Pete Seeger’a veda

Amerikalı sosyalist folk müziği efsanesi Pete Seeger, altı gün önce geçtiğimiz pazartesi 94 yaşında hayata veda etti. 1919 yılında doğan Seeger tıpkı Woody Guthrie gibi ses kayıt ve plak endüstrisinin geliştiği bir çağda folk müziği ve sosyalist protestocu sözlerini de içeren kendi parçaları ve yorumlarını büyük kitlelere dinletmeti başarmıştı. Halk müziğin kitle kültürü içinde tekrar hatırlanmasında Seeger’ın yazdığı şarkıların oldukça önemli bir yeri vardı. Büyük bir ozan olan Seeger aynı zamanda Bob Dylan, Joan Baez gibi yaşayan efsaneler için hem müzikal hem de siyasal duruş açısından önemli bir etkilenim kaynağı olmuştu. Bob Dylan’ın ilk plağı için ‘A and R’ şirketini ikna eden de Seeger olmuştur. İkinci dünya savaşı ve ardından gelen, hayatının büyük bir dönemini kapsayan soğuk savaş yıllarını komünist ve eylemci bir Amerikalı ozan olarak geçiren Seeger, öldüğü güne kadar insanların eşitlik içinde, savaşsız, sömürüsüz bir dünyada yaşamalarını savunan siyasal tavrından vazgeçmedi. Birinci enternasyonelde öne çıkan “herkesten gücü nisbetinde herkese ihtiyacı kadar” ilkesine dayanan komünist fikirlerini Amerikalı halk müziği geleneği içinde tüm hayatı boyunca söylemeyi sürdürdü.
Where Have All The Flowers Gone, If I Had A Hammer, Turn Turn Turn gibi kendi yazdığı şarkıların yanı sıra sosyalist mücadele geleneğinden gelen We Shall Overcome gibi marşları da çalıp söylemişti. Gitarı ve çalmayı çok sevdiği bançosu ile halk müziğini, hikaye anlatıcılık gibi geleneksel işlevlerin dışında bir mücadele aracı olarak da icra etmişti. Seeger, özellikle bançonun yanı sıra 12 telli gitarı da iyi çalabilmek ve halk müziği dinleyicilerine sevdirmek ile de ünlenmiştir.

ÜNİVERSİTEDEN DIŞLANDI

Pete Seeger’ın babası Charles Seeger Amerikan Müzikoloji Derneğinin kurucusu ve iyi eğitimli bir müzikolog ve kompozitördü. Ancak birinci dünya savaşı sırasındaki savaş karşıtı tavrı yüzünden tıpkı Albert Einstein gibi üniversiteden dışlanmıştı. İkinci dünya savaşı sırasında Yale ve California ünversitelerinde insancıl ve oryantalist olmayan bir etnomüzikoloji çizgisi izlediği bazı dersler verdi. Pete Seeger ise pek çok sebep yüzünden farklı bir hayatı seçti. Birleşik Devletler’de özellikle herhangi bir resmi-gayrı resmi işte çalışmaktan siyasi tavır ve zorunlulukları gereği uzak kalmıştır. 1940’lı yıllarda genç yaşlarında üyesi olduğu Komünist Gençler Birliği ve onun ardından üye olduğu ABD Komünist Partisi’nde örgütlü bir militan olarak yer aldı. 1995’te bir röpörtajda komünist olarak geçirdiği uzun yılların ardından kendini hala bir komünist olarak tanımlıyor ve komünizmin Sovyetler Birliği ve Çin’in pratiklerine indirgenemeyceğinin altını çiziyordu. İlginçtir ki benzer bir röportajda  Seeger, pagan inançları andıran ve daha çok maddeci bir Tanrı algısına dayanan, materyalizm ile çelişmeyecek kendine has “ruhani” bir inanca da sahipti ve ateist olmadığını söylüyordu. Amerikalı yerlilere (kızılderililere) uygulanan insanlık dışı politikalarve ve Amerika’nın kölecilik tarihine karşı duruşunu da hayat boyu sürdürdü. Seeger’ın  bir çok yoldaşı ergenlik ve gençlik döneminde1936 yılında başlayan İspanya İç Savaşı’nda sosyalist cumhuriyetçi ordunun yanında Franco faşizmine karşı savaşmak üzere Katalonya’ya gitti. Abraham Lincoln Taburu adı verilen ve tümü Amerika’dan savaşa destek vermek için Katalonya’ya gitmiş olan sanatçı, aydın, militan komünistlerden kurulu bu tabur için Seeger, 1943 yılında derlediği ve İspanya Devrimi marşlarını söylediği Songs of Lincoln Battalion adlı özel bir albüme imza atmıştır. Vietnam savaşıda Devlet başkanı Lyndon Jhonson’a ithafen yazdığı Beans in my Ears-Kulaklarda Fasülyeler, savaş protestolarına kulaklarını tıkayan başkana yönelmiş bir protestodur.
Ölümü üzerine Bruce Springsteen “Geçen gece büyük bir arkadaşımı ve büyük bir kahramanı kaybettim” demiştir.