G?NCEL

Vatan gazetesinin 12 Eyl?l tarihli n?shas?ndan bir haber: ?Erdal Eren?in idam karar?n? iki kez bozan Yarg?tay 3??nc? Dairesi ?yesi emekli Hakim Albay Ahmet Turan, 28 y?l sonra ilk kez konu?tu.?
Hakim Albay bak?n neler demi?: ?Erdal Eren davas?, 12 Eyl?l?den ?nce ba?lam??t? ama s?k?y?netim ilan edildi?i i?in s?k?y?netim mahkemeleri vard?. Erdal Eren, s?k?y?netim mahkemesinde yarg?lan?yordu. Mahkeme, Erdal Eren?i, inzibat eri Zekeriya ?nge?yi bilerek, kasten, taamm?den ?ld?rd? diye idama mahkum etti. Avukatlar karar? temyiz etti ve dosya bize geldi. Ben raport?r olarak atand?m. Dosyay? inceledim ve di?er ?yelere anlatt?m.
Erdal Eren?in eri kasten, bilerek ?ld?rd??? noktas?nda bir delil yoktu ve 15 Temmuz 1980?de karar?, 2 muhalif oya kar?? 3 oyla bozduk. Bozma karar?m?z ?zerine dosya, tekrar s?k?y?netim mahkemesine gitti. Yeniden yarg?lad?lar Erdal Eren?i... Tekrar idama mahkum edildi. Temyiz edildi?i i?in tekrar bize geldi. Yapt???m?z inceleme sonunda 28 Ekim 1980?de karar? tekrar bozduk. Askeri Yarg?tay Ba?savc?l??? karar? ?onay?n? diye bize g?ndermi?ti ama biz, karar? yine yetersiz bulduk.
Karar? 2?nci kez bozunca yasaya g?re Ba?savc?l?k, kendi tebli?namesine ayk?r? karar ??k?nca itiraz hakk? oldu?u i?in itiraz etti ve dosya, Daireler Kurulu?na gitti. 15 ki?ilik heyette, 2 muhalif ?yenin oyuna kar?? 13 ?yeyle karar? onad?lar. Hakk? Erkan ve Erdo?an Ba?hekim adl? ?yeler bu karara muhalifti. ??nk? Erdal Eren as?lmas?n, en az?ndan Ceza Kanunu?ndaki 59?uncu takdiri tahrir sebebi, yani kendi takdirini kullanarak idam cezas?na; m?ebbete ?evrilmesini istediler. Ama olmad?.
Ben idam karar?na kar?? ??kt?m. ??nk? Erdal Eren, ifadesinde diyor ki; ??nzibat askerleri ?zerime do?ru gelirken panikledim ve ate? ettim. Askerlerin hepsi benim hedef menzilim i?indeydi. Yedek ?arj?r?m, tabancamda daha 5 tane mermi vard?. E?er ?ld?rme kast?yla hareket etmi? olsayd?m, bunlar?n hepsini kullan?rd?m. Askerler ?zerime gelince ben geli?ig?zel ate? ettim? diyor. Burada ?ok hassas bir nokta var; vurulan erin cesedinden ??kar?lan mermi ?ekirde?i ile san???n tabancas?ndan ??kan mermi ?ekirdeklerinin do?ru d?r?st mukayesesi yap?lmad?. Olay yerinde iki tabancaya ait bo? kovanlar bulunuyor ama onlar?n Adli T?p?a g?nderilip mukayesesi yap?lmad?. Eri vuran kur?un, y?zde 100 Erdal??n tabancas?ndan ??kt? diye bir ?ey yok dosyada. ??nk? incelenmemi?.
En ?nemlisi; Erdal Eren, girdi?i bir evin bah?esinde sinmi? bir yere. Askerler geliyor. Elinde de kendi tabancas? var, geli?ig?zel ate? etmi?. Diyelim ki gelen askerleri hedef g?zeterek ate? etti. ?zerine gelen askerlerden biri ?ld???ne g?re g??s?nden yara almas? laz?m. Halbuki vurulan asker s?rt?ndan vurulmu?. Bu durumu Avukat Niyazi A??rnasl? duru?mada s?yledi ve ?Bir provokasyon olabilir? dedi. Benim vicdani kanaatim, provokasyon vard?r ya da yoktur diyemem ama y?zde 100 Erdal??n tabancas?yla vuruldu?una dair kesin delil yoktu. O nedenle ben iki defa kanaati bozdurdum. Benim g?r???m do?rultusunda Yarg?tay 3. Dairesi, ama Daireler Kurulu da 2 muhalif ?yeye kar?? onad?.
Erdal Eren?in ya?? tutmuyordu, 18 ya??nda de?ildi. R?ntgen ?ektirip kemik kal?nl?klar?na g?re bir rapor haz?rlad?lar ve 18 ya??nda dediler. Onun inand?r?c? oldu?unu sanm?yorum. Adli T?p?ta adam r?ntgeni ?ekiyor ve ya?? 18 diyor. Tarafs?z m?d?r? Nereden bilece?im o ortamda.
