18 Eylül 2009 00:00
Füze kalkanı ertelenecek mi?
GÜNÜN YAZILARI
Rusya ile ABD arasında soğuk savaş rüzgarlarının esmesine neden olan, ABDnin İrandan gelebilecek tehditlere karşı Avrupa kıtası ve ABDnin güvenliğini sağlamak bahanesiyle Doğu Avrupaya yapmayı planladığı füze kalkanı ile ilgili ABD yönetiminin kararını önümüzdeki günlerde açıklaması bekleniyor.
Eski ABD Başkanı George W. Bush döneminde geliştirilen Polonya ve Çek Cumhuriyetine yerleştirilecek füze ve radar sistemi ile ilgili ABDnin programını erteleyeceği kaydedildi. Rusya ile yeni sayfa açma çabasında olan ABD Başkanı Barack Obama yönetimi, yedi aydır füze kalkanı programını gözden geçiriyordu.
ABDde yayımlanan Wall Street Journal gazetesi, ABD yönetiminin Bush yönetiminin Avrupaya füze kalkanı kurulması planlarını rafa kaldıracağını yazdı. Gazete, adını açıklamadığı eski ve şimdiki ABDli yetkililere dayanarak yayımladığı haberde, bu kararın, ABDnin İranın uzun menzilli füze programında tahmin edildiği gibi hızlı ilerleme kaydedilmemesinin ABD ve Avrupa başkentlerine yönelik tehdidin derecesini azalttığı hükmüne dayandırılacağını kaydetti. Haberde, bu konudaki çalışmaların en erken gelecek hafta tamamlanmasının beklendiği belirtildi.
Haberde, Obama yönetiminin, İran gelecekte uzun menzilli füzelerde gelişme kaydettiği takdirde Polonya ve Çek Cumhuriyetinde füze savunma sistemi planlarının yeniden başlatılması seçeneğini açık bırakmasının beklendiği ifade edildi. Gazete, füze kalkanı planlarının rafa kaldırılması kararının, ABDnin Rusya ile ilişkilerini geliştirme çabalarıyla ilgili endişelerin dile getirildiği Doğu Avrupada rahatsızlık yaratabileceğini de yazd. Obamanın askeri danışmanı Mike Mullen yaptığı açıklamada yedi aylık çalışma sonunda oluşan raporun son aşamasına gelindiğini söyledi. Bush yönetiminin 2013 yılına kadar aktif hale getirmeyi planladığı füze kalkanı, Moskovayı da tedirgin ediyor.
RUSYA KARARDAN MEMNUN
Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABDnin füze kalkanı programını askıya alma kararından memnun olduklarını, konu ile ilgili resmi açıklamayı beklediklerini söyledi. Rusya Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, yaptığı açıklamada, Basında yer alan bilgilerin doğrulanmasını bekliyoruz. Böyle bir karar, ABD ile ilişkilerin gelişimine önemli katkı sağlayacaktır dedi.
ABD Savunma Bakanı Robert Gatesin üst düzey yetkililerle birlikte ortak bir basın toplantısı düzenlemesi ve füze kalkanı ile ilgili tartışmalara da açıklık getirmesi bekleniyor.
Washingtonun kararını Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedevin gelecek hafta Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantısı ve G20 ekonomi zirvesine katılmak üzere bu ülkeye yapacağı ziyaretten önce açıklaması öngörülüyor.
TÜRKİYE PLANIN PARÇASI MI
Washingtonun alternatif olarak Rusya sınırı yerine, İrana daha yakın bir bölgeye ve daha kısa menzili olan bir başka sistemin kurulması ile ilgili değerlendirmelerde bulunduğu da kaydediliyor. Washingtonun yeni bölge arayışlarında Türkiyenin de adı geçerken, körfez ülkeleri de listede yer alıyor.
Polonyada yayımlanan Wyborcza gazetesi, Washingtonda bazı kaynaklara dayanarak yayımladığı haberde, Obama yönetiminin Polonya ve Çek Cumhuriyetinde füze kalkanı sistemi kurmaktan vazgeçtiğini, bunun yerine Türkiye veya İsraili düşündüğünü yazdı. ABD ve Polonya, füze kalkanı öngören anlaşmayı 2008 yılında imzaladılar.
Rusya, ABDnin Çek Cumhuriyeti ve Polonyada füze kalkanı kurmasına karşı çıkıyor. Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev, ABD ve Rusyanın füze kalkanı konusunda anlaşmadıkları takdirde, Moskovanın İskender füzelerini Kaliningrad bölgesine konuşlandıracağını söyledi. ABDnin füze kalkanı planında Polonyaya 10 füze avcısı ve Çek Cumhuriyetine bir radar sistemi kurulması bulunuyor.
OBAMA, ÇEK BAŞBAKANI ARADI
ABD Başkanı Barack Obamanın, füze kalkanı planını görüşmek üzere Çek Cumhuriyeti Başbakanı Jan Fischeri telefonla aradığı bildirildi. Çek hükümeti sözcüsü Roman Prorok, yaptığı açıklamada, Obama ve Fischerın önceki gün telefonla görüştüğünü söyledi, ancak görüşmenin ayrıntılarını açıklamadı. Sözcü, Fischerın görüşme konusunda Devlet Başkanı Vaclav Klausu bilgilendirdiğini belirtti.
Öte yandan, üst düzey bir Polonyalı yetkili, ABDnin füze kalkanı planı uyarınca Polonyaya füze avcı sistemleri kurmayacağına dair ciddi ihtimallerin bulunduğunu söyledi. Bu plandan sorumlu Polonya Dışişleri Bakanı Yardımcısı Andrzej Kremer, yaptığı açıklamada, planın gözden geçirilmesi çalışmalarının henüz tamamlanmadığını bildiklerini belirtti. Kremer, Savunma Bakanı Yardımcısı Stanislaw Komorowski ve kendisinin 10 gün içinde neler olduğunu öğrenmek için Washingtona gideceklerini kaydetti.
(DIŞ HABERLER)
Evrensel'i Takip Et