İşten atma yasaklanmıyor, ücretsiz iznin önü açılıyor, işçi 39 liraya talim edecek
"İşten çıkarma 3 ay yasaklanıyor" denilerek propagandası yapılan yeni teklifle beraber işçilerin ücretsiz izne çıkarılması teşvik ediliyor, emekçiler 1170 liraya mahkum edilmek isteniyor.
Fotoğraf: Pixabay
Hükümetin patron örgütleriyle paylaştığı torba yasa taslağına göre işten atmalar 3 ay süreyle yasaklanacak ancak bunun karşılığında işçiler ücretsiz izne çıkarılacak. Ücretsiz izne gönderilen işçilere işsizlik sigortasından her gün için sadece 39 lira 24 kuruş ödenecek. 15 Mart’tan sonra işten atılan ve işsizlik ödeneği alamayan işçilere de aynı ödeme yapılacak. İşçilerin eline aylık geçecek olan tutar ise 1170 lira olacak. Bu ücret 2334 lira olan asgari ücretin yarısına denk geldiği gibi, kısa çalışma ve işsizlik ödeneğinden karşılanacak İşten atamayan patrona ücretsiz izin hakkı tanıyan düzenleme süresini, 6 ay uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Patron örgütlerinin onayına sunulan torba yasanın 4. maddesinde, ücretsiz izin ve günlük ödenecek miktarı yer alıyor: “22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun geçici onuncu maddesi çerçevesinde ücretsiz izne ayrılan işçilere ve 15/3/2020 tarihinden sonra işten çıkarılmış olup, kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen işçilere, 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10’uncu maddesi çerçevesinde belirlenen fesih yasağı süresince fondan her gün için 39.24 Türk lirası nakdi ücret desteği verilir… Bu madde kapsamında verilecek nakdi ücret desteğinden yararlanma süresini altı ay süreyle uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.”
Taslağın 5. maddesinde de “Yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25’inci maddenin birinci fıkrasının ikinci bendinde (ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller) gösterilen sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez. Birinci fıkra çerçevesinde fesih yasağı uygulanan hallerde işveren işçiyi ücretsiz izne ayırabilir” ifadesi yer alıyor.
Taslakta yer alan gerekçede ise patronlar için işten atma yerine ücretsiz izin getirildiği açık bir şekilde ifade ediliyor: “Birinci fıkra çerçevesinde fesih yasağı uygulanan hallerde işveren işçiyi ücretsiz izne ayırabilmesi, bu madde kapsamında belirlenen fesih yasağı süresini altı aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanının yetkili olması amaçlanmaktadır.”
ÖĞRETMENLERE TELAFİ ÇALIŞMASI GELİYOR
Torba yasanın 29. maddesinde öğretmenlere yer veriliyor: “İlçe, il veya ülke genelinde genel hayatı etkileyen salgın hastalık, doğal afet, elverişsiz hava koşuları gibi nedenlerle eğitim öğretim faaliyetinin iki haftadan fazla süreyle yapılamaması halinde uygulanacak telafi programlarının ders yılı içerisinde tamamlanamadığı durumlarda yaz tatilinde yapılacak eğitim öğretim faaliyetleri nedeniyle Bakanlıkça öğretmenlerin izinleri kısaltılabilir. Bu durumda öğretmenlerin izinleri bir aydan az olamaz.”
SOSYAL AĞ SAĞLAYICILARINA TEMSİLCİ BELİRLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Taslağın 56. maddesinde ise sosyal ağ sağlayıcılarına dair düzenleme getiriliyor: “Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, Kurum, Birlik, adli veya idari makamlarca gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin gereğinin yerine getirilmesi ve kişiler tarafından bu kanun kapsamında yapılacak başvuruların cevaplandırılması için yetkili en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirlemek ve bu kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini kuruma bildirmekle yükümlüdür. Sosyal ağ sağlayıcı bu kişinin iletişim bilgilerine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilir bir şekilde internet sitesinde yer verir."
