Aynı saatte, aynı yerde buluştular

Aradan tam 9 yıl geçti. Art arda açıklanan felaket senaryolarına karşı hiçbir önlem alınmayan Gölcük hala o ‘afetin’ izlerini taşıyor. Yaralarını sarmaya, yitirdiklerin unutturmamaya çalışan Gölcüklüler, yetkililerin bir an önlem almasını istiyor.
Yeni felaketlerin yaşanmasından korkan Gölcüklüler, felaketin 9. yılında da ellerinde meşaleler ‘Deprem Anıtı’nda bir araya geldi. Ateşlerle ‘unutmayacağız’ yazarak söz verenler, anma töreninde göz yaşlarına hakim olamadı. Yapılması mümkün olan önlemleri hatırlatmak ve devletin duyarsızlığına dikkat çeken İnşaat Mühendisleri Odası ise, Gölcük’e yürüdü. Dört ilden eş zamanlı başlayan yürüyüş, 03.02’de ‘Deprem Anıtı’nda yapılan meşaleli anma ile sona erdi.
1999 yılında meydana gelen Büyük Marmara Depremi’nde yaşamını yitirenler Gölcük’te düzenlenen çeşitli etkinliklerle anıldı. ‘Asrın Felaketini Unutmayacağız’ yazılı pankart arkasında bir araya gelen Gölcüklüler depremde sular altında kalan Kavaklı Sahiline kadar sessiz yürüyüş düzenledi. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) üyelerinin de katıldığı yürüyüşte, ‘Depreme duyarlıyız’, ‘Depremden korkmak değil, korunmak gerek’, ‘Kaçak yapılaşmaya dur diyelim’, ‘Sesimi duyan var mı’, ‘Yapı denetim yasaları değişmeli, tüm ülkede uygulanmalı’ dövizleri taşındı. Yürüyüşe TMMOB Genel Başkanı Mehmet Soğancı, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Serdar Sarp, TMMOB Şehir Planlamacıları Odası Genel Başkanı Hüseyin Tarık Şengül, Gölcük Belediye Başkanı Mehmet Ellibeş, depremde yaşamını yitirenlerin yakınları ve enkaz altından çıkarılanlar katıldı. Ellerindeki meşalelerle depremin Meydana geldiği 03.02 sularında Deprem anıtı önünde buluşan kitle ise, anıtın önüne talaşlarla ‘unutmayacağız’ yazarak ateşe verdi. Deprem fotoğraflarının da sergilendiği anmada, ‘depremin anlatıldığı’ film gösterileri de yapıldı.
Harp, yetkilileri uyardı
Kavaklı Sahilinde basın açıklaması düzenleyen İnşaat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Serdar Harp, Marmara depreminin 9. yılında unutulanları, unutturulanları, unutturulmaya çalışılanları hatırlatmak için Gölcük’te bir araya geldiklerini söyledi. Toplumsal hafızanın bilerek ve isteyerek zayıflatıldığını kaydeden Harp, AKP Hükümeti’nin ise gerçek gücünü buradan aldığını belirtti.
Çığlığa kulak tıkıyorlar
“Türkiye gibi topraklarının yüzde 93’ü aktif deprem kuşağı üzerinde bulunan ve nüfusunun yüzde 98’inin deprem riski altında yaşadığı bir ülkede, toplumsal yaşamın bu çerçeveden düzenlenmesi, ilgili tüm yasal değişikliklerin bir an önce gerçekleştirilmesi gerekliliğine dikkat çekmek durumunda kalmak bile başlı başına tuhaflığa işaret etmektedir” diyen Harp, yetkilileri önlem almaya çağırdıklarını ancak siyasi iktidarın inatla bu çığlığa kulağını kapattığını dile getirdi.
Konya, Diyarbakır ve Zeytinburnu’nda meydana gelen yıkımlara da dikkat çeken Harp, Türkiye’de yıkım için ‘depremin’ şart olmadığını ifade etti. Bu yaşananların çok önemli sorunları işaret ettiğini belirten Harp, “Ülkemizde proje aşamasından başlayarak yapı üretim süreci bir bütün olarak sorunlu ve sıkıntılıdır. Mühendislik ve mimarlık hizmetlerinin yeterliliği tartışılmalıdır, yapı malzemeleri üretimi denetim dışıdır, yapı denetimi sorunlu ve sıkıntılıdır. Aslında asıl sorun ve sıkıntılı olan sistemin kendisidir. Sorun ve sıkıntıların kaynağı ise yöneticilerin vurdumduymazlığıdır” dedi.
Kafa karıştırıyorlar
Harp, 9 yıl içinde depreme dönük en kapsamlı rapora imza atan Deprem Konseyi’nin lağvedildiğine dikkat çekerek siyasi iktidarının ‘yapmadıkları’ ile kafa karıştırdığını dile getirdi. “Eğer Yapı Denetim Yasası’nda gerekli değişimler yapılmaz, yasayı zafiyete yol açacak özelliklerinden ayırmazsak, bu gün ne yaparsak yapalım, on yıl sonra aynı sorunlarla karşı karşıya kalacağımız açıktır” diyen Harp, şöyle devam etti: “Bir kez daha sesleniyoruz. Çocuğumuzun kılına zarar gelirse, bir insanımızın burnu kanarsa bunun sorumluluğu, adım atmayan, vurdum duymaz davranan, deprem tehlikesini ciddiye almayan, depreme hükümet programında yer vermeyen siyasi iktidarın üzerinde olacak.”
Yüzünüzü insana çevirin
TMMOB Genel Başkanı Mehmet Soğancı da yetkililerin önlem almadığını söyledi. “Bu ülkede yapı denetimi, kentleşmesi sorun. 1999’dan beri söz üstüne söz koyuyoruz. Ama kulaklar sağır, gözler kör” diyen Soğancı, AKP hükümetine seslenerek “Yüzünüzü ve kıblenizi ranttan yana değil, insana doğru çevirin” dedi. (Kocaeli/EVRENSEL)

