İnsan hakları örgütleri, AKPM’nin kararını değerlendirdi 

İnsan Hakları Örgütleri, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisinin (AKPM), “İnsan hakları, hukukun üstünlüğü, demokrasi” konusundaki uygulamaları nedeniyle Türkiye’yi izleme sürecine almasını değerlendirdi. Avrupa Konseyi (AK) mevzuatına hakim olan insan hakları örgütleri, AKPM kararının alınmasında bölgede sürdürülen savaş ile OHAL sonrası uygulamaların etkili olduğunu söyledi.

BAKKALCI: BU ACILAR YAŞANMAYABİLİRDİ

Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Genel Sekreteri Metin Bakkalcı, Türkiye insan hakları kurumları ile 80 milyon kişinin yaklaşmakta olan bu sonuç konusunda çok çığlık attığını söyledi. AKPM kararından ziyade yaşanan acıların kendilerini kahrettiğini belirten Bakkalcı, “Bunca acılar bu şekilde yaşanmayabilirdi. Biz bir şekilde birlikte, barış içinde insanca yaşayabilirdik. Bu acılar yaşanırken onlarca rapor ürettik, ‘Çok büyük acılar yaşanıyor, insan hakları ihlalleri yaşanıyor. Bunlara hürmet etmezseniz bunların üzerinde hiç bir şey inşa edemezsiniz, aksine her şeyi kaybedersiniz’ diye uyardık” dedi. 

AKPM’nin kararının bu açıdan sürpriz olmadığını belirten Bakkalcı, “Bu acılar bu boyuta gelmeden önce tartışmalar yapılmalıydı” dedi.

47 üyesi bulunan AKPM’ye Türkiye’nin kendi isteğiyle 1950’de üye olduğunu hatırlatan Bakkalcı, “Hemen şimdi mümkün olan derhal bu insan hakları ihlallerinin sonlanması ve bu konudaki sorumluların açığa çıkarılıp cezalandırılması, 80 milyonun birlikte eşit bir şekilde yaşaması yolunu açmamız gerekiyor. İzleme süreci denilen mesele de bunun bir tür yol haritası demektir” diye konuştu.

Bölgede yürütülen savaş politikalarının da AKPM’nin kararında etkili olduğunu vurgulayan Bakkalcı, “Bu her şeyi öldüren savaşın, bu hale gelmemizde önemli bir rolü vardır. Bir an önce bu çatışma ortamının sonlanması gerekiyor” diye konuştu.  

‘BU DURUM SÜRERSE KONSEY DIŞINDA KALIR

İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) Genel Koordinatörü Feray Salman da, AKPM kararının üye ülkelerin demokratik işleyişi ile ilgili bir aksama söz konusu olduğunda, sapmaları gidermek için başvurulan “bir diyalog mekanizması” olarak düşünülmesi gerektiğini kaydetti. Aksamalar ortadan kalkana kadar sürecin devam edeceğini belirten Salman, “AKPM’nin inandığı değerler fazlasıyla incitildiğinde o ülkeler AKPM dışında kalabilirler. Şimdiye kadar böyle bir durum yaşanmadı” diye konuştu.

Salman, AKPM’nin “bir takım karar mekanizmalarının” titiz çalışması sonucunda bu kararı aldığını dile getiren Salman, hazırlanan ilgili raporların bu sürecin yaşanmasında etkili olduğunu söyledi. 2015 yılında sokağa çıkma yasakları ve o dönem yaşananlar ile darbe sonrasında ilan edilen OHAL ve çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin (KHK) bu süreci beraberinde getirdiğini dile getirdi. Salman, OHAL’in ilan edilmiş olmasının AKPM değerlerinin ihlal edilmesi anlamına gelemeyeceğini belirterek, “Ama Türkiye bunları çok aştı. Bu kadar gazetecinin, siyasetçinin tutuklandığı, yerel yönetimin merkezi yönetime devredildiği bir süreç daha önce hiç olmadı. Böyle bir denetim mekanizmasının gelmekte olduğunu ve kaçınılmaz olduğuna da bir defalarca işaret ettik” diye konuştu.

Türkiye’nin halen OHAL ile yönetildiğini ve Meclisin devre dışı bırakıldığını belirten Salman, bunlara bir de “toplumsal sözleşme” olması gereken anayasa değişikliğinin eklendiğini dile getirdi. Salman, bu konuda Venedik Komisyonunun raporuna işaret etti.

Salman, Türkiye’nin izleme sürecinde Avrupa’dan sıklıkla heyetlerin geleceğini belirterek, “Türkiye’nin yapması gereken bunlara uymasıdır. Türkiye’nin kendi iradesiyle girdiği bu topluluğun değerlerine uyması gerekiyor” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sürekli gündeme getirdiği “idam” konusunun AKPM’nin kırmızı çizgisi olduğunu dile getiren Salman, “İdam cezası kalkmış bir ülke, idam cezasını yeniden gündeme getirirse çok net AK’nin dışında kalıyor” diye konuştu. AB’nin AKPM’nin Kopenhang Kriterlerinde kesiştiğinin altını çizen Salman, AKPM’nin kararının AB süreci üzerinde etkili olacağını belirterek, “AB bunu görmezden gelemez” diye konuştu. (Ankara/DİHABER)