Maddede temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, bildirimde bulunulacağı, bildirimden itibaren 30 gün içerisinde temsilci belirleme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde elli oranında daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurulabileceği de kaydedildi. Bu karardan sonra da temsilci belirlenmemesi halinde internet trafiği bant genişliğinin yüzde 95 oranında daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurulabileceği kaydedilen maddede, kararların gereğinin en geç dört saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirileceği bildirildi.
TÜRKİYE’DEKİ KULLANICILARIN VERİLERİ TÜRKİYE’DE TUTULACAK
Aynı madde ile günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları, içeriklere yönelik olarak kişiler tarafından yapılacak başvurulara, başvurudan itibaren en geç 72 saat içinde cevap vermekle yükümlü tutuluyor. Maddede “Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, kendisine bildirilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ve üçüncü fıkra kapsamındaki başvurulara ilişkin istatistiksel ve kategorik bilgileri içeren raporları üç aylık dönemlerle Kuruma bildirir” deniyor. Aynı maddede Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıların, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırmakla yükümlü olduğu belirtiliyor. Maddede hükümlerin yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcılarına 100 bin lira ile beş milyon lira arasında idari para cezası uygulanacağı belirtiliyor.
MÜTEAHHİTLERE DESTEK
Torba yasanın 6. maddesinde ise müteahhitlere süre uzatımı ve sözleşmenin feshi gibi durumlar da dâhil olmak üzere hak tanıyor. Maddede mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde müşteri veya müteahhittin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve kusurunun olmadığını yetkili merciler tarafından belgelendirmesi zorunlu tutuluyor.
8. maddede ise “Bulaşıcı hastalık, salgın gibi olayların çıkması ve benzeri hâller gibi mücbir sebeplerin varlığı halinde; Hazine taşınmazlarına ilişkin olarak sözleşmeye istinaden ödenmesi gereken bedeller ile ecrimisil bedellerinin mücbir sebep halinin devamı süresince alınmamasına, erteleme, indirim, taksitlendirme yapılmasına, bunlara ilişkin faiz alınmamasına veya yürürlükteki faiz oranından daha düşük faiz uygulanmasına ve diğer hususları belirlemeye Bakan yetkilidir” deniyor.
BAKAN BELEDİYE TOPLANTILARINI ERTELEMEYE YETKİLİ
9. maddede ise belediyelere ait düzenleme yer alıyor. Maddede “Meclis, encümen veya ihtisas komisyonları toplantıları, bilişim ve teknik altyapısı yeterli olan belediyelerde gerekli tedbirler alınarak sesli, görüntülü ve anlık iletişim teknolojileri vasıtasıyla yapılabilir. Birinci cümlede belirtilen usulle de yapılamayan toplantıları, mücbir sebebin ortadan kalkmasına kadar ertelemeye Çevre ve Şehircilik Bakanı yetkilidir. Ertelenen toplantılarda görüşülmesi gereken konular, bu erteleme kararlarının kaldırılmasından sonra yapılacak ilk toplantıda gündeme alınarak görüşülür. Bu fıkrada belirtilen olağanüstü durumlar nedeniyle seçimi yapılamayan belediye encümeni ve ihtisas komisyonlarının mevcut üyelerinin görev süreleri yenileri seçilene kadar devam eder” deniyor. Maddede bu fıkra hükümlerinin, belediyelerin bağlı idareleri için de uygulanacağı belirtiliyor.
Aynı maddede Cumhurbaşkanı, doğal afet ve salgın hastalık gibi durumlarda belediye ve bağlı kuruluşlarının; gelir vergisi tevkifatı, tüm sosyal sigorta prim ödemelerini, elektrik enerjisi borçları ile su tüketimine bağlı alacaklarını gerektiği süreye kadar gecikme faizi veya zammı işletilmeksizin ertelemeye yetkili kılınıyor. (İstanbul/EVRENSEL)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