---

‘Hiçbir zaman son nokta konmadı’

Konuşmaların ardından Kavaklı Sahili’nde ki Anfi Tiyatro’da Türkiye’nin deprem gerçeğinin masaya yatırıldığı bir panel düzenlendi. Panele Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Gülay Altay, İMO İstanbul Şube Başkanı Cemal Gökçe, Prof. Dr, Haluk Eyidoğan, İTÜ Jeofizik Mühendislik Bölüm Başkanı Hasan Boduroğlu, Türkiye Deprem Vakfı Başkanı Alper Ünlü ve İTÜ Afet Yönetim Merkezi Müdürü Prof. Dr. Tamer Aker katıldı. Gölcük Belediye Başkanı Mehmet Ellibeş, panelistlere plaket verdi. Türkiye’nin depreme hiçbir zaman hazırlanmadığını söyleyen panelistler, yeni bir yapı denetim yasasına gerek duyulduğunu vurguladı.
1999 yılındaki Marmara Depremi’nde Gölcük’ün, depremin merkez üssü olması dolayısıyla en fazla hasar gören bölgesi olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Gülay Altay, 1995 Dinar, 1998 Adana ve 1999 yılındaki depremlerin bilim insanlarına çok şey öğrettiğini ancak depreme hazırlık konusunda hiçbir zaman ‘son noktanın konulmadığını’ söyledi.
İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Cemal Gökçe de Türkiye’de her yıl deprem olacağının bilindiğini, ancak afet zararlarının azaltılması konusunda bir stratejinin olmadığını söyledi. Yeni bir yapı denetim yasasına gerek duyulduğunu dile getiren Gökçe, depremlerde hasar gören binalardan öncelikle, okul, hastane, toplu iş yerleri gibi binaların güçlendirilmesi ya da yıkılarak yeniden yapılması gerektiğine dikkat çekti.
Sattler 03.02’yi gösterdiğinde ise ellerinde meşaleler ve balonlarla ‘Deprem Anıtı’nda bir araya gelenler, anıtın önüne talaşla ‘unutmayacağız’ yazdı. Balonların uçurulduğu anmada, depremde yakınları kaybedenler göz yaşlarına hakim olamadı.
Gölcüklülerin katılımının az olması dikkat çekerken, TMMOB İnşaat Mühendisleri’nin yoğun katılımı dikkat çekti. İnşaat Mühendisleri anmadan sonra geldikleri otobüslerle, Gölcük’ten ayrıldı.