9 Nisan 2013 12:32

Dışa bağımlı ticaret!

Çağrı Sarı Kahveci / Görkem Kınacı

Bu açığın yüzde 22.4’ünü Çin’e verilen açık oluşturdu. Çin, Rusya ve ABD’ye verilen toplam açık ise 7 milyar 688 milyon dolarla dış ticaret açığının yüzde 54’ünü oluşturdu. Almanya ve ABD’nin de eklenmesiyle dış ticaret açığı 10 milyar 291 milyon dolara, 5 ülkenin toplam dış ticaret açığı içindeki payı ise yüzde 72’ye ulaştı. Buna 600 milyon doların üzerinde açığın verildiği diğer ülkeler İsviçre, Hindistan, İtalya, Güney Kore de eklendiğinde Türkiye’nin toplam 9 ülkeye verdiği açık 10 milyar 291 milyon doları ve yüzde 91.5 payı buldu. 2012 yılında ise dış ticaret açığı 83 milyar 976 milyon dolar olmuştu.

Neredeyse her sektörde üretimin büyük bir kısmının ithal girdilerle yapılması ve enerji üretiminin ağırlı olarak ithal kaynaklara dayanması ithalat ve ihracat arasındaki farkı yani dış ticaret açığını bugünkü boyutlara getirdi. Rusya’ya verilen açıkta doğal gaz, İran’a verilen açıkta ise petrol ithalatı belirleyici oldu. ABD, Almanya gibi ülkelerden ise hem tüketim malı hem de üretim için kullanılan ara malı ithalatı açıkta etkili oldu.


ÇİN

2013 yılının ocak-şubat döneminde Türkiye’nin 14 milyar 261 milyon dolar düzeyinde gerçekleşen dış ticaret açığının yüzde 22.4’ünü Çin’e verilen açık oluşturdu. Bu dönemde Türkiye’nin Çin’den yaptığı ithalat, 2012 yılının aynı dönemine göre yüzde 14.5 oranında artarak 3 milyar 808 milyon dolara yükseldi. Çin’e yapılan ihracat ise bu dönemde yüzde 71.4 artışla 611 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Böylece yılın ilk 2 ayında Çin’e verilen açık yüzde 7.7 oranında artışla 3 milyar 198 milyon dolar oldu.


ABD

Yılın ilk 2 ayında Türkiye’nin en çok dış ticaret açığı verdiği ülkeler sıralamasında ABD 5. sırada yer aldı. Ocak-şubat döneminde Türkiye’nin ABD’ye yaptığı ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.5 azalışla 847 milyon dolar, ithalatı yüzde 3.4 azalışla 2 milyar 131 milyon dolar oldu. ABD’ye verilen dış ticaret açığı ise yüzde 4.6 artışla 1 milyar 284 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.


RUSYA

Bu yılın ilk 2 ayında Rusya’ya verilen dış ticaret açığı 3 milyar 78 milyon dolar oldu. Rusya, yüzde 21.6 payla Çin’den sonra Türkiye’nin en çok dış ticaret açığı verdiği ikinci ülke oldu. Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı bu dönemde  1 milyar 119 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Rusya’dan yapılan ithalat ise yüzde 3.4 artışla 4 milyar 197 milyon dolar oldu. Türkiye’nin Rusya’dan yaptığı ithalatın büyük bölümü başta doğal gaz olmak üzere enerji ithalatından kaynaklanıyor.


ALMANYA

Türkiye’nin en çok dış ticaret açığı verdiği ülkeler sıralamasında Almanya dördüncü sırada. Türkiye’nin Almanya’ya yaptığı ihracatı bu dönemde yüzde 2 artışla 2 milyar 140 milyon dolar, ithalatı yüzde 23.3 artışla 3 milyar 549 milyon dolar düzeyine yükseldi. Türkiye’nin Almanya’ya verdiği dış ticaret açığı 1 milyar 319 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.


İRAN

İran, dış ticaret açığı verilen ülkeler arasında üçüncü sırada yer aldı. Yılın ilk 2 ayında İran’a yapılan ihracat yüzde 4.3 oranında artarak 480 milyon dolara yükselirken, ithalat yüzde 8.1 azalışla 1 milyar 892 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı böylece 1 milyar 412 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. İran’a verilen açığın dış ticaret açığı içindeki payı ise yüzde 9.9 oldu. İran ithalatında ise etkili faktör petrol...


DIŞ FAZLA EN ‘FAZLA’ IRAK’A!

2013 yılı ocak-şubat döneminde Türkiye’nin en çok dış ticaret fazlası verdiği ülke Irak oldu. Türkiye’nin Irak’a verdiği dış ticaret fazlası geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12 artışla 1 milyar 713 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret fazlası verilen ülkeler arasında 366.1 milyon dolar dış ticaret fazlasıyla İngiltere ikinci sırada yer aldı. Ocak-şubat döneminde, dış ticaret fazlası verilen ülkeler arasında Mısır 342.2 milyon dolarla üçüncü, Libya 339 milyon dolarla dördüncü, Azerbaycan 338.4 milyon dolarla beşinci sırada yer aldı.
Türkiye’nin dış ticaret dengesinin fazla verdiği diğer ülkeler şöyle oldu: “Arjantin, Cezayir, BAE, Danimarka, Estonya, Fas, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsrail, Kanada, KKTC, Kuveyt, Libya, Liberya, Lübnan, Marshall Adaları, Sırbistan, Slovenya, Suriye, Suudi Arabistan, Tunus ve Türkmenistan.” (İstanbul/EVRENSEL)

Evrensel'i Takip Et