Su hırsızlarına ev sahipliği

Suyu ele geçirmek isteyen tekellerin zirvesi olarak anılan Dünya Su Forumu başlıyor. 16-22 Mart günlerinde düzenlenecek 5. Dünya Su Forumu, İstanbul’da ilk defa açılacak Sütlüce Kültür ve Kongre Merkezinde yapılacak. Şimdiden İstanbul’un birçok kavşağına Su Forumu’na gider tabelaları yerleştirilmiş durumda.
Forum, 1996 yılındaki HABİTAT’tan sonraki, katılım açısından, en büyük uluslararası toplantı olacak. Çok sayıda devlet başkanı, bakan, parlamenter, belediye başkanı, akademisyen ve çeşitli kurumların temsilcisinin Türkiye’ye gelmesi bekleniyor. Yaklaşık 20 bin konuğun katılacağı tahmin edilen forum, Suyun Ticarileşmesine Hayır Platformu tarafından protesto edilecek. Platform protestonun yanı sıra alternatif bir forum düzenleyecek.
TEKELLERİN DESTEĞİNDE FORUM
Üç yılda bir yapılan Dünya Su Forumlarının ilki, 1997 yılında Marakeş’te (Fas), ikincisi Lahey’de (Hollanda), üçüncüsü Kyoto’da (Japonya), dördüncüsü Meksika’da düzenlendi. Su forumlarında “Su tükeniyor”, “Tüm dünyada suya erişim azalıyor” gibi sloganlar öne çıkıyor... “Temiz suya erişim” adı altında ortaya senaryolar konuyor...
Suyun Ticarileşmesine Hayır Platformu üyelerinden Tüm Bel-Sen İstanbul 4 Nolu Şube Başkanı Saadet Yeğin “Su Forumu’nun amacı farklı” diyor. Forum fikrini ortaya atıp örgütleyenlere bakıldığında amacın anlaşılabileceğini söylüyor. Forumun destekçisi olan tekel konumundaki şirketler, (yavru şirketleri yüzlerce şirket aracılığıyla) Belçika’dan, Hindistan’a Portekiz’den Vietnam’a, Şili’den Türkiye’ye kadar dünyanın her yanını ağ gibi sarmış durumdalar.
Su forumlarının sonuç bildirgelerinde, “su kaynaklarını paylaşmak, suyu fiyatlandırmak, suyu iyi yönetişim ile yönetmek” vb. maddeler yer aldı. 2000 yılındaki forumda dünya su kaynaklarının küresel aktörler tarafından yönetilmesi kabul edildi.
Meksika’da yapılan son forumda “Su kaynaklarının ve su hizmetlerinin, maliyetinin üzerine kârı da ekleyerek satılması durumunda israfın engelleneceği” vurgusu yapıldı. Saadet Yeğin bu uygulamanın sadece şirketlerin kârlarını katladığına dikkat çekiyor: “2006’da Meksiko’da (Meksika) düzenlendi. Yapılan formda Meksika suyunun özelleştirilmesi gündeme geldi. Meksika’daki özelleştirmeler sonrası, su tüketimi yüksek tarifelerden fiyatlandırılmış, faturaları ödeyemeyen yoksul halk suya ulaşamamış, sözleşmelerde vaat edilen yatırımlar yapılmamış ve su kalitesi düşmüştür.”
İngiltere, Avustralya, Güney Afrika, Türkiye’den Antalya örnekleri, özelleştirme sonrası su fiyatlarında yüzde 450, yüzde 500’e varan artışları yaşandığını gösteriyor.
AĞLAR FORUMLARDA ÖRÜLÜYOR
Yapılan Forumlar sonrası hızla yasalar değiştirilip, suları ele geçirme hamleleri yapılıyor. Bu nedenle alternatif forum düzenleyicileri yarın başlayacak, “5. Dünya Su Formu Türkiye ölçeğinde suyun özelleştirilmesine nasıl zemin hazırlandığının dikkatli incelenmesi gerektiği” uyarısında bulunuyor.
Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Beyza Üstün öncelikle su hizmetlerinin ticarileştirilmesinin hızlanacağını söylüyor. Tıpkı, Antalya ve İzmit’te olduğu gibi... Sonrasında olacakları ise şöyle sıralıyor: Doğal suların ticarileştirilmesi (su sisteminin havzalarıyla birlikte kullanım hakkının şirketlere devri); derelerin, göllerin, yeraltı sularının, denizlerin ve havzalardaki tarihi, kültürel ve doğal dokunun; ‘Dünya Su Ailesi’ olarak kendini tanımlayanlar, Suez, RTW, Viole gibi su şirketleri ve onların Türk ortakları tarafından işletilmesi...
İki yeni bakanlığın kurulması; Yerel Yönetimler Bakanlığı ve Su Bakanlığı. Böylece bütçesi ve kendi yönetim sistemine sahip iki bakanlıkla suyun ticarileştirilmesinde şirketlerin koordinasyonu ya da kamu-şirket ortaklığı iki bakanlığın kontrolünde olacak.
Su mutabakatı ile yerel yönetimler arası işbirliğinin sağlanması; 5. Dünya Su Forumu’nda “İstanbul Kentsel Su Mutabakatı”nı imzalayacak yerel yöneticiler forumun hedeflerini hayata geçirilmesinde şirket-kamu ortaklığını yönetimler arası sağlayabilecek...”

