29 Mayıs 2020 11:51

Silivri Cezaevine dair rapor: 15 koğuş karantinada, 107 kişi Kovid-19'a yakalandı

İHD, ÇHD, ÖHD ve MDE TUHAD-FED'in Silivri Cezaevine ziyareti sonrası hazırladığı raporda, 7 Nolu L Tipi Cezaevinde 15 koğuşun karantinada olduğu ve 107 kişinin Kovid-19'a yakalandığı belirtildi.

Fotoğraf: Uğur Samet Avcı/AA

Paylaş

Sivil toplum örgütlerinin Silivri Cezaevine dair hazırladığı raporda, 7 Nolu L Tipi Cezaevinde 15 koğuşun karantinada olduğu ve Kovid-19'a yakalanan 107 kişinin olduğu belirtildi.

İnsan Hakları Derneği (İHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Med Tutuklu Ve Hükümlü Aileleri Hukuki Ve Dayanışma Dernekleri Federasyonu (MED TUHAD-FED) ve Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Silivri Cezaevine 22 Mayıs’ta yaptığı ziyareti raporlaştırdı. Silivri 7 Nolu L Tipi Kapalı Cezaevinde 5 tutuklu ile görüşme yapıldığı belirtilen raporda, bir tutuklunun 38 kişinin bir koğuşta kaldığı ve hafif öksürük olduğu aktarımlarına yer verildi.

2 AYDIR REVİRE ÇIKAMIYORLAR

Raporda, bir tutuklunun şu aktarımlarına yer verildi: “Kişisel temizlik malzemesi olarak son 2 ay içerisinde idare tarafından ücretsiz olarak koğuşa (38 kişilik) 1 litrelik sabunlardan 3 defa verildi. Sabun dışında herhangi bir temizlik malzemesi verilmezken soğuk su düzenli olarak veriliyor. Ancak sıcak su kotalı olduğundan problemler devam ediyor. Koğuşlarımız 2-3 defa dezenfekte edildi. Revire çıkmada sorunlar yaşanıyor, 2 aydır çıkarılmıyoruz. Kütüphane ve kargo kullanımı çok yetersiz, gazeteler 1 gün sonra veriliyor. Yeni Asya, Karar ve Korkusuz gazeteleri verilmiyor. Telefon görüşmelerimiz haftalık 20 dakika, ancak karantina koğuşunda olanlarla aynı telefonları kullanıyoruz. Telefon ile görüşürken ve görüşlere çıkılırken maske ve eldiven ücretsiz olarak veriliyor. Pandemi sürecinde cezaevi koşullarını içeren mektubumun Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu ve Cihangir İslam'a gönderilmesine izin verilmedi ve hakkımda disiplin soruşturması açıldı. İnfaz koruma memurları sabah,akşam sayım için koğuşa giriyorlar ve sadece eldiven ve maske takıyorlar.”

15 KOĞUŞ KARANTİNA ALTINDA

Raporun devamında, ziyaret sırasında yapılan görüşmelerde elde edilen izlenimler şöyle sıralandı:

Silivri 7 Nolu hapishanesine giriş işlemlerinin yapıldığı binanın önünde kalkanlı ve joplu olan 5-6 jandarmanın beklediği gözlemlendi. Giriş işlemlerini yapan infaz memurlarının bazılarında koruyucu maske ve eldiven yok iken bazılarında maske ve eldiven vardı.
Bazı mahpuslar ile karantina koğuşunda oldukları için görüşemeyeceğimiz infaz memurları tarafından beyan edildi.
Hapishane müdürü ile yapılan görüşmede 7 No’lu koğuşta toplamda 107 Kovid-19 pozitif vakanın olduğunu, bazılarının son testlerinin ise negatif çıktığını belirtti. (Giriş işlemleri sırasında orada olması nedeni ile görüşme yapılmış olup görüşme taleplerine normalde olumsuz yanıtlar verilmektedir.) Yine bu hapishanede bazı koğuşların bir bütün olarak karantinaya alındığını ve bu koğuşlarda kalanlarla avukat görüşünün yapılamayacağını bildirmiştir. Bu koğuşların hangileri olduğunun söylenmemesine rağmen 15 koğuşun karantinada olduğu bilgisi hapishane personeli tarafından verildi.
Hapishane 3'er bloklu iki kısımdan (Bir kısımda örgütlü suçlar kalırken diğer bir kısımda ağırlıklı uyuşturucu suçları olmak üzere adli suçlar kalmaktadır) oluşmakta olup her iki kısımda da karantina koğuşları olduğu görüldü.
İnfaz memurları ile yapılan görüşmede yaklaşık 15 koğuşun karantina altına alındığı, görüşmek istediğimiz ve görüşemediğimiz kişilerin C8, B10, B12, C4, C3 koğuşlarında olduğu ifade edilmiştir.
İnfaz memurları, özellikle içeride görev yapan arkadaşlarının 15 gün içeride, 15 gün dışarıda karantina altında olduğunu ve içeride dönüşümlü yaklaşık 50'ye yakın infaz memurunun görev yaptığını ve boşaltılan koğuşlarda barındırıldığını aktardı.
Kantine ulaşmak konusunda zorluk yaşadıklarını, besleyici gıdalara ve temizlik malzemelerine ulaşılamadığı, kantinde ulaşılabilecek gıdanın az olması, bağışıklığı güçlendirecek yiyeceklerin bulunmaması ve fiyatlarının pahalılığı konusunda tüm mahpusların ortak şikayeti vardır.
Sabuna ulaşmanın zor olduğu, idarenin kendilerine sabun vermediği ya da 2 ay içerisinde koğuşa (ortalama 40 kişi) verilen miktarın 2 ya da 3 litrelik sabun olduğu, bir mahpusun bahsettiği gibi ‘eskiden 4 lira olan sabunun farklı marka sabun satıldığından 14 lira olması’ durumu görüşülen bütün kişilerce benzer ifadelerle doğrulandı.
Koğuşlardaki temizliği koğuşlarda kalan kişilerin yaptığı, ilaçlama ve dezenfekte işlemlerinin çok yüzeysel olarak yapıldığı aktarıldı.
1 hafta öncesine kadar infaz memurlarının yeterli dikkat ve özeni göstermediği ancak 1 haftadan beri dikkat ve özen göstermeye çalışmalarına rağmen iş yükünün fazlalığından dolayı yeterli olmadıkları belirtildi.

