Erdoğan'ın Roma ziyareti İtalya'da nasıl yorumlandı?

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 29 Nisan'da Türkiye-İtalya Hükümetlerarası Zirvesi'ne katılmak için başkent Roma'ya günübirlik bir ziyaret gerçekleştirdi. İtalya'da muhalefet ziyaret sırasında İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasının gündeme gelmemesini eleştirdi.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Erdoğan, düzenledikleri basın toplantısında savunma ve ekonomi alanlarındaki işbirliğini güçlendireceklerini söyledi. Erdoğan'ın damadına ait olan Baykar, Aralık 2024'te İtalyan Piaggio Aerospace şirketini satın almıştı. Baykar ayrıca Mart'ta İtalyan havacılık şirketi Leonardo ile insansız hava aracı alanında ortak bir girişim kurmak için mutabakat zaptı imzalamıştı.  Reuters'ın aktardığına göre Meloni bu işbirliğinin özellikle Avrupa'da iki ülkeye yeni fırsatlar sunacağını söyledi. Meloni, Türkiye ve İtalya'yı enerjide, özellikle de doğalgazda "stratejik ortaklar" olarak niteledi ve "İlişkimiz ekonomik ilişkilerin çok ötesine geçiyor. Avrupa-Akdeniz senaryosunda Atlantik İttifakı çerçevesinde müttefik ülkeleriz" dedi.

Muhalefet İmamoğlu'nu hatırlattı

BBC Türkçe'nin aktardığına göre ana muhalefetteki Demokratik Parti'nin lideri Elly Schlein, 30 Nisan'da La Repubblica gazetesine verdiği demeçte Meloni'nin Erdoğan'a yönelik yaklaşımıyla ilgili şu ifadeleri kullandı: "(Meloni'nin) referansları, demokratik yöntemlerle yönetmek değil, hükmetmek isteyen otokratlar. Bunu kanıtlıyor: Uluslararası örgütlerin tehdit altında olduğunu bildirdiği basın özgürlüğü konusunda, susturma yasaları konusunda, muhalefeti bastıran kararnameler konusunda."

'Hükümet, suç ortağı tutumlarıyla ülkemizi aşağıladı'

Sol muhalefetten Yeşiller ve Sol İttifakı lideri Nicola Fratoianni de muhalefetin çağrılarına rağmen Başbakan Meloni'nin Türkiye'de insan haklarıyla ilgili endişelerden söz etmemesine "Meloni'nin Türkiye ile ekonomik ve diplomatik ilişkilerini sürdürmek için bunu unutmuş gibi davrandığı görülüyor." diyerek tepki gösterdi. Fratoianni ayrıca "Hükümet, en kötü rejimlerle itaatkar veya suç ortağı tutumlarıyla ülkemizi aşağıladı" dedi ve parlamentoda açıklama isteyeceklerini belirtti.

'İtalyan hükümeti sormaktan özenle kaçınıyor'

Corriere della Sera gazetesi de Demokrat Senatör Filippo Sensi'nin gazetecilerin iki lidere soru sormasına izin verilmemesini eleştirdiğini aktardı. Gazeteye göre Sensi, "Belki de demokrasi ve haklar hakkında ve İstanbul Belediye Başkanı'nın siyasi tutuklu olması hakkında soru sorabilirlerdi; İtalyan hükümeti bunları sormaktan özenle kaçınıyor" dedi. Gazete, "Dün İtalya'ya yapılan ziyaretin yalnızca imzalanan çok sayıda ticaret anlaşması açısından değil aynı zamanda Ankara'nın bir süredir duraksayan Avrupa Birliği'ne katılım yolunda ilerleme arzusu açısından da büyük önem taşıyordu" ifadeleri kullanıldı. Corriere, "Dönemin İtalya Başbakanı Mario Draghi'nin Türkiye Cumhurbaşkanı'nı 'ihtiyacımız olan bir diktatör' olarak nitelendirmesiyle 2021'de yaşanan gerginlik artık çok uzakta" diye devam etti.

'Muhalefeti yeniden şekillendirmekle meşgul'

Il Foglio gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Roma'ya indiği saatlerde İstanbul'da "artık geleneksel hale gelen" gözaltıların yapıldığını yazdı. Haberde "Erdoğan, daha önce ülkenin medyasını, yargısını ve devlet kurumlarını yeniden şekillendirdiği gibi şimdi de muhalefeti yeniden şekillendirmekle meşgul" dendi ve şu ifadeler kullanıldı: "Uluslararası alanda, hukukun üstünlüğünün geleneksel garantörleri [AB ve ABD], jeopolitik bir acil durum döneminde Türkiye ile daha iyi ilişkiler adına bu sorumluluktan vazgeçiyorlar."

La Stampa gazetesi de benzer bir değerlendirme yaptı: "Erdoğan ülkesinin sınırları içinde, ve Batılı hükümetlerin sessizliğiyle, muhaliflerini ve gazetecileri hala hapishanelere gönderirken dışarıda dünyanın önde gelen liderleri arasında saygıdan kusur edilmeyen bir pozisyona geldi."

Özgür Özel'den İtalyan basınına röportaj

Erdoğan'ın Roma ziyaretinin gerçekleştiği gün, İtalyan Corriere Della Sera gazetesi Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) lideri Özgür Özel ile yaptığı bir röportajı yayınladı. Özel, röportajda şu ifadeleri kullandı:

"Erdoğan bugün Türkiye'de demokrasi olduğunu ve geriye dönüş olmadığını söyleyecek. Eğer siyasetçileri ve İtalyan halkını buna inandırırsa, o zaman Pisa Kulesi'nin eğik olmadığını söylediğinde de ona kimse karşı çıkmayacak. (Kulenin) eğik olduğu nasıl bir hakikatse ülkemizde darbe olduğu da bir hakikattir."

Erdoğan'ın ziyaretinden iki gün önce Ekrem İmamoğlu'nun fotoğrafı Floransa'daki Vecchio Sarayı'nın duvarına yansıtılmıştı. Demokratik Parti'den Avrupa Parlamentosu milletvekili olan Dario Nardella, konuyla ilgili 27 Nisan'da yaptığı bir paylaşımda "Her gün hakları, özgürlükleri ve demokrasi için mücadele edenlerin yanındayız" ifadelerini kullanmıştı. (Politika Servisi)