11 Ocak 2006 23:00
Ukrayna'da siyasi kriz
Rusya'ya büyük avantajlar tanıyan doğalgaz anlaşması, Ukrayna hükümetinin görevden alınmasına sebep oldu. Önceki akşam, eski başbakan Yulia Timoşenko'ya bağlı milletvekillerinin talep ettiği güvenoylaması, hükümetin aleyhine sonuçlandı. Başbakan Yuri Yekhanurov liderliğindeki Batı yanlısı hükümet, 50'ye karşı 250 oyla görevden alındı.
Rusya ile imzalanan anlaşma ile, Ukrayna'nın Rus doğalgazına ödediği para, 1000 metreküp başına 50 dolardan 95 dolara çıkarılmıştı. Ancak anlaşmanın asıl önemli maddesi, Ukrayna içi doğalgaz dağıtım hizmetlerinin, tamamı Rusya tarafından kontrol edildiği tahmin edilen bir şirkete verilmesi. Böylece Rusya, Ukrayna enerji piyasasındaki hakimiyetini pekiştirmiş oldu.
Yuşçenko 'gidici' Hükümetin düşürülmesi, Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'ya ağır bir darbe oldu. Mart ayındaki genel seçimlerin ardından, Yuşçenko'nun "düşman" bir hükümetle çalışmak zorunda kalması kesin görünüyor. Yuşçenko'ya bağlı siyasi blok da, anketlerde yüzde 15'in altında oy oranıyla üçüncü sırada görünüyor. 1 Ocak'ta yürürlüğe giren yeni Ukrayna anayasası, devlet başkanının kabineyi belirleme yetkisini kaldırmıştı.
Karşıt gruplardan ortak tutum Oylamada, Parlamento Başkanı Volodimir Litvin'e bağlı milletvekillerinin, Rusya yanlısı vekillerin ve Yulia Timoşenko'ya bağlı "Amerikancı" grubun hükümete karşı ortak tutum alması dikkat çekti. Litvin, Başbakan Yekhanurov'u, doğalgaz anlaşmasıyla ilgili soruları geçiştirmekle suçladı ve doğalgazın 95 dolara verileceğine dair hiçbir garanti bulunmadığını anlattı. Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko ise, parlamentonun hükümeti fesih kararının "anayasaya aykırı" olduğunu ileri sürdü. Kazakistan'ın başkenti Astana'da bulunan Yuşçenko, "parlamentonun anlaşılmaz, mantıksız ve yanlış kararının ülkeyi istikrarsızlığa sürükleyeceğini" söyledi. Yuşçenko, parlamentonun Ukrayna'da kaos yaratmak için her şeyi yaptığını da iddia etti. Mevcut hükümetin 26 Mart'ta yapılacak seçimlere kadar işbaşında olacağını hatırlatan Yuşçenko, "Bu kabine Ukrayna'da yapılacak parlamento seçimlerine kadar çalışacak. Altını çizmek istiyorum, onlar (Başbakan ve bakanlar) hademe olmayacaklar, kabinenin Başbakanı ve bakanları olarak çalışacaklar" ifadesini kullandı.
Mahkeme de sorunlu Yuşçenko, parlamento kararının kaldırılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvuracağını da bildirdi. Ancak Anayasa Mahkemesi'nin üyelerinin tamamlanamaması nedeniyle çalışmalarını yapamadığı, parlamentonun Yuşçenko'nun Mahkemeye atadığı yargıçları kabul etmediği bildiriliyor. Gözlemciler, Rusya yanlısı muhalefetin, seçimlerden önce iktidarı ele geçirmek için hamle yapabileceğini belirtiyor.
Amerikalı yetkililer Rusya'ya 'ateş püskürüyor' Amerikan Washington Times gazetesi, Bush yönetiminin "Rusya'ya karşı sabrının tükenmekte olduğuna" dair bir analiz yayınladı. Gazetenin analizine göre, Amerikalı yetkililer Rusya'nın son dönemlerde izlediği tutumu "açıklanamaz" ve "çılgınca" gibi ifadelerle tanımlıyorlar. Amerikalıların, "Rusya, Soğuk Savaş'ın bittiğini kabul etmiyor" saptamasında birleştiği, Ukrayna ile çıkan doğalgaz krizini de bu "geçmişte yaşama" tutumunun ifadesi olarak gördükleri belirtildi. Adı açıklanmayan bir yetkili, "Rusya, artık kendi dünyasında kendi kurallarını koyan bir ülke değil. Ukrayna'yı karanlık bir köşeye çekip dayak atamazlar" diye konuştu. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Rusya'nın "sorumsuzluk yaptığını" söyleyerek, Ukrayna konusunda en sert tutum alan isimlerden birisi olmuştu. Rice'ın danışmanları, bakanın "Moskova'ya giderek daha fazla kızdığını" söylediler.
