15 Mart 2005 23:00

'Edelman sınırdışı edilsin'

ABD Ankara Büyükelçisi Eric Edelman'ın, Cumhurbaşkanı'nın Suriye'yi ziyaretten vaçgeçmeye çağıran ve Türkiye'nin Suriye'ye karşı oluşan uluslararası cephede yer almasını isteyen sözleri tepki aldı. Edelman'ın ve ABD'nin "haddini aştığı" değerlendirmeleri yapılarak, "Edelman'ın Türkiye'yi terk etmesi gerektiği" belirtilen tepkilerde, Türkiye'nin sömürge olmadığı vurgulandı. CHP MYK üyesi, Tunceli Milletvekili Sinan Yerlikaya, ABD'nin Türkiye'ye müdahalelerinin neredeyse evimizin içine kadar girdiğini söyledi. Türkiye'nin iç ve dış politikasında bağımsız olduğunu ve kendi kararlarını kendisinin vermesi gerektiğini kaydeden Yerlikaya, "Türkiye kimsenin sömürgesi değildir, dolayısıyla hiçbir ülke de yönlendirmede bulunamaz" dedi. ABD'nin son dönemde Türkiye'ye müdahalesinin arttığını belirterek, "Neredeyse evimizin içine kadar karışır bir noktaya geldi. Bu çok tehlikeli bir yaklaşımdır. ABD hiçbir dönemde bu kadar müdahaleci olmamıştır" diyen Yerlikaya Edelman'ın açıklamasını "ayıp ve uluslararası ilişkilere, dostluğa da zarar veren şeyler" olarak nitelendirdi. Yerlikaya, hükümetin herhal suskunluğunu bozup, bu ayıp yaklaşımlara yanıt vermesi gerektiğini söyledi. CHP PM üyesi, Adana Milletvekili Tacidar Seyhan da açıklamaya tepki gösterdi. Yurtta ve dünyada barışı ilke edinmiş Türkiye'ye karşı yapılan açıklamayı "siyasi iradeye müdahale ve nezaketsizlik" olarak değerlendiren Seyhan, "Hiçbir ülkeye, müttefik olmak veya dost kisvesi altına sığınarak bir başka ülkenin cumhurbaşkanı düzeyinde yönlendirici olmaya çalışmak yakışmaz. Bu, Türkiye'yi kendi egemen yapısı altında gördüklerinin ve bu anlayışa alet etmek istediklerinin göstergesidir" diye konuştu. Türkiye'ni böyle siyasi nezaketsizliklere prim vermeyeceğini belirten Seyhan, "Biz herhangi bir ülke yüzünden yüzyıllarca kardeş olarak yaşadığımız sınır komşumuzla, yüzyıllarca sürecek düşmanlık içine girmek istemeyiz" dedi.

'ABD haddini aşmıştır' Açıklamayı, "ABD'nin haddini aşması" olarak nitelendirerek sert tepki gösteren Saadet Partisi Genel Başkan Yardımıcısı Lütfü Esengün, "Bu Türkiye'nin iç işlerine, dış politikasına müdahaledir. Ama büyükelçiye bu cesareti veren hükümetin cesaretsizliği, teslimiyeti ve Amerika'nın uydusu olmasıdır" diye konuştu. Daha önce de büyükelçinin Milli Eğitim Bakanı ile okulları ziyaret ettiğini hatırlatarak, Büyükelçinin muhatabının Dışişleri Bakanlığı müsteşarı veya Dışişleri Bakanı olduğunu kaydeden Esengün, "Milli Eğitim Bakanı ile Amerika Büyükelçisi'nin okul ziyareti görülmüş bir olay değildir. Büyükelçi gerçek otoriteyi, gerçek egemenlik sahibi olan gücü temsil ediyor" diye konuştu. "AKP'nin yanlış ve işbirlikçi politikaları sonucu Türkiye'nin Amerika'nın uydusu haline geldiğini, büyükelçinin de bundan aldığı cesaretle konuştuğunu" kaydeden Esengün, demokratik bir ülkede böyle şeylerin olamayacağını, gelişmelerin ülkenin düştüğü noktayı gösterdiğini söyledi. Büyükelçinin sözlerinin "Amerika'nın yanında yer almak mecburiyetiniz var" diyen bir tehdit olduğunun altını çizen Esengün, "Ama maalesef Dışişleri veya herhangi bir yetkili, haddidi bilmesi yönünde olmasa dahi kibarca yanıt da veremedi" dedi.

'Türkiye'de kalamaz' Edelman'a bir tepki de Sağlık-İş Genel Başkanı Mustafa Başoğlu'ndan geldi. "ABD Büyükelçisi artık Türkiye'de kalamaz" diyerek, ABD'nin Türk halkından tepki görmek istemiyorsa büyükelçiyi geri çekmesini isteyen Başoğlu, "Türkiye ABD'nin ve AB'nin mandası değildir" dedi. Bir büyükelçinin, temsil ettiği devletin gücü ne olursa olsun, misafir bulunduğu ülkenin iç işlerine karışması ve bu karışmayı tehdit niteliğine dönüştürmesinin kesinlikle affedilmeyecek bir davranış olduğunu kaydeden Başoğlu, "Buna 'çizmeyi aşma' denir. ABD yetkililerinin 'Türk milletinin niçin ABD'yi sevmediğine' ilişkin sitemde bulunduğu bir dönemde, büyükelçinin bu sözleri kanıt niteliğindedir" dedi. Misafir bulunduğu bir ülkenin cumhurbaşkanının gezilerine, tehdit niteliğinde açıklamalar yaparak müdahale etmesinin, Edelman'ın Türkiye'de kalmaması için çok geçerli sebeb olduğunu kaydeden Başoğlu, dış politikada buna 'Persona Non Grata" denildiğini hatırlatarak, ABD'nin Edelman'ı çekmesini istedi.

Evrensel'i Takip Et