TÜPRAŞ işçileri: Yanan biziz ısınan onlar

İzel Gözde Meydan;
[email protected]

TÜPRAŞ Genel Müdürlüğü ile Petrol-İş Sendikası Genel Merkezi arasında dün yapılan görüşmenin ardından dört rafineride tam gün eylem kararı alındı. İşçiler yarın da tam gün eylemlerini sürdürecek. Vardiyayı teslim eden ve teslim alan arkadaşlarını kapıda bekleyen işçiler alkışlar ve ıslıklarla destek verdi.

Kocaeli Rafinerisi’nde çalışan işçiler çalışma ve yaşam koşullarını Evrensel’e anlattı.

10 yıldır TÜPRAŞ’ta çalıştığını belirten bir işçi “Bir BİM kasiyeriyle, yani küçümsemek için söylemiyorum. Sadece barındırdığı riskler için söylüyorum. Bir kasiyerle aynı parayı alacak olduktan sonra bu kadar risk niye? Bu 33 patlaması basına sızdı izlediniz mi siz onu? Yani ne hissettiniz? Bizim o patlamayla aramızda sadece 100 metre vardı ki bazı arkadaşlarımız, saniyelerle parçalanmaktan kurtuldu. O patlamada, böyle bir ölenin olmaması, resmen bir mucize” dedi.

“Burada biz ölmüş müyüz kalmış mıyız önemli değil”

Geçtiğimiz hafta İstanbul’da yaşanan 6.2 şiddetindeki deprem Kocaeli’de de hissedildi ve tedirginlik yarattı. Bir işçi deprem anında rafineride olduğunu belirterek, “Telsizden bir anons geldi ‘Ünitelerde bir şey var mı’ diye ‘arkadaşlar iyi misiniz’ diye soran olmadı. Burada biz ölmüş müyüz kalmış mıyız önemli değil” diye anlattı.

17 Ağustos depreminde henüz çocuk olduğunu söyleyen işçi, “Hiç unutmuyorum, belediyenin pikapları, hoparlörlerle ‘Allah rızası için, rafineri personeli rafineriye gitsin’ duyurusu yapıyordu. Yani 18 Ağustos günü TÜPRAŞ işçisinden, ailesini çoluğunu, çocuğunu o felaket esnasında bırakıp, TÜPRAŞ’a gelmesi bekleniyor. Son yaşanan depremde de tepenizde 105 metre bir baca var ona bakıyorsunuz böyle düşecek mi kalkacak mı filan. Bir de deprem olduktan sonra hani biz mecburen bir yerleri kontrol etmek zorundayız” dedi.

“Yaşayabilecek maaş almak istiyoruz”

TÜPRAŞ işçisinin yoksulluk sınırının altında maaş aldığını belirten bir başka işçi, “Yoksulluk sınırı var 76 bin TL, onu versinler ilk önce. 2025 yılında nasıl yaşanılacaksa o maaşı almak istiyoruz yani fazla bir şey istemiyoruz. İş yükü arttı mı arttı herkesin çalıştığı birimlerde yeni yeni üniteler kuruldu ama personel alınmadı” diye konuştu.

Kadın işçilerin yaşadıkları

TÜPRAŞ’ta çalışan kadın işçilerin ise çalışma koşulları nedeniyle karşı karşıya kaldığı pek çok sorun var. Kadın işçiler hamile kaldıklarını öğrendikleri anda geri hizmete alınıyor, yani kimyasallardan daha uzak bölümlerde çalıştırılıyor. Ancak hamile kaldığını fark edene kadar kimyasalları solumaya ve temasa devam ediyor.

Kadınlar kan ve idrarlarında ‘benzen’ gibi yabancı maddeler çıktığını belirtiyor. Çalıştıkları bölümde ise neredeyse tüm kadınların düşük yapmış olmasını soludukları, dokundukları kimyasallardan yani çalışma koşullarından kaynaklandığını düşünüyor.

15 yıldır TÜPRAŞ’ta çalışan bir kadın işçi, “Koşullarımız her geçen gün kötüye gitti yani her geçen gün. Bu kadar zehirin içinde ne olduğumuzu bilmiyoruz, belki kanseriz” dedi.

Bir başka kadın işçi ise, “Doğurganlığımız azalıyor, çok sayıda düşük yapan arkadaşımız oldu ben dahil. Yani herhangi bir sorun bulunamıyor baktığınızda testler sonuçlar hiçbir şey yok ama çalışma ortamından soluduğumuz kimyasallar sebebiyle olduğunu düşünüyoruz. Zaten bazı kimyasallar var, kısırlığa bile sebep olabiliyor, açıklamasında da yazıyor. Vücudumuz bir kapalı kutu, 20 yıl sonra neyle hangi hastalıkla karşılaşacağız hiçbir fikrimiz yok” dedi.

“Daha radikal eylemler olmalı"

İşçileri ziyarete gelen Türk-İş Bölge Temsilcisi Adnan Uyar’ın konuşmasına tepki gösteren bir TÜPRAŞ işçisi, “İşçisine üyesine zam alamayanların hepsi gelmiş bugün burada açıklamaya. Harb-İş ne almış işçisine? Devlete bir tane gık diyemeyen adamlar, gelmişler bize burada destek vermeye çalışıyorlar neyin desteği? Çıksınlar meydanlara o AKP’liler görelim. Başkan gelsin Tahir Başkan. Arkasındayız gelsin, boyunu görelim bakalım burada işverene karşı” dedi.

Türk-İş’in ve Petrol-İş’in TÜPRAŞ’ın Yüksek Hakem tehdidi karşısında daha radikal eylemler yapması gerektiğini belirten işçi, “Yüksek hakemde neler yaşayacağımızı biliyorlar. Daha ciddi, daha radikal eylemler olması lazım. Biz zaten işçi olarak sürekli onlara destek veriyoruz. Ben mesela hafta tatilimde geldim arkadaşlarıma destek veriyorum ama bunun karşılığında Türk-İş’in taşın altına elini sokması lazım. Gelecekler meydanda, işçiye destek verecekler. Göreceğiz Kartal'da 1 Mayıs'ta ne kadar bağırabilecekler, hükümete ne kadar söz söyleyecekler” diye konuştu.

“İşçiler iş yeri gözetmeksizin birbirini desteklemeli”

TÜPRAŞ’ta işçiler arasında en çok tartışılan konu grev hakkının olmaması. Konuştuğumuz bir işçi 12 Eylül ile gelen bu yasağa ilişkin şunları söyledi; “12 Eylül öncesi bu işkolunda grev oluyor olması ama şimdi olmaması düşündürüyor. Özellikle son yıllardaki bu tüm işçilerin grevinin engellenmesi Cumhurbaşkanlığı kararıyla olması bu engellerin. Birazcık aklı başında olan herkesin düşüneceği bir konudur. Sadece TÜPRAŞ işçisi değil, bence tüm işçiler bunun için mücadele etmeli çünkü bugün benim grev hakkım yoksa yarın onun da olmama ihtimali var. O yüzden herkesin bir şekilde, özellikle işçilerin, iş yeri gözetmeksizin, birbirine destek olması gerektiğini düşünüyoruz.”