Toplu taşıma sizi hasta etmesin

İç Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Engin Türkmen; toplu taşıma araçlarında artan salgın hastalık risklerini ve korunma yollarını anlattı:

HASTALIK ÇOK HIZLI YAYILIYOR

* Toplu taşıma araçlarında hastalık bulaşması yönünden en büyük risk, solunum yolu. Çünkü çok sayıda insan nispeten dar bir ortamda belli bir süre yakın oturuyor ve aynı havayı soluyor.
* Hasta olan bireyin bir metre çapında bulunan tüm kişiler damlacık yolu ile hasta olmaya aday. Ayrıca gebeler, yaşlılar, çocuklar, kronik hastalıkları olan ve bağışık sistemi güçlü olmayan kişilere hastalık daha kolay bulaşıyor.

KAPI KOLLARI TEHLİKE SAÇIYOR

* Hasta olan bireylerin hapşırdıktan sonra toplu taşımada elini sürdüğü kapı kolları, tutamaklar, koltuk başları gibi yerlere mikrop taşıyabilirler. Bu bölgeye yerleşen mikroplar, uzun süre yaşamaya devam ederler. Çünkü bu mikroplar bazen dayanıklı forma dönüşebiliyorlar. Sağlıklı bireylerin buralara dokunmasının ardından, elin ağza, göze sürülmesi hastalığa davet çıkarır.

İYİ TEMİZLENMEYEN KLİMALARA DİKKAT

* Toplu taşıma araçlarının kendilerinin yaptığı hastalıklar da bulunuyor. Toplu taşıma araçlarındaki klima ve havalandırmalar yeteri kadar temizlenmediği takdirde, klima ve havalandırmadan çıkan parçacıklar kişilerde alerjik reaksiyonlara ve hapşırık krizlerine sebep olabilir.
* Toplu taşıma araçlarının klimalarında üreyen mikroplar olabilir. Kış aylarında bu mikroplar daha fazla görülür. Bazı klimalarda iç ortamdaki hava alınır ve içeriye geri verilir. Eğer araçlardaki klima ve havalandırmalar yeteri kadar temizlenmez ve polen filtreleri değiştirilmez ise klimadan size mikroplu hava gelecektir. Hatta klima mikrobu, kişilerde zatürreye kadar giden ciddi hastalıklara neden olabilmektedir.

CAMI UZUN SÜRE AÇIK BIRAKMAYIN

* Kişinin oturma şekli de kimi zaman hastalıklara sebep olabilmektedir. Özellikle uzun yolculuklarda temiz hava alabilmek nedeniyle cam açık bir şekilde seyahat etmek, yüzünüze vuran soğuk havayla birlikte kısmi yüz felçlerine sebep olabilir.

HASTALAR NE YAPMALI?

* En kısa zamanda tedavileri için bir sağlık kuruluşuna başvurmalı

* Öksürük ve aksırık sırasında ağızlarını mendille kapatmalı. Mendil bulamazlarsa avuçlarının içine değil kollarının içine aksırıp-öksürmeli.

* Tercihen maske takmalı. Sağlam kişiler yerine hastaların maske takması daha sorumlu bir davranış olarak kabul edilmektedir.

* Her fırsatta ellerini yıkamalılar.

HASTA OLMAMAK İÇİN NE YAPMALI:
* Olabildiğince az yere dokunmalı ve elleri yıkamadan ağız ya da gözler temas ettirmemeli.

* Tuvaletlerde el değmesi gereken musluk, klozet kapağı gibi yerlere peçete ile dokunmalı.

* El yıkamada toplu yerlerde sıvı sabun tercih edilmeli... Kalıp sabun varsa el yıkanmadan önce sabunun yüzeyi yıkanmalı...

* Dış ortamda ve toplu taşıma araçlarında hava sıcaklığına uygun olacak şekilde giyinmeli... Gereğinden kalın giyinmek terleme nedeniyle hastalanmayı kolaylaştırabilir.

* Uzun bir yolculuk yapılacaksa hasta olabileceğini düşünen kişilerin cam kenarına oturmaması gerekir.

* Yabancı kişilerle yan yana oturulduğunda daha çok sırt sırta dönük oturularak damlacık yolu ile yayılabilecek mikroplar en aza indirilebilir.

* Yolculuk esnasında havadan gelebilecek mikroplara karşı ağzınızı atkı ile kapatarak,  ellerinizi ise deri eldiven ile koruyabilirsiniz.

* Alerjisi yoğun olan kişilerin kumaş koltuk yerine deri koltuk bulunan araçlarda seyahat etmeleri gerekir.

ŞOFÖRLER NE YAPMALI?

* Araçların havalandırma ve ısıtmasının oda ısısı olan 22 – 24 derece arasında tutulması gerekir. Aracın içi ne çok sıcak ne de çok soğuk olmalı.

* Servis sonrası araçların içinin dezenfeksiyon maddeleri ile temizlenmesi gerekiyor. Toz, yere düşen mikroplu damlacıkların yeniden havaya karışmasına yol açacağından zeminlerin ve kapı kolları, tutamaklar gibi tüm yüzeylerin temizliği sağlanmalı.

* Koltuklar, alerji oluşturma riskine karşı anti alerjik olarak hazırlanmalı.

* Mümkünse pencere yerine tepede yer alan havalandırma açılmalı.

* Özellikle kış aylarında havalandırma sistemlerinin temizliği düzenli olarak yapılmalı, hepa filtreler konulmalı.

* Hasta kişilerin damlacık enfeksiyonu yayması sebebiyle araçlarda bir maske dolabı olmalı ve şoför, gerekli gördüğü kişilere maske takmasını önermeli.

* Araçlara gereğinden fazla yolcu alınmamalı.

* Mümkünse yolcuların su, sabun ve peçete gibi hijyenik ürün ihtiyaçları karşılanmalı.