ABD SOS veriyor Türkiye sallanıyor

ABD’nin durgunluğa girmeyeceği, sadece ekonomik büyümesinin yavaşlayacağını savunanları dahi bu tezlerinden uzaklaştıran gelişmeler yaşanıyor. ABD’de reel sektörle ilişkili veriler olumsuz çıkarken, IMF’den G-7 ülkelerine hemen herkes risklere dikkat çekiyor. Türkiye dünyadaki gelişmelerden etkilenmeye devam ediyor. Dolar 1.2330 YTL’ye çıkarken, İMKB’de yüzde 1.4’lük düşüş yaşandı.
IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, Hindistan’a yaptığı üç günlük ziyarete başlarken düzenlediği basın toplantısında, “ABD’deki yavaşlama hem önemli olacak hem de bir süre devam edecek” dedi.
‘Ayrışma tezi’ gerçekçi değil
Strauss-Kahn, gelişmiş ve gelişen ekonomilerin birbirlerinden ayrıştığı görüşünün çok yanıltıcı olduğunu vurguladı. IMF Başkanı, gelişmiş ve gelişen ekonomiler arasındaki ilişkinin eskiye göre çok daha karmaşık olduğunu kaydetti.
Strauss-Kahn, merkez bankalarının piyasalara likidite vermeye devam etmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
IMF global kredi piyasalarında devam eden çalkantının etkisiyle geçen ay dünya genelinde büyüme tahminini düşürmüş ve ekonomik faaliyetlerin daha yavaşlayabileceği uyarısında bulunmuştu.
IMF 2008 büyüme beklentisini yüzde 4.4’ten yüzde 4.1’e indirmişti.
Hafta sonunda, G-7 olarak adlandırılan gelişmiş ülkeler grubu (ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Japonya ve Kanada) toplantısında da, bir araya gelen yedi ülkenin hazine bakanları ve merkez bankası başkanları küresel mali sarsıntıyı ve olası ekonomik durgunluğa bildirgelerinde dikkat çekmişlerdi. Bildirgede, ‘ABD’deki konut piyasasındaki bozulmanın daha da derinleşmesi ve kredi koşullarındaki sıkılaşmanın daha da uzun bir süre devam etmesi dahil olmak üzere, aşağı yönlü riskler hâlâ mevcuttur’ denilmişti.
İşsizlik riski
Yurtdışı piyasalardaki kaygılar doların yükselmesine, borsaların düşmesine neden oldu. 1.1690 YTL’den 2008’e başlayan dolarda bu yıl ki yükseliş yüzde 5’i aştı.
Tahvil ve bono piyasasında en çok işlem gören 7 Ekim 2009 vadeli tahvilin bileşik faizi de yüzde 16.92’ye yükseldi. Türkiye’nin, dünyada en fazla düşen borsa ve en fazla reel faiz veren ülke konumuna geçti. Kimi yorumcular uluslararası konjonktürün dışında Türkiye’de türbanın üniversitelerde serbest bırakılması yönündeki hareketlerin de etkili olduğunu savunuyor.
Türkiye, küresel ekonomide bir durgunluğun yaşanacağı, talebin azalacağı bir döneme; ihracat mallarında uluslararası girdi maliyetleri sıralamasında dezavantajlı olduğu bir durumda giriyor.
Türkiye’nin bugün, mali piyasa dalgalanması, borsanın düşmesi ve döviz kurunun zıplamasının ötesinde, ekonomik yavaşlama ve her yıl ‘ordusuna’ yüz binler eklenen işsizlik riski ile karşı karşıya... (EKONOMİ SERVİSİ)