Nerede bu yardımlar?

Depremin üzerinden geçen 4 güne rağmen Van’da halkın mağduriyeti sürüyor. Depremzedelere şu ana kadar ne doğru düzgün çadır ulaştı, ne giysi ne de yemek. Toplanan ve kente gönderilen yardımlar ise devletin organizasyonu sağlayamaması nedeniyle halka ulaşmıyor. ‘Çadır kent kuruldu’ denen yerlerde, ancak 50 çadır var. Binlerce kişi hâlâ sokakta. Daha hiç bir müdahalede bulunulmayan yüzlerce enkaz var. Halk artık isyan etme noktasına geldi. Depremin üzerinden dördüncü gün geçerken, depremzedelerin mağduriyeti sürüyor. Depremzedelere gönderilen yardımlar organizasyon bozukluğu ve yetkililerin beceriksizliği yüzünden dağıtılmıyor. Günlerdir çadırsız, yemeksiz sokakta bekleyen binlerce kişi artık duruma isyan ediyor. Depremzedeler başta çadır olmak üzere, gıda maddeleri ve battaniyeye büyük ihtiyaç duyuyor. Bir çok kentten ve bazı ülkelerden gelen yardımlar, kurumların gönderdiği çadırlar ise yetkililerin koordinasyonu sağlayamaması nedeniyle dağıtılmıyor. Çadırlar kurulmuyor. Bazı noktalarda gelen çadırlar belli bölgelere kurulmak yerine rast gele dağıtılıyor. Şu ana kadar salgın hastalıkların önüne geçecek hiçbir önlem de alınmadı. Van ve Erciş başta olmak üzere deprem bölgesinde çaresizce yardım bekleyen halkın artık dayanacak gücü kalmıyor.  

ERCİŞ HALKI PERİŞAN

Can kaybının en çok yaşandığı Erciş’te hâlâ çadır alamayan binlerce depremzede var. Yüzlere kişi Kaymakamlık önünde çadır almak için bekliyor. Diğer yandan enkaz altında kalan yakınlarından umutlu bir haber alabilmek için bekleyiş de sürüyor. Depremzedeler umutla yakınlarının enkazdan kurtarılmasını bekliyor ama henüz hiç müdahale edilmemiş bir çok enkaz var. Depremin 4. gününde artık enkaz altındakilere dair umutlar da tükeniyor. Her noktasından ağıt sesleri yükselen Erciş’te halk, yaraları kendisi sarmaya çalışıyor. Erciş sokaklarını gezince başta Başbakan olmak üzere, bir çok yetkilinin yaptığı açıklamaların gerçek tabloyu yansıtmadığını görmek mümkün. Arama kurtarma çalışmaları ilçenin belirli yerlerinde yoğunlaşırken, bir çok noktada insanlar adeta kaderlerine terk edilmiş durumda. Çadır bulabilen depremzedeler çadırda kalırken, bulamayanlarda kendi imkanlarıyla yaptıkları derme çatma barakalarda kalıyor. Devlet ve hükümet yetkililerinin ‘çadır ihtiyacının karşılandığına’ dair yaptıkları açıklamalar ile Erciş Kaymakamlığı önünde çadır bekleyen yüzlerce depremzede yanyana konulduğunda, gerçek daha net anlaşılıyor.

Yakınlarının enkaz altında olduğunu söyleyen Fehis Yardımcı adlı depremzede, depremin üzerinden üç gün geçmesine karşın hâlâ çadır alamadıklarını söylüyor. Çadır alabilmek için kaymakamlığının önüne geldiğini ifade eden Yardımcı, 4 aylık bebeği, iki çoğu ve eşiyle geceyi dışarıda geçirdiğini anlattı. Organizasyonun doğru yapılmadığını dile getiren Yardımcı, yardımların kendilerine ulaşmadığını söyledi. Yardımcı çok acil şekilde çadır, battaniye ve gıda malzemesine ihtiyaçları olduğunu söyledi.

‘ÇADIR, YEMEK VE BATTANİYE İSTİYORUZ’

Kaymakamlık önünde çadır bekleyen depremzedelerden Mesut Kar da büyük bir mağduriyet yaşadıklarını söylüyor.  Recep Taşkıran adlı depremzede ise gelen yardımların adil dağıtılmadığını söyledi. Gelen yardımların ‘adamına göre’ dağıtıldığını idda eden Taşkıran, hükümet yetkililerin ‘herkese yardım gittiği, herkese çadır verildiği’ açıklamalarının doğru olmadığını dile getirdi. Başbakanın ve bakanların ilçeye geldiği gün enkaz çalışmalarının doğru dürüst yapılmadığını belirten Taşkıran, “Çadır, battaniye ve gıdaya ihtiyacımız var” dedi. Osman Mutu adlı depremzede ise kendilerine hiçbir yardım ulaşamadığını söyledi. Havanın soğuk olduğunu dile getiren Mutu, kendi imkanlarıyla yaptıkları derme çatma yerlerde ve yaktıkları ateş etrafında sabahladıklarını söyledi.