Yuşçenko 'gidici' Hükümetin düşürülmesi, Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'ya ağır bir darbe oldu. Mart ayındaki genel seçimlerin ardından, Yuşçenko'nun "düşman" bir hükümetle çalışmak zorunda kalması kesin görünüyor. Yuşçenko'ya bağlı siyasi blok da, anketlerde yüzde 15'in altında oy oranıyla üçüncü sırada görünüyor. 1 Ocak'ta yürürlüğe giren yeni Ukrayna anayasası, devlet başkanının kabineyi belirleme yetkisini kaldırmıştı.
Karşıt gruplardan ortak tutum Oylamada, Parlamento Başkanı Volodimir Litvin'e bağlı milletvekillerinin, Rusya yanlısı vekillerin ve Yulia Timoşenko'ya bağlı "Amerikancı" grubun hükümete karşı ortak tutum alması dikkat çekti. Litvin, Başbakan Yekhanurov'u, doğalgaz anlaşmasıyla ilgili soruları geçiştirmekle suçladı ve doğalgazın 95 dolara verileceğine dair hiçbir garanti bulunmadığını anlattı. Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko ise, parlamentonun hükümeti fesih kararının "anayasaya aykırı" olduğunu ileri sürdü. Kazakistan'ın başkenti Astana'da bulunan Yuşçenko, "parlamentonun anlaşılmaz, mantıksız ve yanlış kararının ülkeyi istikrarsızlığa sürükleyeceğini" söyledi. Yuşçenko, parlamentonun Ukrayna'da kaos yaratmak için her şeyi yaptığını da iddia etti. Mevcut hükümetin 26 Mart'ta yapılacak seçimlere kadar işbaşında olacağını hatırlatan Yuşçenko, "Bu kabine Ukrayna'da yapılacak parlamento seçimlerine kadar çalışacak. Altını çizmek istiyorum, onlar (Başbakan ve bakanlar) hademe olmayacaklar, kabinenin Başbakanı ve bakanları olarak çalışacaklar" ifadesini kullandı.
Mahkeme de sorunlu Yuşçenko, parlamento kararının kaldırılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvuracağını da bildirdi. Ancak Anayasa Mahkemesi'nin üyelerinin tamamlanamaması nedeniyle çalışmalarını yapamadığı, parlamentonun Yuşçenko'nun Mahkemeye atadığı yargıçları kabul etmediği bildiriliyor. Gözlemciler, Rusya yanlısı muhalefetin, seçimlerden önce iktidarı ele geçirmek için hamle yapabileceğini belirtiyor.
Amerikalı yetkililer Rusya'ya 'ateş püskürüyor' Amerikan Washington Times gazetesi, Bush yönetiminin "Rusya'ya karşı sabrının tükenmekte olduğuna" dair bir analiz yayınladı. Gazetenin analizine göre, Amerikalı yetkililer Rusya'nın son dönemlerde izlediği tutumu "açıklanamaz" ve "çılgınca" gibi ifadelerle tanımlıyorlar. Amerikalıların, "Rusya, Soğuk Savaş'ın bittiğini kabul etmiyor" saptamasında birleştiği, Ukrayna ile çıkan doğalgaz krizini de bu "geçmişte yaşama" tutumunun ifadesi olarak gördükleri belirtildi. Adı açıklanmayan bir yetkili, "Rusya, artık kendi dünyasında kendi kurallarını koyan bir ülke değil. Ukrayna'yı karanlık bir köşeye çekip dayak atamazlar" diye konuştu. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Rusya'nın "sorumsuzluk yaptığını" söyleyerek, Ukrayna konusunda en sert tutum alan isimlerden birisi olmuştu. Rice'ın danışmanları, bakanın "Moskova'ya giderek daha fazla kızdığını" söylediler.
Evrensel'i Takip Et