16 Ağustos 2007 00:00

?iirin atmosferinde soluklananlar


B?lb?l??n ?l?m? (2007) M?slim ?elik
1989 y?l?ndan bu yana yedi ?iir kitab? yay?nlam?? olan ?air, bu kez; ??airleri yazmay? de?il, ?airler ?zerine ?iir s?yledim, b?yle do?dular i?ime? -b?lb?l ac? duymaz dal?nca ?tmeye? diyerek sanat?n ve toplumlar?n yerli ve yabanc? bir?ok ?nc?s?ne ?iirler d?zm??. Bu ?nc?lerin bir b?l?m? can?na k?ym??, bir b?l?m?n?n de egemen g??ler ya da onlar?n eliyle can?na k?y?lm??.
Artsop Yay?nlar??ndan ??kan kitapta, ?? b?l?m i?ine yerle?tirilen ?iirler, Sabahattin Ali?yle ba?lay?p Enver G?k?e?ye adanm?? olanla son buluyor. Son ?iir ise b?lb?le adanan ??lmeden Bir G?rebilsem? ad?n? ta??yor.
Sovyet ?airi Yesenin i?in ?S?zg?n Ay? ?iirinde; ?Vazge?emedi?imsin/ yepyeni kal?r bir bahar an??/ yaram? sarmaya gel, ?iirlesin/ Elimle kopard?m yapraklar?m?// i?ildim g?z g?z yaram ?st?ne/ ?mr?m nar kokuyor, k?rlar m?z?ka/ son d??en yapra?a, ?an?i?e?e/ kaz?d???m birka? dize kan?mla// vazge?emedi?imsin/ solgun ay ?????yla hep sevdimdi/ step ?ark?mda a?lar, g?? g??s?mde/ hayat ne g?zel ?eydi sevgili? dizeleriyle seslenen M?slim ?elik?in ?iirdeki ?zg?n t?n?s?n?, bu kitapta yer alan ?iirlerde de duyuyoruz.
?Dilimin ucunda s?z testere/ Sallar deniz anay? r?zgar testere/ Sular g?m?, mor bir istiridye/ Ses vermez ??ng?ra?? ay testere? dizelerini i?eren ?Bo?az?mda K?z?l Keman Kiri?i? ad?n? ta??yan ?iirde de Nef?i ile bulu?uyoruz. Ancak ya?am?n? yitiren ya da ya?am?na k?y?lan ki?ilerle, kitapta bir yitikler ordusunun olu?tu?unu sanmay?n. M?slim ?elik, bu kitab?yla ge?mi?le g?n?m?z ve gelecek aras?nda bir k?pr? kurmaya ?al???yor. Yitirdiklerimizle, direncimizin peki?mesini ve hayata daha s?k? tutunmam?z? sa?l?yor. ?zenli bir T?rk?e kullan?m? ve ?iirleri ustaca yap?land?r???yla bir anlamda da kendimizi, hayat? ve do?ay? sorgulamaya ?a??r?yor. Y?llar?n ?airi olarak ?iirin inceliklerine varan M?slim ?elik?e yak??an bir kitap.
Ben Bir Afrikal?y?m (2007) Emrah Erkan
Yal?n Ses Yay?nlar??ndan ilk kitab? ??kan ?air, arka kapak yaz?s?nda; ?Memleketin naml? darbelerinden sonuncusunun yap?lmas?na doksan g?n kala, ?teki T?rkiye?de, mutsuzlu?un ev sahibi oldu?u bir hanede, ?l?mlerin do?umlardan katmerli oldu?u bir zamanda d?nyaya geldi. Ben d?nyaya te?rif etti?imde, hayat da valizini haz?rlam??, gitmeye haz?rlan?yormu? me?er bu memlekette. Gerisi hepimizin bildi?i seksen sonras? ya?am i?te? diyerek tan?t?yor kendini. Ruhsal ini? ??k??lar, toplumsal olaylar ve i? ?at??malar?n d??a vurumu olan dizeler olu?turuyor ?iirlerini. Kimi zaman Tanr??y? reddediyor, kimi zaman reddetti?ine s???n?yor. ?iirlerinde belirgin olan umutsuzluk, baz? zaman; ??imdi ?urada/ ans?z?n terk edip gidebiliyorsa/ t?m sevgililerim/ sevgilerim/ sevi?melerim/ Yeter art?k!/ vurun zaman?n kellesini? diyecek kadar ac?mas?zl??a uzan?yor.