?ocuk ?Ben e?er askerlere kar?? hareket etmi? olsayd?m. Hepsi benim at?? menzilim i?inde. Pani?e kap?ld?m ate? ettim? diyor. Bir s?r? insan geliyor ama o ate? etmeyi durdurmu?. B?t?n ifadelerinde ?Benim bu eylemimden dolay? Zekeriya ?nge ?lm??se, buna ben neden olmu?sam ?ok ?z?nt? duyuyorum? diyor. Her noktada, her duru?mada s?yl?yor bunu. Bu ?z?nt? ifadesi yarg?lama esnas?nda takdiri hafifletici sebeptir.
12 Eyl?l 1980?de Kenan Evren ve kuvvet komutanlar?n?n y?netimde i?ba??na gelmesiyle anayasa y?r?rl?kten kald?r?ld?. Biz, Yarg?tay Mahkemesi olarak anayasaya g?re kurulmu? kurulu?lar?z. Anayasa ortadan kalkt???na g?re i?levimiz kalmad?. Asker y?netime el koyduktan sonra istifalar? ve emeklilikleri durdurdu. 12 Eyl?l harekat?n? be?enmeyenler ayr?l?p gidebilirdi. Buna mani olundu. 1981 A?ustosu?nda ayr?lmak isteyenler i?in 15 g?nl?k bir s?re tan?d?lar. Ben ve 17 arkada??m ayr?ld?k. Benim ya? haddime 8 sene vard? ama erken emeklilik istedim. Anayasa olmad??? i?in emre g?re g?rev yapmam gerekiyordu. Onu da ben kabul edemezdim, Atat?rk??n okullar?nda yeti?mi? bir ayd?n olarak. ?ste?e g?re karar vermek durumundas?n demektir o zaman. Anayasa yoksa, garantin de yok demektir. E?er emre g?re karar vermek istemiyorsan yap?lacak olan i? ayr?lmakt?r. Emirle hakimlik olmaz. A??ktan kimse emir vermedi. Ama hissediyorsun, rahat olmuyorsun karar verirken.
Askeri Yarg?tay Daireler Kurulu?nun 2?ye 13 oyla ?idam edilsin? karar?n?, Kenan Evren?in ba?kanl?k etti?i 5 ki?ilik Konsey de onaylad?. E?er Konsey, karar? bir hukuk?uya dikkatlice tetkik ettirseydi, iki ?ye neden muhalif kalm??; ?Do?ru mu yanl?? m? yap?yoruz? diye incelettirselerdi ??dam ettirmeyelim? diyebilirlerdi. Bu yap?lmad?. O hengamede ?alakalem gitti. ?dam edildi?inde ?ok ?z?ld?m. Bence haks?z yere idam edildi.?
Emekli hakim albay, s?ylenecek her ?eyi s?ylemi?. Ger?i 27 sene sonra s?ylemi? ama yine de s?ylemesi ?nemli. Emekli albay?n itiraflar?, devam eden Erdal Eren davas? i?in bir delildir. Evet, Erdal Eren davas? devam ediyor. Mevcut yasalara g?re bu m?mk?n de?il ama insanlar?n vicdan?nda Erdal Eren h?l? ?su?suz?, vicdanlarda dava devam ediyor.
Erdal Eren davas?, yeni bir Dreyfus davas?d?r.
Ba?ta Kenan Evren olmak ?zere, darbeci generallerin iste?i ?zerine idam edilmi?tir Erdal. Yarg?lamas? bir komedidir. Hakim yukar?da anlat?yor. Davada savunma dinlenmemi?tir. Savunman?n b?t?n talepleri reddedilmi?tir. T?rk hukuk tarihinin en k?sa s?ren davas?d?r. Erdal Eren, 2 ?ubat 1980 g?n? yakalanm??t?r. 19 Mart 1980 g?n? idama mahkum edilmi?tir. Yani b?t?n yarg?lama s?reci k?rk be? g?nd?r. Normal prosed?rde ise iddianamenin haz?rlanmas? ve dava a??lmas? i?in aylar ge?en g?nlerde, ??-d?rt g?nde duru?ma yap?larak dava bitirilmi?tir.
Daha 12 Eyl?l darbesi olmadan, Genelkurmay Ba?kan? Kenan Evren, Erzurum?daki bir tatbikattan d?nerken gazeteciler sormu?tur: ?Pa?am eri ?ld?ren anar?ist idam edilecek mi?? Evren, ?nl? yan?t?n? vermi?tir: ?Asmayal?m da besleyelim mi?..? 12 Eyl?l?den sonra, bir ter?r arac? olarak ilk Erdal Eren idam edilmi?tir; Necdet Adal? ile birlikte. E?er 12 Eyl?l su?lar? ara?t?r?lsa, darbecilerin, i?kencecilerin ?zerine gidilse, hakim albay gibi ?ok tan?k ??kacakt?r ortaya.
AKP, demokratikle?me s?zlerini halk? kand?rmak i?in etmiyorsa, TBMM?de bir ?Ger?ekleri Ara?t?rma Komisyonu? kurmal? ve 12 Eyl?l ile 1990-1996 aras? b?t?n cinayet, i?kence, g?zalt?nda kay?p vb. ara?t?rmal?d?r.
Kamil Tekin S?rek