TÜDEF: Dernekler Kanunundaki yapılmak istenen değişiklik bir nevi fişlemedir

Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Aziz Koçal yaptığı yazılı açıklama ile Dernekler Kanununda yapılan değişiklikle getirilen dernek üyeliğine kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin bilgilerinin mülki idare amirliklerine bildirilmesi zorunluluğunun iç hukuk normu olarak kabul edilen uluslararası sözleşmeleri açıkça ve ağır şekilde ihlal ettiğini vurguladı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmeye başlanan 144 Sayılı Kanun Teklifinde 5253 Sayılı Dernekler Kanunun 23'ncü maddesinde değişiklik öngörülerek birde geçici madde ilave edildiğini belirten Koçal, “Düzenleme ile dernek üyeliğine kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin bilgilerinin bağlı bulundukları mülki idare amirliğine bildirilmesi zorunlu hale getiriliyor. Ayrıca eklenmek istenen geçici madde ile teklifin yasalaşması durumunda dernekler, yaklaşık 12 milyon üyesini altı ay içinde bağlı bulundukları mülki idare amirliklerine bildirecek” dedi.

"DERNEKLERİN FİKRİ ALMADAN HAZIRLANAN TEKLİF"

Yasa değişikliği yapılırken derneklerin bilgilendirilmediğini vurgulayan Koçal şunları söyledi: “Teklif ortak akıl ile hazırlanan bir teklif değildir. Bir yasa teklifi hazırlanırken, toplumsal fayda ve toplumsal ittifak dikkate alınmalıdır. Bilindiği üzere 1 Ekim 2018 gün ve 30552 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 'Dernekler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik' ile bu zorunluluk getirilmiş ancak eski üyelerin bildirilmesinde süre zorunluluğu getirilmemiş, 2018 beyannameleri DERBİS sistemine girişi yapılır iken üye bölümü otomatik olarak sisteme kayıtlı üyeleri getirmiş, manuel girişe izin vermemiş, kayıtlı üye ile sistemde bulunan üyeler birbirini tutmamıştır. Adı geçen yönetmelik Ankara barosu ve Bileşenimiz olan Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) ile bazı Sivil toplum kuruluşları tarafından dava konusu yapılmıştı.”

"ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERE AYKIRI"

İnsan haklarının kişilerin doğuştan sahip oldukları vazgeçilemez, devredilemez, herkes tarafından saygı gösterilmesi gereken temel hak ve hürriyetler bütünü olduğunun altını çizen Koçal, “TBMM’sinde görüşülmekte olan torba kanun içinde bulunan 5253 sayılı dernekler kanunun 23. Maddesi ile ilgili yeni düzenleme, Anayasayı ve anayasanın 90. Maddesi uyarınca iç hukuk normu olarak kabul edilen uluslararası sözleşmeleri açıkça ve ağır şekilde ihlal etmektedir. Anayasamızın 20. Maddesi 'Özel hayatın gizliliği' ile ilgili 'Herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme' hakkına sahiptir. Bu hak, kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla düzenlenir' hükmüne ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. maddesi ile 6698 Sayılı kişisel Verilerin Korunması Kanuna da aykırılık teşkil etmektedir” dedi.

"FİŞLEME OLARAK ALGILANABİLİR"

Görüşülecek olan tasarının Anayasa’nın 12, 13, 33, 51 ve 90’ıncı maddeleri ile uluslararası sözleşmelere, örgütlenmeye, dernek kurma özgürlüğüne, özel hayatın gizliliğine aykırı olduğunu ve bir nevi fişleme olarak da algılamanın mümkün olduğunu vurgulayan Koçal, şu ifadeleri kullandı:

"Bu kanun tasarısı özellikle tüketicilerin örgütlülüğünün önüne set çekecektir. Anayasanın 172 maddesi 'Devlet, tüketicileri koruyucu ve aydınlatıcı tedbirler alır, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini teşvik eder' hükmün den hareketle, tüketiciler tüketici derneklerinde örgütlenmeye çalışmaktadır. Tüketicilerde, bazı derneklere üyeliğimiz sistemde görünür ise, çocuğum işe giremez yada genç bir üyenin dernekte üyeliğim olur ise dernek muhalif açıklamalarda bulunuyor ise işe girmeme engel oluşturur düşüncesi ile özellikle hak arama derneklerine üyeliklere endişeli bakmaktadır. Yapılmak istenen değişiklik bu endişeyi artıracak, tüketicilerin tüketici derneklerinde örgütlenmesinin önünü kesecektir. Açıkça devletin tüketiciyi korumasının ve tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini (yani tüketici dernek ve örgütlerini) teşvik etmesinin görevi olduğu belirtilmektedir. Anayasa özel olarak tüketicilerin devlet tarafından korunması gereğini vurgulamıştır. Öyleyse devlet hem tüketicileri koruyacak, hem de tüketicilerin örgütlenmelerine destek verecektir. Oysa bu değişiklik tasarısı Anayasanın 172. Maddesini açıkça ihlal etmektedir.”

MİLLETVEKİLERİNE TEKRAR GÖZDEN GEÇİRİLMESİ ÇAĞRISI

Milletvekillerine seslenen Koçal, “Bu değişiklik toplumun örgütlenmesine engel olacaktır. Bazı kurum ve kuruluşlarda art niyetli uygulamalara neden olabilecek endişemiz artmaktadır. Dernek kurmak ve derneğe üye olmak Anayasal bir hak olup, bunun önüne geçebilecek uygulamalar alenen Anayasaya aykırıdır. Bu nedenle yukarıda açıklamaya çalıştığımız gerekçelerimizde dikkate alınarak, yasa değişikliğinin tekrar gözden geçirilmesini yaşanan sıkıntılar nedeniyle bir düzenleme yapılmak isteniyor ise STK temsilcileri ile ilgili makamların bir araya gelerek yapacakları ortak toplantılar ile çözümlerin üretilebileceğini bir kez daha ifade ederek konuyu kamuoyu siyasi partilerimiz ve milletvekillerimizin dikkatine sunarız” dedi. (HABER MERKEZİ)