---

FORUMUN TEMASI
İstanbul forumunun ana teması “Farklılıkların Suda Yakınlaşması” olarak belirlendi. Forum, üç bölüm halinde yapılacak: “Tematik Süreç”, “Bölgesel Süreç” ve “Siyasi Süreç”... Su Sergisi ve Su Fuarının da açılacağı foruma, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da katılarak, “Farklılıkların Suda Yakınlaşması” ana teması çerçevesinde haber ödülleri verecek. Forumun dikkat çekici etkinliklerinden biri olarak görülen su ödülleri çerçevesinde T.C. Başbakanlık Su Ödülü, Kral İkinci Hasan Büyük Dünya Su Ödülü, Kyoto Büyük Dünya Su Ödülü ve Compromiso Mexico Su Ödülü kategorilerinde çeşitli ödüller dağıtılacak.Yerel idareler ve su ilişkisi konusunda da tarihi bir buluşmaya sahne olacak forumda, “İstanbul Su Mutabakatı” da imzaya açılacak. Ayrıca Gençlik Dünya Su Forumu, Su ve Sinema Buluşması gibi kültürel ve yan etkinlikler de düzenlenecek.Dünyanın “önemli” kentlerinden olan Lyon, Marsilya, Paris, Rotterdam, Strasbourg, Stuttgart, Viyana, Zaragoza, Brisbane ve İstanbul, “İstanbul Su Mutabakatı”nı imzalamayı kabul eden şehirler arasında bulunuyor.

---

15 MART’TA MİTİNGLİ PROTESTO
DÜNYA Su Forumu’nun İstanbul’da toplanacağı tarihlerde bir dizi etkinlik düzenleyecek olan Suyun Ticarileşmesine Hayır Platformu etkinliklerine 15 Mart’ta Kadıköy’de düzenleyeceği mitingle başlayacak. Platform, 19-22 Mart tarihleri arasında da bir panel-forum düzenleyecek.
120’yi aşkın örgütün bir araya gelmesiyle oluşturulan Suyun Ticarileşmesine Hayır Platformu, Dünya Su Forumu’nun başlayacağı gün olan 16 Mart’ta da bir basın açıklaması, 17 Mart’ta ise Taksim’de meşaleli yürüyüş düzenleyecek.
ATÖLYE ÇALIŞMALARI
17-18 Mart tarihlerinde çeşitli konularda atölye çalışmaları gerçekleştirecek platform alternatif önerileri de tartışacak. Sağlık ve çevre perspektifinden tartışmaların yürütüleceği atölye çalışmaları 2 gün boyunca dörder oturum şeklinde gerçekleşecek. Her oturumda aynı anda 6 tane olmak üzere toplam 24 adet atölye çalışması yapılacak. Atölyelerde ‘Suya Erişim / Metalaşma’, ‘Sınır Aşan Sular’, ‘Su - Canlılar ve Doğal Sistem’, ‘Su ve Enerji, Tarım, Orman ve Su’, ‘Su Kaynaklarımızın Kullanılması ve Emek’, ‘Mücadeleler ve Deneyimler’ konuları ele alınacak.
ALTERNATİF FORUM
Platformun dünya su forumuna alternatif olarak gerçekleştireceği panel- forum ise 19-20 Mart’ta Beşiktaş Akatlar’da Mustafa Kemal Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek. Kurum başkanları ve aktivistlerin konuşmalarıyla başlayacak olan panelin ilk gününde su alanındaki mücadeleler ve deneyimler paylaşılacak, 17-18 Mart’ta gerçekleştirilen atölye çalışmalarının bilgilendirmesi yapılacak.
Etkinliğin ikinci günü ise ‘Su Kaynakları ve Su Havzalarının Korunumu’,’ Su ve Sağlık’, ‘Su Kullanımı ve Ekonomi Politiği ve Enerji, ‘Su İklim Değişikliği’ konulu forumlar düzenlenecek.
21-22 Mart’ta film gösterimi ve karikatür sergisi yapacak olan platform, su forumuna karşı etkinliklerini 22 Mart’ta 11.00’de Beşiktaş Meydanı’nda düzenleyeceği basın açıklaması ile sona erdirecek. (İSTANBUL)

Bülent Falakaoğlu