Ön hasar tespitleri bile

Ön hasar tespitleri bile hâlâ tamamlanmadı
Ebru Ilgaz
Deprem sonrası hasarların ön tespitleri, depremin üzerinden 20 gün geçmesine rağmen henüz tamamlanamadı. Konutların az, orta ve ağır derecede hasarlarını ortaya çıkaran ön tespitlere ilişkin veriler, Kocaeli, Zonguldak ve Tekirdağ'da kesinleştirilmediği için açıklanamıyor.
Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi'nin "İl Bazında Devam Eden Kesin Hasar Tespit Durumu" başlıklı rapor analizinde, Bolu, Bursa, Eskişehir, İstanbul, Sakarya ve Yalova'ya ilişkin ağır, orta, az hasarlı konut ve işyeri sayıları yer alırken, depremin yerle bir ettiği Kocaeli'ye ilişkin hasar tespit durumu hanesi boş bırakıldı. Raporda, Zonguldak'ta ağır yıkık konutların ve işyerlerinin bulunmadığı belirtilirken, az hasarlı binalarla ilgili bilgi verilmedi. Gördüğü hasar henüz tespit edilemeyen Kocaeli dışarıda tutularak yapılacak değerlendirmede; en fazla hasar gören binaya sahip olan il Yalova. Yalova'da 23 bin 50, İstanbul'da 16 bin 610, Sakarya'da 7 bin 911, Bolu'da 6 bin 815, Bursa'da 572, Eskişehir'de ise 306 konut ve işyeri ağır, orta ya da az hasar gördü. Marmara depreminde toplam 55 bin 264 binanın zarar gördüğü belirtildi. Bunlardan 15 bin 376'sının ağır yıkık konut ve işyeri, 17 bin 451'inin orta hasarlı konut ve işyeri, 22 bin 437'sinin ise az hasarlı konut ve işyeri olduğu belirlendi.
Depremzedeliğin ispatı zor
Kocaeli'de evleri yıkılan veya ağır hasar gören vatandaşlar gerekli yardımları alabilmek için depremzede olduğunu ispatlamak zorunda. Kocaeli Kriz Yönetim Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre mahalle muhtarları, valilikten teknik ekip talep ederek mahallesine hasar tespite çağırıyor. Ekip, ön tespiti yaparak binanın oturulabilir ya da oturulamaz olduğuna karar veriyor. Depremzede, o mahallede oturduğunu ve depremzede olduğunu ispatlayan bir belgeyi muhtar ya da aza onayından geçirdikten sonra Belediye Fen İşleri'ne ve vali yardımcısına imzalatıyor. Bu belgeyle de aile reisleri, ailenin oturmak istediği yeri bildiren başvurularda bulunuyor.
İllere göre prosedür
Kriz Merkezleri'nden edinilen bilgilere göre; diğer illerde ön hasar tespitleri de şöyle yapılıyor:
Sakarya: Acil binalar, yani yıkılmış, yan yatmış, hemen yıkılması gerekenler için Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'na başvurulması gerekiyor. Depremden daha az zarar gören evler için halkın başvuruda bulunmasına gerek yok. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından oluşturulan ekipler, yanlarına mahalle muhtarlarını da alarak şehri dolaşıyor ve tespitlerde bulunuyorlar. Ekipler içesinde TMMOB'a bağlı mühendisler de var. Ön tespitler bittikten sonra listeler muhtarlıklar, valilik ve Bayındırlık ve İskân Müdürlükleri önüne asılacak. Yapılacak itirazlar değerlendirilecek. Bu listelerin 10-15 gün içerisinde asılacağı belirtiliyor.
Düzce'de kesinlere geçildi
Düzce: Düzce'de hasar tespit çalışmalarını Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü'ne bağlı elemanlar yapıyor. Şu anda ön tespitler bitti, kesin hasar tespitleri başladı. Kesin tespitlerin sonuçları perşembe gününe kadar ilgili yerlere bildirilecek. TMMO'a bağlı mühendisler depremin 2. ve 3. günü yapılan ön tespite katıldılar. Daha sonra yerlerini Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'tan gelen elemanlara bıraktılar. Memurların tahliye ve başka yere atama durumlarında lojmanın, oturulan konutun hasarlı olduğuna dair rapor yazılabiliyorlar. Evleri hasar gören öğrencilere de depremzede yardımlarından yararlanabilmeleri için konutlarının hasarlı olup olmadığı yolunda rapor veriliyor.
İstanbul'da başvuruya bağlı
İstanbul: İstanbul'un 32 ilçesinde ön tespit çalışmaları bitirildi. Ancak sürekli deprem riski ile yaşayan İstanbul'daki hasar tespit çalışmaları başvuru üzerine yapılıyor. Muhtarlar veya vatandaşların kaymakamlıklar veya Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü'ne başvurmaları durumunda hasar tespitinde bulunulması, rakamların gerçeği yansıtmadığını ortaya koyuyor.
Başvurular üzerine yapılan ön tespitlerin ardından İstanbul'da kesin hasar tespitleri de bitirilmek üzere. Tespitler bitirilir bitirilmez Kaymakamlık ve muhtarlıklara asılacak. Tespitlere Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nın elemanları yanında mühendisler katıldı.
Yalova: Ön tespitler bitmek üzere. Bu tespitler aynı zamanda kesin tespitleri oluşturuyor. Dolayısıyla ikinci bir tespit yapılmıyor. Sadece şikayeti olanların binalarına ikinci bir hasar tespiti yapılıyor.