Kürtler kültür köprüsü kurdu

DİYARBAKIR’da 1. Kürt Kültür Sanat ve Edebiyat Konferansı gerçekleştirildi. Türkiye, İran, Irak, Suriye, Avrupa ve Kafkasya’dan 200 delegenin katıldığı konferansta önemli kararlar alındı. Federal Kürdistan Bölgesi’nden (Güney Kürdistan) katılan yazar ve sanatçılar konferansı gazetemize değerlendirdi. Konferansın Kürt sanatçıları ve edebiyatçıları arasında bir köprü işlevi gördüğünü söyleyen sanatçı ve edebiyatçılar Türkiye’de Kürtçe üzerindeki yasak ve baskılara dikkat çektiler. Önümüzdeki yıl konferansın Güney Kürdistan’da yapılması için öneri sunduklarını söylediler.
Güney Kürdistanlı Gazeteci- Yazar Faraydun Soman, konferansın Kürt aydın, yazar ve sanatçıları için bir köprü işlevi gördüğünü ve bu birlikteliklerin Kürt kültür, edebiyat ve sanatı için itici güç olacağına inandığını söyledi. Konferansta yapılan sunumlardan çok yararlandığını söyleyen Soman, “Konferansta Kürt dilinin eğitim dili olması, standartlaştırılması ve resmi dil olmasını ele alan tebliğler sunuldu. Edebiyat, sanat ve kültür alanlarında da tebliğler sunuldu. Konferansta Kürt sanatının tiyatro sinema, edebiyat ve dil sorunları üzerine tartışmalar yaptık” dedi. Konferansın devamını önümüzdeki yıl Güney Kürdistan’da yapmak için öneri sunduklarını anlatan Soman, “Bu tür çalışmalar Kürt kültürü, edebiyatı ve sanatının gelişmesine hizmet ediyor. Bu devam etmeli” dedi.
YASAKLAR SÜRÜYOR
Duhok Kürt Yazarlar Birliği Başkanı Hesen Silevanî, konferansın temel tartışmasının Kürt dilinin özgürlüğü üzerine geliştiğini belirterek, “En önemli insan haklarından biri anadilde okumak, yazmak ve konuşmaktır. Okullarda anadilde eğitim almaktır. Maalesef Türkiye’de milyonlarca kişiden oluşan bir halk olan Kürtlerin anadilde eğitim hakları yok, Kürtçeyi geliştirmeleri önünde engeller, sorunlar var. Kürtçe’nin bu ülkede yasaklanması ve engellenmesi üzerine Türk aydınları, yazarları ve siyasetçileri düşünmelidirler ve kendi muhasebelerini yapmalıdırlar” diye konuştu. Bu konferansta Kürtlerin yaşadığı bütün coğrafyalardan, ülkelerden sanatçılar ve edebiyatçıların katıldığına dikkat çeken Silevanî, “Katılımcılar Türkiye’de Kürtçe’nin önündeki engelleri kaldırılmasını, Kürtçe’yi resmi dil ve eğitim dili olarak kabul etmesi çağrısında bulundular” dedi. Güney Kürdistan’daki Kürt sanatı ve edebiyatının gelişimi hakkında da bilgi veren Silevanî şunları söyledi: “Bugün açısından Güney Kürdistan’da Kürt dili, edebiyatı ve sanatı altın çağını yaşıyor diyebiliriz. Güney Kürdistan’daki özgür ortam bunu sağladı.”
‘AMED’DE OLMAK BİR RÜYAYDI’
Güney Kürdistan’lı tiyatro ve sinema sanatçısı Mesut Arif, Duhok’ta bir tiyatro salonlarının bulunduğunu ve ayda iki oyun sahneye koyduklarını söylüyor. Konferansta ele alınan kültür, edebiyat, sanat ve dil konuları sonunda gelip ulusal meseleye bağlandığını söyleyen Arif, “Ulusun özellikleri ve tabiatı kültüre, edebiyata ve sanata yansımazsa bu alanlarda ilerlemek mümkün değildir. Ulus tarihini, kendini tanıma açısından başlıca mesele dilin varlığıdır. Bunlar dil olmadan olmaz. Tüm bu meseleleri Amed’de bu konferansta ele aldık. Bu bizim için bir rüyaydı. Dört parçadan Kürt sanatçıları, aydınları bir araya geldi. Burada gördük ki Kürt sanatçıları oldukça örgütlü ve görevlerinin bilincinde çalışıyorlar” dedi. Konferansta Kürt sineması ve tiyatrosu konularına özel önem verildiğini ifade eden Arif, “Sinema her halkın yüzüdür. Kürt halkının kendini anlatması bakımından sinema önemli. Daha büyük bir çabayla Kürt sinemasının oluşumunu sağlamak.için kararlar alındı. Bugün tek tek Kürt filmleri var. Ama bütünlüklü bir Kürt sineması ve Kürt sinema dili henüz oluşmuş değil. Konferansın önemli karalarından biri de bunu sağlamak için çalışmalar yapmak.”
(Diyarbakır\EVRENSEL)



Cumhur Daş / Mehmet Aslanoğlu