18 Ocak 2003 22:00

Suudilerin darbe planı

Suudi Arabistan yönetiminin, "Saddam Hüseyin'in sürgüne gönderilmesi veya Irak'ta darbe yapılması" için bir plan hazırlamakta olduğu öne sürüldü. Plana, Türkiye'nin de adı karıştı. Time dergisinin haberine göre plan, Arap Birliği'nin toplanması ile yürürlüğe girecek. Birlik'ten, Bağdat'a gidecek bir heyet oluşturması istenecek. Heyet, Irak liderinden "ülkeyi terk etmesini" talep edecek. Oysa Arap hükümetleri de, Amerikan saldırganlığının Saddam Hüseyin'le bir ilgisi olmadığının farkında. Bölgeye hakim stratejist ve uzmanlar, Irak liderinin sürgüne gönderilmesinin "saldırıyı önleyecek bir gelişme" olmadığında hemfikir.

Kamuoyuna mesaj Arap diplomatlar da, Saddam'ın iktidarı bırakmaya razı olacağını düşünmüyorlar. Buna rağmen, tıpkı AKP hükümetinin yaptığı gibi, kendi kamuoylarına "Savaşı önlemek için elimizden geleni yaptık, bizden günah gitti" mesajını vermek istiyorlar. Suudi hükümeti, "yeni bir inisiyatif" hazırlığı içinde olduğunu doğruladı.

Planın ayrıntıları Time'ın verdiği ayrıntılara göre; Suudiler, Iraklı generalleri Saddam Hüseyin'i devirmeye "teşvik etmek" istiyor. Böyle bir darbe halinde, BM, darbeyi destekleyen bütün Iraklı yetkililer hakkında "af" çıkaracak. Söz konusu "af", Saddam Hüseyin ve yakın çevresindeki 100-120 kişi dışındaki bütün devlet görevlilerini kapsayabilecek. Suudi planının; geçtiğimiz hafta Riyad'da, Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek ve Başbakan Abdullah Gül ile değerlendirildiği de kesinleşti. İstanbul'da yapılması beklenen "bölgesel konferans", planın unsurlarından biri. Konferans tarafından oluşturulacak bir heyetin önce Bağdat'a, ardından Washington'a gitmesi bekleniyor. Böylece, Saddam Hüseyin ile Amerikan yönetimi arasında bir tür "pazarlık" için aracılık yapılmış olacak.

Suudilerin korkusu Suudi Arabistan, bölge halklarının ABD'ye karşı yükselen nefreti nedeniyle, Arap dünyasının "en kaygılı" ülkesi konumunda. Irak'a yönelik saldırının, ülke içinde ve dışındaki Arap halklarını ayağa kaldırmasından, Suudi krallığı dahil olmak üzere ABD destekli diktatörlüklerin devrilmesinden korkuluyor. Washington'un "Irak'ta durmayacağı, İran gibi ülkelere yöneleceği" yönündeki işaretler de, Suudileri kaygılandırıyor.

El Mecit bölge turunda Irak liderinin, özel temsilcisi Ali Hasan El Mecit'i bölge turuna çıkarmasının ardında da, Suudi planının yattığı sanılıyor. Irak Devrim Komuta Konseyi'nin üyesi olan El Mecit, Arap başkentlerini ziyaret etmeye önceki gün başladı. El Mecit, 1988'de Halepçe'de 5 bin Kürdün kimyasal silahla öldürülmesi emrini yürüten komutanlardan biri olarak biliniyor. El Mecit'in "ani" bölge gezisi, BM Güvenlik Konseyi'ndeki tek Arap üye olan Suriye ile başladı. Saddam Hüseyin'in kuzeni olan Iraklı yetkili, Şam'da Devlet Başkanı Beşar Esad ile görüştü. Daha sonra gazetecilere, "sürgün dedikodularının saçma olduğunu" açıkladı.

Baskıcı önlemler Öte yandan; Amerikan saldırganlığına karşı gelişen halk tepkileri, Arap rejimlerini baskıcı önlemler almaya itiyor. Arap içişleri bakanları, "İslami muhaliflere" karşı güvenlik işbirliğini geliştirmek için çok aşamalı bir ortak plan hazırladılar. Yetkililer; planın "silahlı gruplara üye kazanmak için yapılan İslami propagandanın önlenmesi"ni amaçladığını, cuma namazlarında verilen vaazların ve camilerde dağıtılan yayınların devletler tarafından "sıkı denetimden geçirileceğini" belirttiler. İslami vakıfların finansmanı konusundaki yasalar da değiştirilecek.

Evrensel'i Takip Et