VİRÜS YER DEĞİŞİKLİĞİNDEN YAYILIYOR

2 görüşmeci tarafından Silivri 7 Numaralı Cezaevinde koronavirüsünün yayılmas sebebinin infaz yasasından sonra koğuşların değiştirilmesi olduğu, koğuş değişiminden sonra Kovid-19 vakalarının ortaya çıktığı beyan edildi.
Revire ve doktora ulaşmakta zorlanıldığı tespit edilmiştir. Görüşülen kişiler, acil olmadığı sürece revire çıkartılmadıklarını, semptomlar olmasına rağmen revire ulaşamadıklarını, diğer hastalıkları olanların gerekli ve acil de olsa polikliniğe gidemedikleri, revir ve hastane için verilen dilekçelere cevap verilmediği ifade edildi.
Memurlar da hapishane dışına çıkarıldıklarında karantinaya alınmalarından dolayı hastaneye gitmeyi talep etmediklerini beyan etmişlerdir.
Mahpuslar, doktor ve revir imkanlarına ulaşılmasında zorlanılsa da ilaçlara ulaşabildiklerini ya da koğuşta ilaç imkanlarını paylaştıklarını ifade etmişlerdir.
İçerideki infaz memurları herhangi bir koruyucu elbise giymediklerini aktarmışlardır. Mahpuslar, karantina koğuşuna verilen karavanadan kendilerine de yemek verildiğini aktarmışlardır.
İçerideki infaz memurlarının yetersizliği, gerekli dikkat ve özenin gösterilmesini engellemekte ve işlemlerin çoğunu infaz memurlarının yaptığı düşünüldüğünde karantina altında olan ve olmayan koğuşlarda temasın memurlar tarafından yoğun bir şekilde sağlandığı belirtilmiştir.
Mahpuslar, koğuş içerisinde çok kısıtlı imkanlarla sağlıklarını korumaya çalışıyor. Doktora ulaşılması çok zor ve revire çıkamıyorlar.

SİLİVRİ 9 NOLU HAPİSHANESİ İZLENİMİ

M. F. Ç. ve A. K, tutuklandıkları günden bu yana 80 gündür tek kişilik hücrede kalmakta, aynı dosyadan yargılanmalarına ve gözaltı sürecinde birlikte olmalarına rağmen bir araya getirilmemekte. Bu konudaki 3 kez talepte bulunmalarına rağmen kendilerine cevap verilmeyip izolasyon koşullarında tutulmaktadırlar. Kendilerine herhangi bir şekilde Kovid-19 testi uygulanmamıştır.
Az miktarda sıvı sabun haricinde ücretsiz hiçbir hijyen malzemesi verilmemiştir. Ayrıca görüşülen iki mahpusa da herhangi bir şekilde test yapılmamıştır. Kendi hücreleri dışına sadece haftada bir defa telefon görüşmesi için çıkmaktadırlar. Mahkumlar, "tedbir" adı altında başlatılan uygulamaların kalıcı hale gelmesinden endişe etmektedir.
Bir kadın mahpus, yemeklerin çok sağlıksız geldiğini, yemeklerde yer alan yağların katılaşmış şekilde geldiğini, bazen iki hafta boyunca aynı yemeğin getirildiğini belirtmiştir. Kendilerine sadece küçük deterjan ve sıvı sabun dağıtılmıştır.
Avukat görüşleri çok sorunlu. Bir avukat, müvekkilini görmek için saatlerce bekletilebiliyor. Çok fazla kabin olmasına rağmen görüşmeler 6 kabinle sınırlı tutulduğu için 4 buçuk saat bekledikten sonra müvekkiller ile görüşme yapılmıştır.