Halis İşler adlı depremzede de önceki gün kaymakamlık tarafından çadır sözü verilmesine karşın çadır alamadığını ve çocuklarını soğukta beklediğini belirtti. Çelebibağ beldesinde ise bazı köylere hala yardım gitmiş değil. Kumtepe köyünden Bahattin Çokluk, 120 haneli köyden çok sayıda evin yıkıldığını söyledi. Depremde can kaybı yaşamadıklarını fakat yaralıların olduğunu anlatan Çokluk, kendilerine yardım edilmesini istedi. Çelebibağ Belediyesi önünde bekleyen Çokluk, havanın soğuk olduğunu söyleyerek, çadır, battaniye, ısınma aletleri başta olmak üzere gıdaya ihtiyaçlarını olduğunu ifade etti. (Van/EVRENSEL)

‘HÜKÜMET ÇARESİZLİĞİMİZİ GÖRSÜN’

Van merkez ve Erciş’te geceyi soğuk havaya rağmen dışarıda geçiren depremzedelerin durumu içler acısı. Bazı bölgelerde su, battaniye, ekmek ve kuru gıda dağıtıldı. Ayrıca yıkımların yaşandığı bazı köylere de çadır ve gıda gönderildi. Ancak hâlâ birçok yere hiç müdahale edilemedi.

Çadır ihtiyacı karşılanmayan depremzedelerden Ferit Koç, iki gecedir 7 nüfusuyla birlikte valilik bahçesinde sabahladığını belirterek, “Defalarca başvuru yapmamıza rağmen, ne gıda ne de çadır verildi. Soğuktan donmamak için sabaha kadar ateş yakıyoruz. Devlet bütün imkanlarını seferber ettiğini söylüyor, ancak biz bu yardımları görmüyoruz. Dün akşama kadar afet merkezi kapısında kaldım, ancak bir çadır bile almadan geri döndüm. Yetkililer artık bu çaresizliğimizi görmek zorunda” dedi.

Ali Yiğit ismindeki yurttaş ise, 15 nüfusla Hacıbekir Mahallesi’nde poşet ve naylon parçalarından oluşturduğu barakada yaşadığını ifade ederek, “Şimdiye kadar çalmadığım kapı kalmadı. Ancak hiç birisinden yardım alamadım. Sadece belediyeden bize su ve kuru ekmek geldi. Bunlarla da yaşamak imkansızdır. Şu an tek istediğimiz başımızı sokacak bir çadırdır” dedi.  Şenol Göktaş da, ailesini başka ildeki akrabalarının yanına gönderdiğini dile getirerek, “Kendim de iki gündür valilik bahçesinde battaniyeye sarılarak yaşam mücadelesi veriyorum. Ne evimizi terk edip gidebiliyoruz, ne de sorunlara çözüm bulunuyor. Yetkililerin söylediklerini yerine getirmesini bekliyoruz” dedi.

Erciş’te yaktıkları ateş etrafında ısınmaya çalışan vatandaşlar “Tek istediğimiz çocuklarımızı soğuktan koruyacak bir çadır. Bu gidişler depremde ölmeyen çocuklarımız da soğuktan ölecek” diyorlar.

Van yolu Caddesi’nden Zilan Caddesi’ne giden bir kamyonda çadır olduğunu öğrenen yaklaşık 2 bin kişi kamyonun arkasından koşarak, çadır istedi, ancak kamyon yardım toplanma merkezine gitti. Çadır için gelen yurttaşlar da kaymakamlığın önünde uzun kuyruklar oluşturarak isim yazdırıyor.

Yurttaşlar kaymakamlığın önünde yardımların doğru düzgün dağıtılmadığını belirterek isyan ediyor. Çevre illerden gelen yardımlar da halen düzenli dağıtılmıyor. İllerden gelen yardımlar da jandarmada toplanıyor. Yardımların buradan dağıtılacağı belirtiliyor, ancak hala düzenli dağıtım yok.

Yeşilova Mahallesi’ndeki yurttaşlar ise şimdiye kadar hiçbir yetkilinin gelmediğini ve yardım edilmediğini söyledi. Çevre köylerden gelen yurttaşlar da evlerinde hasar oluştuğunu, dışarıda kaldıklarını, ancak şimdiye kadar kimsenin kendileri ile ilgilenmediğini vurguladı.

‘ÇADIRIMIZ YOK, DONUYORUZ’

Erciş’e bağlı köylerin birçoğuna henüz tek bir yardım ekibi bile ulaşmadı. Depremden etkilenen köylerin büyük çoğunluğuna çadır, battaniye, yiyecek ve su gönderilmedi. Soğuk havada barınma ihtiyacını karşılayamayan köylüler, Kaymakamlıktan aldıkları “Önce Merkez” yanıtı ile elleri boş bir şekilde köylerine göre döndü. Ölü ve yaralıların da bulunduğu köylerde vatandaşlar son iki geceyi sokakta geçirmek zorunda kaldı.

