04 Ocak 2002 22:00

Tütün üreticisinin canı yanacak

Hükümetin tüm tepkilere karşın çıkardığı Tütün Yasası, tütün üreticisi diye bir şey bırakmayacak.

Paylaş
Tütün üreticisinin canı yanacakHükümetin tüm tepkilere karşın çıkardığı Tütün Yasası, tütün üreticisi diye bir şey bırakmayacak. Destekleme alımlarının kaldırılmasını getiren yasa, tütün ekiminde ısrar eden üreticiler için ağır cezalar öngörüyor. Yasaya göre, tütün tarımı serbest olan ilçeler dışında kalan yerler ile bu ilçelerde belirlenen alanların dışındaki tütün fideleri sökülüp, yok edilecek. Ekenler hakkında da 3 aydan bir yıla kadar hapis cezası, ekilen fidelerin metrekare veya artığı için 500 bin lira, dikilmiş tarlaların her bir dekar ve artığı için 100 bin lira idari para cezası verilecek. Tütünler toplanmışsa kilogram başına 1 milyon lira para cezası alınacak. Yaprak tütün üretim bölgesinde ekim belgesi almadan veya belirtilen yer ve miktarda fazla üretim yapanların ürünlerine el konulacak. Bu kişiler hakkında 2 aydan bir yıla kadar hapis ve el konulan ürünün kilogram başına 5 milyon lira idari para cezası verilecek.

Ekebilenler tüccara teslimAlanları sınırlanan, desteklemesi kaldırılan tütünü ekme cesareti gösterenler ise ürünlerini yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemiyle satabilecekler. Bu alım satımda fiyat üretici ile tüccar arasında belirlenecek olup, uluslararası tekellerin egemen olacağı bu pazarda üretici tamamen tekellerin insafına teslim edilmiş olacak. Yasa ile getirilen, "Türkiye'de tütün mamülleri üretmek isteyenlerin, yıllık üretim kapasitesi tek vardiyada, sigara için 2 milyar adet, diğer tütün mamulleri için ise 15 bin tondan az olmayan tütün hazırlama bölümleri dahil tam ve yeni teknoloji ile tesis kurmaları" şartı pu pazara küçük işletmelerin girmesinin de önünde engel olacak. Böylece Türkiye sigara pazarı Reynolds, Tobacco gibi uluslararası sigara tekelleri ile yerli uzantıları Sabancı, Koç'un emrine amade olacak. Yasa ayrıca, Türkiye'de marka bazında sigara üretimi için yıllık en az 2 milyar adet, diğer tütünler için yıllık en az 15 bin ton üretenler, aynı markadan olmak üzere serbestçe ithalat yapabilmelerini, fiyatlandırıp, satabilmelerini de getirecek ki bu da artık fiyatları da uluslararası tekellerin belirlemesinin önünü açıyor.

Üretim sıfırlanacakYasayla sigarada 2 milyar adet, diğer tütün ürünleri için 15 bin ton olarak belirlenen fiili üretim miktarı ölçüsü, beşinci takvim yılı sonuna kadar belirli oranda düşürülüyor. 6. yıldan itibaren, bu üretim miktarlarını sıfıra kadar indirmeye; tütün ve tütün mamülleri, alkol ve alkollü içkilerin dış ticaretine ilişkin usul ve esasları belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak. Tütün eksperi ünvanı taşımayanlar, tütün alım ve satım muayenesi, tütün nevi, vasıf ve değerlerinin belirlenmesi, tütün işleme, bakım ve fabrikasyon eksperliği yapamayacaklar; tütün işlerinde bilirkişi ve hakem olamayacaklar.

Bir üst kurul da tütüneTüm IMF yasalarında olduğu gibi tütünde de üst kurul öngörülüyor. Kurul, 7 üyeden oluşacak. Kurul başkan ve üyeleri Maliye, Sağlık, Tarım ve Köyişleri bakanlıkları ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlıkları, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve TEKEL Genel Müdürlüğü`nün ilgilendirildiği bakanlığın önereceği ikişer aday arasından Bakanlar Kurulu'nca atanacak. Kurul, tütün ve alkol üretiminden tüketimine kadar her alanda yetkili organ olup, Bakanlar Kurulu tarafından atanacağı için de siyasi iktidara göre kararlar alabilecek konumda olacak.

Tekel özelleştirilecek Yasa ile KİT statüsünden çıkarılarak İktisadi Devlet Teşekkülü (İDT) haline getirecek olan TEKEL'in özelleştirilmesinin de önü açılıyor. Tekel, özelleştirme uygulamalarına ilişkin düzenleme kapsamında devlete ait anonim şirket statüsünde kuruluş sayılacak ve Türk Ticaret Kanunu'nun, genel kurul toplantılarına ilişkin hükümleri uygulanmayacak. Ayrıca TEKEL'in arsa ve arazileri ile fabrikaları ve bütün mallarının yok pahasına satışı da gündeme gelecek.
ÖNCEKİ HABER

Tütünde büyük ihanet

SONRAKİ HABER

Arjantin somut ve öğretici bir örnek

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...