SİLİVRİ 5 NOLU HAPİSHANESİ İZLENİMİ

Mahpuslar şimdiye kadar bir vakaya rastlanılmadığını veya bununla ilgili herhangi bir duyum almadıklarını aktarmışlardır.
Sayım, arama, yemek dağıtımı sırasında personelin yaklaşımında olağanüstü bir durum olmadığı, özenli yaklaşıldığı ancak son zamanlarda sayım yapılırken personel sayısında artış olduğu, kalabalık bir şekilde arama yaptıklarını ve eski özenin gösterilmemeye başlandığı, revire tedbir amaçlı olabildiğince götürülmediklerini aktarmışlardır.
Koronavirüsün gündeme geldiği ilk zamanlarda hücrelerde, koğuşlarda yapılan dezenfekte, ilaçlama dışında başkaca bir önlem alınmadığı, hücrelerde ve koğuşlarda temizlik için ve içmek için ihtiyaç duyulan suya erişimin olduğu ancak son bir haftadadır sürekli kesinti olduğu, kesintinin kampüsteki çalışmalardan kaynaklandığının açıklandığı aktarıldı.

KANTİNLERDE STOK DURUMU YETERSİZ

Kantinlerde stok durumun yeterli olmadığı, kötü vaziyette olduğu, listeye yazılan her şeye erişilemediği ve özellikle temizlik malzemelerine (çamaşır suyu, çamaşır tozu gibi) ulaşılamadığı, ayrıca kantin fiyatlarının pahalı olduğu, yemeklerin üç öğün verildiği ancak son üç gündür sürekli aynı yemeklerin verildiği aktarıldı.
Havalandırma saatlerinde bir değişiklik olmadığı, mahkumların havalandırmaya çıkarıldığı saatlerde son bir haftadır eskiye nazaran esneklik sağlandığı aktarıldı. Ziyaretler ve telefon görüşlerinde iki haftadır eldiven ve maske verilmeye başlandığı, bunun dışında kendilerine eldiven ve maske verilmediği tarafımıza aktarılmıştır.

"TEMİZLİK ÜRÜNLERİNE ERİŞİM SAĞLANMALI"

Raporun son kısmındaki sonuç ve öneriler bölümünde ise şunlar yer aldı:

Hapishanelerde mahpusların sağlıklarının korunabilmesi, bulundukları alanın temizliğini ve kişisel temizliklerini sağlayabilmeleri için acilen temizlik malzemelerinin kendilerine ücretsiz verilmesi ve parası olmayan mahpusların da temizlik ürünlerine erişimi sağlanmalıdır.
Hapishanelerdeki banyo, tuvalet gibi ortak alanlar her gün dezenfekte edilmeli; mahpusların yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmesi sağlanmalı, vitamin takviyesi yapılmalıdır.
Risk grubunda olan ve kişisel hijyenlerini sağlamakta yetersiz olan kronik hasta, engelli, yaşlı, çocuklu, hamile mahpuslar, adli kontrol yoluyla cezalarının ertelenmesi sağlanana kadar kalabalık koğuşlar yerine kapasitesi ve hijyen koşulları uygun ortamlarda tutulmalıdır.
Sağlık Bakanlığı ve Türk Tabipleri Birliğinin önerileri ve uyarıları dikkate alınarak hapishanelerde görev yapan tüm personelin bilgilendirilmesi, atılması gerekli olan adımların ve uyulması gerekli olan kuralların belirlenmesi, mahpusların iletişim araçlarına erişimlerindeki kısıt dikkate alınarak ilgili personel tarafından bu bilgilerin paylaşılması, aynı zamanda bu bilgileri içeren broşürlerin hazırlanıp mahpuslarla paylaşılması gerekmektedir.
Hapishane içine girecek kişilerin salgını önlemek için uyması gereken hijyen kuralları ve alması gereken önlemler konusunda bilgilendirilmesi, mahpuslarla temasın söz konusu olduğu durumlarda bu önlemlerin yanı sıra uygun ortam ve koruyucu malzemelerin sağlanması gerekmektedir.
Sağlık çalışanları başta olmak üzere mahpuslarla temas eden tüm çalışanlara koruyucu giysi ve malzeme temin edilmesi, özellikle risk grubunda olan çalışanlar başta olmak üzere, tüm hapishane çalışanları için çalışma koşullarını da kapsayacak şekilde gerekli önlemlerin alınması, düzenli ve yeterli sayıda sağlık personelinin bulunması (sayının arttırılması), tüm mahpus, hapishane çalışanı ve mahpus yakınlarından olası belirtiler gösteren kişilerin testlerinin hızlı ve güvenilir şekilde yapılabilmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
Sağlık gerekçesiyle alınacak önlemlerin mahpusların temel haklarını ihlal etmeyecek şekilde uygulanmasına özen gösterilmelidir.
Mahpuslar hapishanelerden tahliye edilinceye kadar; hapishanelerde koronavirüs salgını ile ilgili alınan/alınacak önlemler, karantina uygulamaları ile mahpusların sağlık durumları konusunda başta mahpusların aileleri ve avukatları olmak üzere kamuoyunun düzenli olarak bilgilendirilmesi zorunludur.

(MA)