Hammadde ithalatı ihracata dönüşmüyor

Sanayi son yıllarda neredeyse tamamen ithal hammaddeye (ara malı) bağımlı hale gelirken, ithal hammaddeyle üretilen ürünlerin ihracata dönüşümünün de giderek düştüğü belirlendi.
Hammadde ithalatı yılın ilk yedi ayında yüzde 40 artarak 95.8 milyar dolara çıkarken, tüketim malı ihracatı yüzde 21.5 artışla 28.6 milyar dolarda kaldı. Geçen yılın aynı döneminde yüzde 34.5 olan hammadde ithalatının tüketim malı ihracatına dönüşümü bu yıl yüzde 29.9’a indi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerinden yapılan belirlemeye göre, Ocak-Temmuz döneminde yatırım malları ithalatı yüzde 20.3 artarak 16.9 milyar, tüketim malı ithalatı da yüzde 37.2 artışla 13.1 milyar dolar olurken, hammadde (ara malı) ithalatı yüzde 40 artışla 95.8 milyar dolara ulaştı. Diğer ürünlerle birlikte toplam ithalat 126.3 milyar dolar oldu. Türkiye’nin yedi ayda 81.3 milyar dolar olan toplam ihracatı, sadece hammadde ithalatını bile karşılamadı.
Yedi ayda hammadde kapsamında; sanayi için işlem görmemiş ürün ithalatı yüzde 54.5 artışla 9.3 milyar dolara yükselirken, aynı ürünlerin ihracatı ise yüzde 31.8 artarak 1.8 milyar dolar oldu. Anılan dönemde sanayi için işlem görmüş ürün ithalatı yüzde 24 artarak 41.2 milyar dolara ve ihracatı yüzde 58.2 artarak 28.9 milyar dolara ulaştı. Yatırım malları aksam ve parçalarının ithalatı yüzde 19.1 artarak 5.9 milyar dolara, ihracatı ise yüzde 26.8 yükselişle 2.2 milyar dolara ulaştı.
İthalatta artış
Türkiye’nin tüketim malı ithalatı bu yılın ilk yedi ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37.2 artarak 13.1 milyar dolara, ihracatı da yüzde 21.5 yükselerek 28.6 milyar dolara çıktı. Bu dönemde binek otomobilleri ithalatı yüzde 36.8 artışla 2.8 milyar dolar, ihracatı yüzde 33.2 artarak 5.2 milyar dolar oldu.
Televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi gibi dayanıklı tüketim malı ithalatının yüzde 37.8 artarak 2.2 milyar dolar olduğu söz konusu dönemde ihracatı ise yüzde 17.6 artışla 5.1 milyar dolara ulaştı. Giysi, mutfak eşyası ve ayakkabı gibi yarı dayanıklı tüketim malları ithalatının yüzde 34.1 artarak 2.8 milyar dolar olduğu bu dönemde ihracatı yüzde 12.2 yükselerek 7.6 milyar dolar oldu. İlaç kozmetik gibi dayanıksız tüketim malı ithalatı yüzde 32.6 yükselerek 3.2 milyar dolar, ihracatı yüzde 11.4 artışla 4.4 milyar dolara çıktı.
İşlenmemiş yiyecek ve içecek ithalatı anılan dönemde yüzde 66.9 artarak 374 milyon dolara çıkarken, ihracatı ise yüzde 14.1 artışla 2.1 milyar dolara yükseldi. Bu kalemdeki işlenmiş ürün ithalatı yüzde 29.1 artarak 672.7 milyon dolara, ihracatı yüzde 35.6 yükselerek 2.3 milyar dolar oldu.
Anılan dönemde motor benzini ithalatı yüzde 69.2’lik yükselişle 950.6 milyon dolara, ihracatı yüzde 103.6’lık artışla 1.4 milyar dolara çıktı. Sanayi ile ilgili olmayan taşıma araç ve gereçlerinin ithalatı yüzde 0.5 azalarak 76.4 milyon dolar olurken, ihracatı yüzde 44 yükselişle 151.9 milyon dolara ulaştı. (Ankara/ANKA)