22 Şubat 2004 23:00
ABD Kürtleri ikna edemiyor
Amerikan yönetiminin hazırladığı "geçici Irak anayasası", Kürtlerin tepkisini çekti. Iraklı Kürt liderler, kendilerine sunulan taslağın "kilit bölümlerine" karşı çıkarak daha fazla özerklik talep ettiler.
ABD'nin Kürt liderleri "ikna edememesi" halinde, özellikle güneydeki Şii liderlerin desteğini alması imkânsız görülüyor.
Tehlikeli zıtlaşma Şii ve Sünni Arap liderler, Kürtlerin taleplerini neredeyse tamamen reddediyor ve bu taleplerin kabulü halinde ülkenin bölüneceğini söylüyorlar. ABD yönetimi Kürtlerin özerklik isteminde 'fazla ileri gitmesine' karşı çıkıyor. Ama bir yandan da, Irak'ta elindeki tek sağlam müttefikler olan Celal Talabani ve Mesud Barzani'yi yitirmek istemiyor. ABD'nin hazırlattığı 'anayasa', Iraklı Kürtleri, son 12 yılın görece özgür ortamından uzaklaştıracak. Kürdistan Yurtseverler Birliği liderinin oğlu Kabad Talabani, "Biz Irak ile gönüllü birlik istiyoruz. Ama bu birliğin önkoşulu; Irak'taki sistemin federal ve demokratik olması, yerel denetimimizin zarar görmemesi" diye konuştu.
Anayasanın mimarları! Amerikancı Arap lider Adnan Paçacı'nın danışmanı Faysal İstrabadi, bu sözlere "Bu fikirler, tek bir birleşmiş ülke yaratamaz" diyerek karşı çıktı. İstrabadi, ABD topraklarında yaşayan bir avukat. "Anayasa"; Geçici Hükümet Konseyi (GHK) üyesi Ahmed Çelebi'nin akrabası olan avukat Salem Çelebi ve Istrabadi ile, Amerikalı yetkililer tarafından yazıldı. Bush yönetimi, anayasa taslağının 28 Şubat itibarıyla hazır olmasını istiyor. Ancak Iraklı işbirlikçi liderler, müzakerelerin devam etmesi gerektiğini söylüyorlar. Kürtlerin talepleri; cuma günü Kürdistan Bölge Hükümeti'nin internet sitesinde yayınlandı. Ancak ABD'nin bu talepleri kabul etmesine ihtimal verilmiyor. ABD'nin güvendiği liderlerden Celal Talabani, içinde bulundukları zor durumu şu sözlerle aktardı: "İki milyon Kürt, bağımsızlık referandumu yapılması için imzasını verdi. Cevap vermemiz gereken bir sokak var. Davayı satıyor gibi görünemeyiz."
Seçim ne zaman? Bu şartlar, Amerikalı "Irak valisi" Paul Bremer'in, "Irak'ta bir yıldan önce seçim yapılamaz" sözlerine de açıklık getiriyor. Bremer ile görüşen BM heyeti, genel seçimin en erken bir yıl ile 15 ay arasında bir süre içinde yapılabileceğini söylemiş, Bremer de bu öneriye destek verdiğini ima etmişti. Bu sözlerin, Irak'ta çoğunluğu oluşturan ve haziran ayı sonuna dek genel seçim talep eden Şiileri daha da kızdırması bekleniyor.
Kürtlerin talepleri Kürt liderler, anayasada şu maddelerin yer almasını istiyor: "Kürdistan bölgesi, kendi yasaları ve hükümeti olan, kendini yöneten bir bölgedir."
"Kürdistan bölgesi Ninova, Dohuk, Erbil, Kerkük, Süleymaniye ve Diyala'yı kapsar."
"Irak Kürdistanı Milli Muhafızları, Irak Silahlı Kuvvetleri'nin bir parçasıdır. Ancak:
a. Milli Muhafızlar, ancak Kürdistan Milli Meclisi'nin onayı ile Kürdistan Bölgesi dışında görev yapabilir.
b. Kürdistan Milli Meclisi'nin onayı olmadan, Milli Muhafızlar silahsızlandırılamaz.
"Milli Muhafızlar'ın dışındaki Irak Silahlı Kuvvetleri, Kürdistan Milli Meclisi'nin onayı olmadan Kürdistan Bölgesi topraklarına giremez."
Kürdistan Bölgesi topraklarındaki doğal kaynaklar; su, petrol ve madenler de dahil olmak üzere, Kürdistan Bölgesi'ne aittir."
Tehlikeli zıtlaşma Şii ve Sünni Arap liderler, Kürtlerin taleplerini neredeyse tamamen reddediyor ve bu taleplerin kabulü halinde ülkenin bölüneceğini söylüyorlar. ABD yönetimi Kürtlerin özerklik isteminde 'fazla ileri gitmesine' karşı çıkıyor. Ama bir yandan da, Irak'ta elindeki tek sağlam müttefikler olan Celal Talabani ve Mesud Barzani'yi yitirmek istemiyor. ABD'nin hazırlattığı 'anayasa', Iraklı Kürtleri, son 12 yılın görece özgür ortamından uzaklaştıracak. Kürdistan Yurtseverler Birliği liderinin oğlu Kabad Talabani, "Biz Irak ile gönüllü birlik istiyoruz. Ama bu birliğin önkoşulu; Irak'taki sistemin federal ve demokratik olması, yerel denetimimizin zarar görmemesi" diye konuştu.
Anayasanın mimarları! Amerikancı Arap lider Adnan Paçacı'nın danışmanı Faysal İstrabadi, bu sözlere "Bu fikirler, tek bir birleşmiş ülke yaratamaz" diyerek karşı çıktı. İstrabadi, ABD topraklarında yaşayan bir avukat. "Anayasa"; Geçici Hükümet Konseyi (GHK) üyesi Ahmed Çelebi'nin akrabası olan avukat Salem Çelebi ve Istrabadi ile, Amerikalı yetkililer tarafından yazıldı. Bush yönetimi, anayasa taslağının 28 Şubat itibarıyla hazır olmasını istiyor. Ancak Iraklı işbirlikçi liderler, müzakerelerin devam etmesi gerektiğini söylüyorlar. Kürtlerin talepleri; cuma günü Kürdistan Bölge Hükümeti'nin internet sitesinde yayınlandı. Ancak ABD'nin bu talepleri kabul etmesine ihtimal verilmiyor. ABD'nin güvendiği liderlerden Celal Talabani, içinde bulundukları zor durumu şu sözlerle aktardı: "İki milyon Kürt, bağımsızlık referandumu yapılması için imzasını verdi. Cevap vermemiz gereken bir sokak var. Davayı satıyor gibi görünemeyiz."
Seçim ne zaman? Bu şartlar, Amerikalı "Irak valisi" Paul Bremer'in, "Irak'ta bir yıldan önce seçim yapılamaz" sözlerine de açıklık getiriyor. Bremer ile görüşen BM heyeti, genel seçimin en erken bir yıl ile 15 ay arasında bir süre içinde yapılabileceğini söylemiş, Bremer de bu öneriye destek verdiğini ima etmişti. Bu sözlerin, Irak'ta çoğunluğu oluşturan ve haziran ayı sonuna dek genel seçim talep eden Şiileri daha da kızdırması bekleniyor.
Kürtlerin talepleri Kürt liderler, anayasada şu maddelerin yer almasını istiyor:
Evrensel'i Takip Et