3 Nisan 2003 21:00

Beyazperdenin beyaz güvercinleri

ABD ve İngiltere'nin Irak'a yönelik işgal hareketi tüm acımasızlığıyla sürerken, savaş karşıtlarının sesleri de daha gür çıkmaya başladı. ABD, Vietnam bozgunu ve 11 Eylül saldırılarının ardından imaj tazeleyip savaşı halka benimsetme amacıyla "Ismarlama filmler" çektirmesine rağmen sinema tarihine damgasını vuran filmlerin ortak teması savaş karşıtlığı. İşte, unutulmaz savaş karşıtı filmlerden bazıları.

Tarkovsky (İvan'ın Çocukluğu): "The Youngest Spy" adıyla da bilinen 'Ivan'ın Çocukluğu', usta Sovyet sinemacı Tarkovsky'nın ilk filmi. İkinci Dünya Savaşı'nı 12 yaşında öksüz bir çocuğun gözünden anlatan filmde, annesini ve babasını, dolayısıyla çocukluğunu yok edenlerden intikam almaya karar veren Ivan, partizanlara katılarak Alman hatlarının içinde, genç bir Sovyet casusu olarak tehlikeli görevler üstlenir.

Mikhail Romm (Sıradan Faşizm): 1901-1971 arası yaşamış önemli Sovyet sinemacısı Mikhail Romm, hemen tümü arşivlerden derlenmiş, aralarında Hitler'in özel film arşivi, SS subaylarının çektiği özel filmler, devlet arşivleri gibi kaynaklar da bulunan filmiyle, Almanya'da Nazizmin, 1930'larda başlayan yükselişini ve savaş sonuyla birlikte gelen çöküşünü anlatıyor. Kustarica (Yeraltı): Nazi saldırısından sonra, Tito'nun yönetimine geçen ve sonunda parçalanma noktasına gelen Yugoslavya'nın 20. yüzyıldaki seyri, Kustarica'nın kendine özgü sinemasal diliyle, 'Yeraltı' filmiyle aktarılıyor. 1995 yılında vizyona giren film, Bosna-Hersek'deki savaş, katliamlar ve yönetmen Emir Kusturica'nın Boşnak kimliği nedeniyle şok etkisi yaratmıştı. Kubrick (Dr. Strangelove): 1950'li yılların soğuk savaş atmosferini yansıtan, aynı zamanda 1960'lı yıllarda başgösteren, kontrolden çıkan ve giderek insanlığa hükmederek kâbus haline gelen teknoloji temasını ele alan Stanley Kubrick imzalı film, atom savaşı çılgınlığını kara mizah öğeleriyle harmanlayarak perdeye yansıtıyor. Oliver Stone (Müfreze): Kendisi de Vietnam'da savaşmış olan Oliver Stone'un imzasını taşıyan film, savaşın korkunçluğu, anlamsızlığı, dehşeti üzerine yapılmış en güzel filmlerden, en güçlü savaş karşıtı yapıtlardan biri olarak anılıyor. Tanovic (Tarafsız Bölge): Yönetmen Danis Tanovic'in ilk filmi, geçtiğimiz yılın en önemli yapımlarından biri sayılıyor. Film, savaşta ne kadar tarafsız olunabilir sorusunu irdeliyor. Düşman iki asker, bir yandan birbirlerini öldürmeyi planlarken öte yandan hayatta kalmak için işbirliği yapmak zorunda. Kara mizahın en iyi örneklerinden biri. Cimino (Avcı): Vietnam Savaşı ve etkileri üzerine yapılmış en önemli yapıtlardan biri olarak kabul edilen film, aynı zamanda yönetmen Michael Cimino'nun da en bilinen filmi. Vietnam öncesi, Vietnam ve Vietnam sonrası diye 3 bölüme ayırabileceğimiz film, Vietnam'da yaşanan ve umutları olan insanları birer "yaşayan ölü"ye dönüştüren savaşın yansımalarını perdeye taşıyor. Climent (Yasak Oyunlar): Bir dönem TRT'de yasaklanmış olan film, 1940 Fransa'sında geçiyor. 11 yaşındaki köylü çocuğu Michel, anne ve babasını bir hava saldırısında kaybeden 5 yaşındaki Paullette'i eve getirir ve olaylar gelişir. Schlöndorff (Teneke Trampet): Volker Schlöndorff'in yönettiği film, Alman yazar Günther Grass'ın 1959'da kaleme aldığı kitabından uyarlandı. Küçük Oscar, üç yaşına bastığı gün, büyüklerin yozlaşmış dünyasına olabildiğince geç katılmak için "büyümemeye" karar verir. Gavras (Amen): Costa Gavras'ın yönettiği ve gerçek bir öyküden yola çıkılarak çekilen "Amen" bir SS subayı ile Vatikanlı Cizvit papazının 2. Dünya Savaşı sırasında yaşanan vahşet karşısında verdikleri mücadeleyi konu alıyor.

Evrensel'i Takip Et