21 Şubat Dünya Ana Dil Günü: Ana dilini konuşmanın çekincesi

Adar AZAD

Antep

Bildiğiniz üzere 21 Şubat Dünya Ana dil günü olarak kutlanıyor. Bu güne ithafen bir şeyler söylemek gerekir diye düşünüyorum. Yapılan bazı araştırmalara ve çevremize baktığımızda Kürtler arasındaki Kürtçe konuşma oranında ciddi bir düşüş yaşanıyor ve günden güne daha da düşüyor bu oran. (Geçenlerde yapılan bir araştırmaya göre Diyarbakır’da Kürtçe konuşma oranının %12’ye kadar düştüğü görülmektedir.) 
Bu oranın gençlerde daha da düşük olduğu bilinmektedir. Özellikle de üniversite öğrencilerini baz alırsak eğer Kürt öğrencilerin üniversiteye başladıklarında Kürtçelerini evde bırakıp başladıklarını söyleyebiliriz. Bu hususta dikkati üniversite öğrencileri üzerine çekmek istiyorum. Benim de öğrencisi olup eğitime devam ettiğim Gaziantep Üniversitesi’nde Kürtçe konuşma oranı neredeyse yok denecek kadar az bir seviyede. Fakat istatistiklere göre öğrencilerin yaklaşık yarısının Kürt olduğu düşünülebilir. Burada bu soruyu sorabiliriz: “Üniversitedeki Kürtler kendi aralarında neden Kürtçe konuşmuyor?​”

KÜRTÇE KONUŞANLAR GÜN GEÇTİKÇE AZALIYOR

Bunun elbette birçok sebebi vardır. Fakat burada öncelikli olarak nedenin kültürel ve psikolojik bir sebebini irdelemek istiyorum. Maalesef artık gençler arasında Kürtçe konuşmak, kişiyi küçük düşürüyormuş gibi algılanıyor. Toplum Kürtçeye ve Kürtlüğe dair ne varsa utanılası bir şeymiş gibi görüyor. Örneğin bir kişi Kürtçe konuştuğunda dışarıdan ayıplanacağını düşünüyor. Bu ve bu tarz düşünceler kişiyi Kürtçeden uzaklaştırıyor. Bir diğer gerçek de şu ki sosyolog İsmail Beşikçi’nin dediği gibi “Kürtlerin kendi zihinlerinde kurduğu karakollar var ve bunlardan kurtulmaları gerekiyor.” Buradaki karakol aslında korku anlamında kullanılıyor. Bir diğer taraftan üniversitelerde bu konularda hassas olan ve farkındalığı olan kişiler ise bu konu konuda bir şeyler yapmak isteseler bile yapamıyorlar çünkü üniversitelerde öyle bir atmosfer ve imkan ortamı bulamıyorlar. Kendi imkanlarıyla yapmak istediklerinde bile birtakım yasak ve engellerle karşılaşıyorlar. Elbette Kürtçenin yeterince konuşulmaması ile daha birçok sebep de mevcut. Ancak biz, ne olursa olsun elimizden geldiğince Kürtçe konuşmayı toplumda arttırmaya çalışmak ve bunu bir sorumluluk haline getirmek için çabamızı ortaya koymalıyız.