Yayınevleri: KDV yükümlülüğünden kurtulmuş değiliz

İsmail AFACAN
İstanbul

Sosyal Hizmetler Kanunu ile Bazı Kanunlarda yapılan değişiklikle basılı kitap ve süreli yayınlardaki katma değer vergisi (KDV) sıfırlandı. Önceki akşam Meclisten geçen Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu uyarınca poşetlenerek satılan yayınlar hariç, yüzde 8 olan KDV oranı tüm basılı kitap ve süreli yayınlarda kaldırıldı. Yasa basılı kitaplar dışında, dergi ve gazeteleri de kapsıyor.

Kanunun teklifinin yasalaşmasının ardından Kor Kitap Genel Yayın Yönetmeni Onur Öztürk, İthaki Yayınları Genel Müdürü Coşkun Ören ve Aras Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Rober Koptaş, Evrensel'e açıklamalarda bulundu. Yapılan düzenlemeyle kitabın ucuzlamasının pek mümkün olmadığını söyleyen yayınevleri çözümün KDV’nin eşitlenmesiyle mümkün olduğunu dile getirdi.  

‘YÜZDE 8’LİK BİR YÜK KALKMIŞ OLDU’

Aras Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Rober Koptaş: Yıllardır dile getirilen bir talepti bu. Seçim hesapları nedeniyle yapılıyor olsa da sonuca olumlu tarafından bakabiliriz: Sonuçta uzun zamandır yayıncıların istediği üzere kitap üzerinden yüzde 8’lik bir yük kalkmış oldu. Baskıda ve kağıtta KDV’nin indirilmemesi yayıncı açısından yükün devamı anlamına geliyor. Burada da vergi iadesi sürecinin hızlı ve kolay işler hale gelmesini talep etmeliyiz. Ayrıca ödediğimiz telifler üzerindeki vergi yükü de hafifletilmeli ve en azından Avrupa standardına indirilmeli. Fazladan ödediğimiz KDV’yi de kolayca alabilmeli, maliye tarafından süründürülmemeliyiz ki “Bakın, devlet kitabı destekliyor” yönlü söylemin bir karşılığı olsun. Geçiş sürecinde yayıncı, dağıtımcı, kitabevi arasında bazı kayıt ve muhasebe sorunları yaşanacak mutlaka, bunların da olabildiğince az komplikasyon yaratması için dikkatli olmak ve kitap dünyasının özneleri olarak açık temas kanalları yaratmak gerek. Maalesef bu anlamda örgütlü bir dayanışmamız yok, bu yüzden de pek çok sorun yaşıyoruz zaten. Son olarak, KDV indirimi nihayetinde olumlu bir adım olsa da düşünce ve ifade özgürlüğünün önündeki tüm engeller kaldırılmadıkça, en öncelikli talebimiz ve mücadelemiz daima bu alanla ilgili olacaktır. Bunu bir an bile unutmuyoruz, unutmayacağız. 

‘ÇÖZÜM KDV’NİN EŞİT OLMASI’

Kor Kitap Genel Yayın Yönetmeni Onur Öztürk: Kitap ve dergide uygulanan KDV yükümlülüğünün kaldırılması avantajlı ve kitap fiyatına indirim olarak yansıyacak gibi görünse de zaten bir bütün olarak KDV alacaklısı olan yayıncılık sektörünün KDV alacaklarını çok daha fazla artıracak ve yükü yayıncıların sırtına yıkacak gibi görünüyor. Zira kitabın üretimi için yüzde 8 ve yüzde 18’lik KDV ödemeye devam edeceğiz.

Çıkan yasa ile yayınevlerinden KDV’siz olarak alan dağıtıcı firmalar kitapçılara KDV’li olarak satmak zorunda. Kitapçılar da aynı şekilde okura. Bu durum okurların kitabı yine KDV’li olarak alması anlamına geliyor. Önümüzdeki günlerde kitap haline geldikten sonraki her aşamasında sıfırlanacağını bilsek de yayıncının KDV yükünü azaltan değil artıran bir yanı var. Yayıncı olarak üretim aşamasında değişen KDV oranları ile aldığımız materyal ve hizmetlerin (kağıt, matbaa, telif, nakliye, fuar kiraları vb.) KDV yükümlülüğünden kurtulmuş değiliz. Dolayısıyla çözüm tek başına KDV indirimi değil KDV’nin eşit olması.

Üretim aşamasından itibaren KDV’nin sıfırlanması dağıtım ve kitapçıların da bu vergilendirilmeden muaf olması durumunda okuyucu daha ucuz kitaba ulaşacaktır. Ya da KDV alacaklarımızın tahsil etmemiz kolaylaşmalı ve hızla diğer vergilere mahsup edebilir hale gelmeliyiz. Yoksa ufak kimi indirimler olsa da kitabın ucuzlaması mümkün değil.

‘OLUMLU BİR ADIM OLDUĞU SÖYLENEMEZ’

İthaki Yayınları Genel Müdürü Coşkun Ören: Kitapta verginin kaldırılması nihai tüketici için faydalı olacaktır ama yayıncı üretimden kaynaklı oluşacak KDV’yi tahsil edemediği sürece yayıncılık için olumlu bir adım olduğu söylenemez.

KOCATÜRK: DÜZENLEME BU HALİYLE EKSİK

Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, geçtiğimiz günlerde kanun teklifinin komisyondan geçmesinin ardından AA’ya yaptığı açıklamada “Basılı kitaptaki KDV sıfıra çekilirken, önerimiz e-Kitapta da KDV’nin istisnaya tabi tutulmasıdır. İçeriğin yayılması ve zenginleşmesi açısından bakıldığında e-Kitaptaki KDV’nin sıfıra çekilmesi uzun vadede faydalı olacaktır.” demişti.

Düzenlemenin bu haliyle eksik olacağını vurgulayan Kocatürk, devlet kütüphanelerinin, eskiden yüzde 8 KDV ödeyerek aldıkları e-Kitaplar ya da kiraladıkları portallara şu an yüzde 18 KDV ödediğini anımsatmıştı. Bu durumun, devlet kütüphanelerinin bütçelerinin daralmasına sebep olduğunu aktaran Kocatürk, “Devlet kütüphanelerinin yüzde 10’luk kayıpları var. Biz bu kaybın da KDV istisnası ile telafi edilmesini istiyoruz.” ifadelerini kullanmıştı.

Kitapçıların kapanmaması için dünyanın birçok ülkesinde sabit fiyat yasasının uygulandığını dile getiren Kocatürk, büyük holdinglerin ya da dijital platformlarca yapılan indirimlerin, kitapçılara yönelik yıkıcı sonuçlar doğurduğuna dikkat çekmişti. Kocatürk, “Kitapçıları bu tür risklerden koruyan sabit fiyat yasasının, bizim ülkemizde de uygulanması gerekiyor. Böylelikle küçük yayıncı korunmuş, sektörün daralmasının önü kesilmiş olur” şeklinde konuşmuştu. (KÜLTÜR SERVİSİ)