Kerbela?y?, ??l? sevici? olarak tan?mlarken siyonistlere lanet okuyor.
Ya?am?n?n belli bir d?nemini, ?Erzurum Ovas?? ?iirinde; ?Erzincan?da b?rakt?m d??lerimi/ fikrimi rehin verdim Sivas?a/ bo?alt?lm?? bir cesedi a??rl?yor/ Erzurum geceleri? dizeleriyle ?evreleyen Emrah Erkan??n ak?c? bir s?ylemi var. ?Afrikal?y?m? ve i?inde; ?Demir atm?? gemim/ y?k?n? bo?alt?yor/ ?? kasa sevgi/ be? ar??n h?z?n/ on ton hayal k?r?kl???/sonra ?l? bir Tanr?/ y?zlerce litre g?zya??? dizelerinin yer ald??? ?iirleri ise i??ili?ine ?zen g?sterdi?i oranda, onun daha g??l? ?iirlerle okuyucuyla bulu?aca??n?n i?aretini veriyor.
Dilde A??d?m G?zde H?zn?m Olursun (2005) Derya Aslan
??yk?m? adl? ?iirde; ?Can veririm toprak anaya/ Mahsul? ?yle bereketli ?yle yerinde./ Sonra orakla birle?tiririm alt?n ba?aklar?/ Kan?larla ?ekerim harman yerine,/ Kurulur d?ven savrulur ba?aklar/ Ve de?irmene yolculuk ba?lar./ Ba?lar bu?day?n hikayesi/ Ve soframda/ Son bulur? diyen Derya Aslan, ya?ad??? co?rafyan?n renklerini ?r?nlerine ta??yan bir ?air.
?rnekledi?im dizeler hem ?airini tan?tmas?, hem de ?iirin dokusunu a???a vurmas? a??s?ndan ?nem ta??yor. 1981 y?l?nda Erzincan?a ba?l? Refahiye il?esinin Arpayaz? k?y?nde do?an Aslan, y?ksek??renimini ?stanbul?da tamamlam??. Folklor ve Anadolu k?lt?r kaynaklar?na olan ilgisi, kimi zaman ?iirinin de etkilendi?i alanlardan derin izler ta??mas?na neden oluyor. Kora Yay?nlar??ndan ??kan kitab?nda memleket, a?k, ?zg?rl?k konular? ?zerinde yo?unla?an Aslan, geleneksel ?iirden; ??Sen kavgam oldun; ad?na umut dedi?im, bar?? de?dim./ Y?re?imde sevdan bile?imde halk?m?n me?alesi ile/ bekliyorum seni. R?zgarlarla gel, ya?murla gel, g?ne?le/ do?. Bekliyorum zincirleri k?r?p gelmeni, geleceksin/ bekliyorum? Bekliyorum bir g?n mutlaka ??kagelece?ini/ bilerek halk?m gibi severek? dedi?i d?zyaz? ?iire dek, ?e?itli y?ntemleri deniyor. Bu olgu, aray?? i?inde oldu?unun da i?aretini veriyor. Bu i?aretin di?er ad? da y?re?ini ?iire, ?iirin kap?lar?n? da d?nyaya a?makt?r. Bu yol da nitelikli ?iire g?t?r?r ?airi.
A??l? Kolum (2005) Ebru C?nd?beyo?lu
S?zc?kleri alt alta koyup ?iir yazd???n? sananlara kar??n, ?iire hayatlar?n? veren, ?iiri ya?am tarz? olarak belleyen ?airlerin i?i de giderek zorla??yor. ??nar Yay?nlar??ndan ilk kitab? ??kan 1974 do?umlu C?nd?beyo?lu da, s?zc?kleri alt alta koyarak d?zyaz?y? ?iir diye sunuyor. B?yle bir uygulama da ne d?zyaz? oluyor, ne de ?iir. ?iirin mutfa??na girmeden ya da mutfakta ustala?madan servis yapmak, eksik ya da ar?zal? do?um yapmakt?r bana g?re.. Oysa ki, ?iir de C?nd?beyo?lu?nun daha ?nceki u?ra?? konusu olan tiyatro, dizi ve oyunculu?u kadar ?zen g?sterilmesi gereken bir sanat t?r?. Aksi halde, ?iir incinir ve incitir.
G?ng?r Gencay

Evrensel'i Takip Et