10 Mart 2006 23:00

İşkencehane kapatılıyor

Irak'taki ABD ordusu, işkence olaylarıyla tüm dünyada, "Amerikan zulmünün sembolü" haline gelen Ebu Garib cezaevini kapatacağını bildirildi. İşkence fotoğraflarıyla kamuoyuna yansıyan cezaevi, 3 ay içinde kapanacak. ABD'li Yarbay Kevin Curry konuya ilişkin yaptığı açıklamada, cezaevindeki 4500 mahkûmun başka cezaevlerine nakledileceğini söyledi. Curry, mahkûm ve tutukluların nakliye işlemlerinin Cropper kampından yapılacağını belirterek, "Bu konuda, henüz kesin tarih tespit edilmedi. Ancak, plan 2 ya da 3 ay içinde tamamlanacak. Sürecin tamamlanmasında, Iraklı gardiyanların eğitimlerini tamamlamaları önem taşıyor" dedi.

İkinci işkencehane ABD ordusu, Bağdat havaalanındaki Cropper kampını da cezaevi olarak kullanıyor. Irak'ın eski lideri Saddam Hüseyin başta olmak üzere birçok eski rejim yöneticisinin tutulduğu Cropper'da da sistematik işkence uygulandığı biliniyor. 1960'ta İngiliz mühendisler tarafından inşa edilen Ebu Garib cezaevi, 2003 yılında ABD'nin Irak'a girmesi üzerine Amerikan ordusu tarafından kullanılmaya başlanmıştı.

İlk muhabir 2001 yılında ilk kez The Guardian muhabiri, cezaevine girmeyi başarmış ve cezaevi koşullarını şu şekilde aktarmıştı; "Tutukevinde, cezalandırma bölümünü, penceresiz ve karanlık 1 metre uzunluğunda yarım metre genişliğindeki hücreleri ve tutukluların uyumak için adeta savaş verdikleri koğuşları gördük!" Fakat Ebu Garib adını, 2004 Nisan ayında bir grup ABD'li askerin cezaevindeki mahkûmlara yaptıkları işkence fotoğraflarının kamuoyuna sızdırmasıyla duyurdu. İlk kez CBS televizyonu ve New Yorker gazetesinde yayımlanan fotoğraflar tüm dünyada nefret yaratırken, ABD'de de, Irak işgalinin daha fazla sorgulanmasına yol açtı.

Onlarca kişi katledildi Fotoğrafların kamuoyuna sızması sadece br başlangıç oldu. Ardından peşi sıra Ebu Garib'teki işkenceye ilişkin onbinlerce fotoğraf ve film ortaya çıktı. Üste uygulanan işkence yöntemleri arasında, "mahkûm pramidi, kafaya kukuleta geçirip, kol ve bacaklara elektrik vermek, Filistin askısı, köpekle korkutma, demir soparlarla dayak, haraket, cinsel taciz ve aşağılama, uyumamaya zorlamak, gıda ve su vermemek" öne çıkıyordu. Cezaevindeki işkence tezgahlarında, onlarca Iraklı sivil, eski yönetici ve hatta üst düzey askeri yetkili hayatını kaybetmişti.


Ebu Garib'in Kısa Tarihi 1960: İngilizler tarafından inşa edildi. 1979: Saddam Hüseyin, cezaevini; "yabancı tutuklular", "uzun dönemli tutuklular", "kısa dönemli tutuklular", "adi suçlular", "özel politik suçlular" diye 5 bölüme ayırdı. Nisan 2003: ABD ordusu cezaevinin kontrolünü aldı ve "Bağdat Merkez Tutukevi" olarak adlandırdı. Haziran 2003: Uluslararası Af Örgütü, cezaevinde işkence yapıldığına dair ilk raporu yayımladı. Kasım 2004: Cezaevinde çıkan isyanda, 20 mahkûm vuruldu, bunlardan 3'ü öldü. Ocak 2004: ABD, işkence konusunu soruşturmaya başladı. Nisan 2004: CBS işkence fotoğraflarını yayımladı. Mayıs 2004: Bush, işkence olaylarından dolayı Arap dünyasından 'özür' diledi. Mayıs 2004: Bush, Ebu Garib'i, "Irak'ın yeni başlangıcının uygun simgesi" diye niteledi. Mart 2006: İşkencehanenin kapatılacağı bildirildi.


Avustralyalı'ya işkence Lübnan asıllı bir Avustralya vatandaşının, Irak'ta 18 aydır hiçbir suçlama yöneltilmeden gözaltında tutulduğu ve işkence gördüğü açıklandı. Avustralya Dış İlişkiler sözcüsü, 23 yaşındaki Ahmed Cemal'in Eylül 2004'de, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) üyelerince gözaltına alındığını söyledi. Sözcü, Cemal'in gözaltına alınmasının nedenleri konusunda yetkililerle görüştüklerini, Cemal'in de işkence gördüğünü anlattığını belirtti.


Doktorlardan kınama ABD'nin, Küba topraklarındaki işkence üssü Guantanamo'da açlık grevi yapan mahkûmların zorla beslenmesi üzerine 250'den fazla doktor, Washington yönetimini kınayan bir mektuba imza attı. Sağlık dergisi "Lancet"te (Neşter) yayımlanan mektupta doktorlar, askeri cezaevindeki sağlık görevlilerinin, tutukluların "tedaviyi reddetme hakkına" saygı göstermesi gerektiğini belirtti. İngiltere, ABD, İrlanda, Almanya, İtalya ve Hollanda'dan 250'den fazla doktorun imza attığı mektupta, söz konusu uygulamayı yapanların, mesleki açıdan cezalandırılmaları da talep edildi. "ABD'yi, tutuklulara, bağımsız sağlık uzmanları tarafından muayene edilme hakkını tanıması ve zorla gıda verilmesi gibi uygulamalara son vermesi konusunda uyarıyoruz" ifadesine yer verilen mektupta, doktorları temsil eden Dünya Sağlık Birliği'nin, açlık grevi eylemcilerine zorla gıda verilmesini yasakladığı hatırlatıldı. Guantanamo'daki açlık grevi yapan mahkûmların, kayışlarla sandalyelere bağlandıkları ve tüpler kanalıyla burunlarından zorla beslendikleri bildirilmişti.

Evrensel'i Takip Et