Kar yağışının başladığını, sokaklarda naylon brandalar altında ve yakılan ateşlerin etrafında ısınmaya çalıştıklarını söyleyen vatandaşlar tek isteklerinin çadır olduğunu söyledi. İkinci plana atıldıkları için isyan eden köylülerin beklentilerini ve bölgelerindeki son durumu muhtarlar şöyle aktardı:

Köycük Mahalle Muhtarı Abdullah Tunç: Gelen giden yok. Evlere giremiyor halk. Çoluk çocuk dışarıda. 84 köye yardım götürülememiş. Bizim köylere herhangi bir yardım ulaşılmadı. Yağış var, çoluk çocuk dışarıda, ilgilenen yok. Evler oturulamaz halde. O nedenle evlere giremiyoruz.

Mağaraköy Köyü Muhtarı Fahrettin Yalçın: Hiçbir yardım gelmedi. Sadece gıda geldi başka hiçbir şey yok köyde. Şuanda naylonların altında yatıyoruz. Çadır yok elimizde. Şu anda hava yağmurlu yardım gelmedi herkes dışarıda.

Ortayayla Köyü Muhtarı Şerif Delibaş: Benim 120 haneli köyüm var. Bana henüz ne battaniye ne bir çadır, hiçbir gıda gelmedi. Hiçbir devlet memuru gelmedi. Kimin evi yıkıldı kimse bakmadı. Yağmur, kar yağıyor, dışarıda yatak serip yatırıyoruz açıkta yatıyoruz. İlçe Kaymakamına gittik 40 muhtarla. ‘Çıkın geldiğiniz yere köylerinize geri dönün. Orada bekleyin’ dedi. Bize henüz bir parça ekmek dahi gelmedi.

Nişancı Köyü Muhtarı Nizamettin Yiğit: Yardım ulaşmadı elimize. Yardım talebinde de bulunamadık. İlgili bir makama gitme imkanımız olmadı. Bizim acilen ihtiyacımız çadır. İki ağaç naylon atmışız çoluk çocuk dışarıda bekliyoruz. Kimse yardım getirmedi.

Sabanbüken Köyü Muhtarı Abdulkadir Büken: Daha yardım ulaşmadı. Köyle kar yağıyor şu an çadır ihtiyacı var. Eski evler hep yıkıldı. Köylüler naylon yaptılar, kendi imkanlarına göre branda şeklinde bez yaptılar. Şehir merkezini öncelikli ele almışlar, köylere yardım ikinci planda.

Salmanağa Köyü Muhtarı Tacettin Aslan: Köye hiçbir yardım ulaşmadı. Köy hasarlı köyde yaralılar var. 400 hanelik köy bir çadır bile gelmedi. Burada kar yağıyor soğuk ateş yakıp dışarıda başında bekliyoruz.

Şerefli Köyü Muhtarı İzzet Dilmaç: Çadır yok, kimse bize çadır vermedi. Millet bugün burada soğuktan donuyor.

Derekent Köyü Muhtarı İsmail Kaşka: Çadır gelmedi, bizim ilk ihtiyacımız çadır. Dışarıda yatıyoruz. Acilen çadıra ihtiyacımız var, hava çok soğuk.

Taşkapı Köyü Muhtarı Ayhan Sönmez: Köyümüze yardım gelmedi. Merkeze yardım bitmediği için köylere yardım gelmiyor. Naylon brandaların altında kalıyoruz.” (Van/ANKA)

MUHTARLARIN İSYANI

Kentte en büyük sorun çadır. Sadece Et Balık Kurumu bahçesinde 250 Çadır kurulurken, mahalleler ise kaderlerine terk edilmiş durumda. Halktan gelen tepkiler üzerine Vali yardımcısı ve AKP Van Milletvekili Gülşen Orhan başkanlığında DSİ Bölge Müdürlüğü’nde yapılan toplantıda yetkililer, her mahalle muhtarına 30 çadır verileceğini söyledi. Ancak muhtarlar 30 çadırın sorunlarını çözmeyeceğini belirtti. Tartışmalar üzerine vali yardımcısı toplantıyı terk ederken, AKP Van Milletvekili Gülşen Orhan ise muhtarların sorun yarattığını belirterek, kendilerinin çadırları doğrudan halka dağıtacağını söyledi. Bunun üzerine binlerce kişi DSİ Kampı önünde toplandı. Ancak her hangi bir dağıtım yapılmadı. Buzhane Mahallesi Muhtarı Hamdi Zengin, kendileriyle dalga geçildiğini belirterek, binlerce kişinin oturduğu mahallede 30 çadırın çözüm olamayacağını söyledi. Zengin, “Gelen çadırlar ihtiyacı karşılamıyor” dedi. Yemlice Köyü Muhtarı Cemil Mat da köylerinde 3500 kişi yaşamasına rağmen kendilerine 30 çadır vermek istediklerini belirterek, “Burada olanlar hiç medyanın yansıttığı gibi değil” dedi.