğiyle Prof. Dr. E. Figen Altuğ’un koordinatörlüğünde, Doç. Dr. Murat Çak, araştırma görevlileri Murat Şeker ve Önder Bingöl’ün yer aldığı ekip tarafından hazırlanan ve saha araştırması Stata Araştırma tarafından gerçekleştirilen “Yerel Yönetimlerde Hizmetlerden Memnuniyet ve Yolsuzluklar-İstanbul Araştırması” konulu çalışmaya göre belediyelerde geçerli bir rüşvet tarifesi söz konusu.
Araştırmaya göre en fazla rüşvet, ihalelerin paylaşımında yaşanıyor. 1153 denekle yapılan araştırmaya göre ihalelerde yaşanan rüşvet olaylarının rakamı 5 bin TL ve üstü. İmar işlemlerinde verilen rüşvet miktarı 2 bin 600 TL ve üstüne çıkarken, işe alım süreçlerinde yaşanan rüşvet olaylarının ortalaması da 1650 TL olarak saptandı. Ruhsat işlemlerinde ortalama rüşvet miktarı yaklaşık 900 TL
UYGUN HEDİYE İŞİ KOLAYLAŞTIRIYOR
Araştırmaya katılanlara göre yolsuzluklar, belediyelerde en fazla emlak, imar ve zabıta, en az ise kültür-sosyal birimlerinde yoğunlaşmakta. Belediyelerde iş yaptırmak için en geçerli yol deneklerce, yüzde 43.8 oranıyla ilgili birimdeki yöneticilere işin yapılabilmesi için gerekli tüm bilgilerin verilmesi. Ancak bu orana yakın bir oran olarak sayılabilecek düzeyde yüzde 36.9 oranıyla ilgili birimdeki yöneticilere uygun bir hediye alıp onlar için yapılabilecek bir şeyin olup olmadığını sormak tercihi de ciddi bir alternatif. Yine bu görüşle birlikte değerlendirilebilecek ilgili birimdeki yöneticilerle arkadaşlık ya da hemşehrilik ilişkisine girmeye çalışmak tercihi de yüzde 14.3 ile üçüncü sırada geliyor. Dolayısıyla hediye/rüşvet verme ve adam kayırmacılık birlikte düşünüldüğünde, belediyelerde bir işin yapılabilmesi için bu tür yollara başvurulması gerektiğini ifade edenlerin oranı yüzde 51.2 gibi yüksek bir oran.
Araştırmaya katılan deneklerin yüzde 52’si erkek, yüzde 48’i ise kadın. Araştırmada ortaokul-lise mezunu olan deneklerin toplam denekler arasındaki payı ise yüzde 61.3. Üniversite mezunu denek yüzdesi ise yüzde 27.4.
İSMMMO tarafından gerçekleştirilen araştırmanın yapıldığı bölgeler ise şöyle:
Avcılar, Bakırköy, Bağcılar, Bahçelievler, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beyoğlu, Fatih, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kağıthane, Küçükçekmece, Maltepe, Sarıyer, Şişli, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu.
KENT HALKI SÖZ SAHİBİ OLMALI
İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, sadece İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2009 konsolide bütçesinin 18 milyar TL olduğunu dile getirdi. “16 büyükşehir belediyesinin de konsolide bütçesinin 60 milyar TL’yi aştığı düşünüldüğünde yerel yönetimlerin Türkiye’nin merkezi bütçesini neredeyse yakalayan bir ekonomik büyüklüğü yönettikleri gerçeği ortaya çıkmaktadır” diyen Arıkan, vergi veren kent halkının yerel yönetimlerin harcamalarında söz sahibi olmasının demokratik düzenin en önemli koşullarından olduğunu bildirdi. (EKONOMİ SERVİSİ)

---

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ MEMNUN ETMİYOR

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin hizmetlerinden memnuniyet düzeyi en yüksek olan hizmetler itfaiye (7.7), meslek edindirme kursları (7.2) ve belediyeye ait sosyal tesisler (7.0) şeklinde sıralanmıştır. Memnuniyet düzeyi düşük olan hizmetler ise otopark (3.8), inşaatların denetimi (3.9) ve trafik düzenlemelerine (4.1) ilişkin hizmetlerdir.
Kamu hizmetlerinden memnuniyet ölçülürken genellikle 6 ilke göz önünde bulundurulmaktadır. Bu ilkeler, genel memnuniyet, sorunları çözmedeki gayret, güler yüzlü hizmet, eşit davranış, hizmette dikkatlilik ve meydana gelen yanlışlıkların düzeltilmesi olarak sıralanmaktadır.
Deneklere bu ilkeler çerçevesinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni 0-10 puan arası vererek değerlendirmeleri istenmiştir. Genel memnuniyet olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi 4.6 puan alırken, en düşük puan ise eşit davranış ilkesinde belirmiştir. Bireylere İstanbul Büyükşehir Belediyesi için “sorunlarınızı çözmekte ne derece gayret gösteriyorlar” sorusu yöneltildiğinde, ortalama olarak 4.1 puanı elde edilmektedir.

---

TRAFİK VE TEMİZLİK HİZMETLERİ YETERSİZ

Araştırmada, trafik, yol ve kaldırımlar, kent temizliği gibi hizmetlerin istenilen düzeyde olmadığı da vurgulandı. 19 hizmet sınıflandırmasında yapılan araştırmada, trafik sorununun her ilçenin en önemli sorunu olduğu belirtilirken, deneklerin cevapları doğrultusunda bu sorunun Kadıköy (yüzde 81.8), Beşiktaş (yüzde 74.5) ve Zeytinburnu’nda (yüzde 73.5) yoğun yaşanıldığı kaydedildi. Trafik sorununun en az olduğu ilçeler ise Ümraniye (yüzde 29.2), Maltepe (yüzde 32) ve Bahçelievler (yüzde 35.7) olarak sıralandı. Araştırmada ayrıca, asayiş sorununun yüksek olduğu ilçeler ise Bayrampaşa (yüzde 35.7), Beyoğlu (yüzde 32) ve Gaziosmanpaşa (yüzde 31.3). Üsküdar (yüzde 1.9), Beşiktaş (yüzde 5.9) ve Kadıköy (yüzde 6.1) ise asayiş sorununun düşük olarak hissedildiği ilçeler.