Satıla satıla Adana bitti

Yıllardır sürdürülen özelleştirme politikaları Adana’yı fabrika çöplüğü haline getirdi.
Daha önce Adana’da kurulu olan Et Balık Kurumu, Süt Endüstri Kurumu, Sümerbank, Aksantaş gibi kamu fabrikaları tek tek kapatıldı. “Devletin sırtında kambur” veya “Özelleştirmeler daha fazla istihdam sağlayacak” gibi propagandalarla işçilerin mücadeleleri kırıldı, halkın fabrikalara sahip çıkması engellendi. Kapatılan bu fabrikalar ya benzin istasyonu ya da toplu konut olurken. Özelleşen fabrikalarda çalışan on binlerce işçi sokaklara atıldı. Şimdi de BAT şirketine 1 Milyar 720 milyon dolara satılan TEKEL’e bağlı fabrikalarından biri olan Adana Sigara Fabrikası’nın akıbetinin aynı olmaması için işçiler, tüm Adana halkını mücadelelerine destek vererek, çocuklarının geleceklerine birlikte sahip çıkmaya çağırıyor.
Gelişmelerle ilgili görüştüğümüz sendikacılarlar bir zamanların sanayi kentinin işsizler kentine dönüştüğünü söylüyor. Sendikacılar, binlerce işçinin çalıştığı fabrikaların bir bir özelleştirilip daha sonra kapatılarak TOKİ binaları ve benzin istasyonlarına dönüşmesinin özelleştirmelerin ne anlama geldiğinin göstergesi olduğunu dile getirdiler.
‘Bu kentin iskeletini çıkardılar’
Türk-İş 4. Bölge Temsilci Yardımcısı Edip Gülnar, son 20 yıldır yaşanan özelleştirmelerin Adana’da çalışan binlerce işçiyi işsizliğe ya da sosyal güvencesiz çalışmaya ittiğini dile getirdi. Sendikaların bu durumdan etkilendiğini belirten Gülnar, bunu en derin hissettikleri alanın ise tekstil olduğunu, 20 yıl önceye kadar Adana’da 5 şubesi bulunan Teksif’in şu anda sadece bir tek fabrikada örgütlü olduğunu kaydetti.
Özelleştirilen fabrikada çalışan binlerce kişinin işsiz dolaştığını ya da asgari ücretin altında sosyal güvencesi olmadan çalıştığını belirten Gülnar, şu anda Adana’nın elinde kalan son kamu kuruluşu olan TEKEL’in özelleştirme kararının geri alınması, sadece TEKEL işçilerini değil tüm Adana halkını ilgilendirdiğini ifade etti. Özelleştirmelerle Adana’da işsizler ordusunun çoğaldığını belirten Gülnar, “Satıla satıla Adana’yı el birliği ile bitirdiler. Bu kentin iskeletini çıkardılar” dedi.
Özelleştirme işsizlik getirdi
DİSK Adana Bölge Temsilcisi Kemal Aslan ise yıllardır sürdürülen özelleştirme politikalarının öne sürüldüğü gibi “İstihdam” yerine işsizlik ve güvencesiz çalışma koşullarını getirdiğini vurguladı. Yıllardır kamu kurum ve kuruluşlarının peşkeş çekilerek yok edildiğini belirten Aslan, bu durumdan en çok etkilenenlerin başında da Adana halkının olduğunun altını çizdi. Yıllardır sürdürülen özelleştirme politikaları sonucunda fabrikaların bir bir özelleştirilip işçilerin sokağa atıldığını söyleyen Aslan, daha sonra bu fabrikaların yerlerini TOKİ binalarının, marketlerin ve benzin istasyonlarının aldığını kaydetti. Şimdi de TEKEL’in BAT şirketine satıldığını hatırlatan Aslan, “Burada TEKEL işçilerinin mücadelesi çok önemlidir. Adana son gücü ile burayı savunmalıdır” dedi.
Sümerbank mahalle oldu
1987 özelleştirilen ilk kurum olan Sümerbank’ın özelleştirilmesi binlerce kişinin işinden olmasına neden oldu. Sümerbank ile birlikte SEK’i de alan Yüksekbaş Holding, kredi borçlarını ödeyemediği için holdinge ait fabrikalar, evler ve arsalar ihale ile satışa çıkarıldı. SEK’i 352 milyar liraya Türkiye İş Bankası satın alırken, Sümerbank’a alıcı çıkmadı. O günden bu yana boş kalan fabrika, şimdi Toplu Konut İdaresi tarafından yapılan konutlara ev sahipliği yapıyor. Özelleştirilen fabrikaların başına bunlar gelirken, tek ayakta duran kamu kuruluşu olan Adana TEKEL Sigara Fabrikası’nın işçileri, fabrikalarının aynı akıbete uğramaması için mücadelelerini sürdürüyor. (Adana/EVRENSEL)

---

Fabrikalara ne oldu?

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na devredilen ve daha sonra kapatılan 1350 işçinin çalıştığı Aksantaş Fabrikası toplu konut yapıldı. Yıllarca ordu için giyim eşyaları üreten Aksantaş Fabrikası’na, bir dönem özelleştirilme kapsamında iş verilmediği için üretim yaptırılmadı. O dönem üretim yapılmamasına tepki gösteren işçilere ise yetkililer, “O zaman fabrikayı siz alın” teklifini getirmişlerdi. Bu teklif ise işçiler tarafından tepki görmüştü. Adana’nın yoksul semtlerinden Sinanpaşa ve Yavuzlar mahallelerinde bulunan Aksantaş Fabrikası’nın kapatılması birilerinin cebini doldururken, mahalle esnafını, Aksantaş işçilerini ve binlerce Adanalıyı mağdur etti. Et Balık Kurumu ve Süt Endüstri Kurumu’nun tasfiyesi bölgede yapılan hayvancılığı yok olma durumuna getirdi. Bu kurumların bulunduğu binalar ise ya harabe halinde ya da benzin istasyonu oldu.
Erman Koçak