Türk Metal'in TİS taslağı: İş kazasını söyleme, para al!

Arzu ERKAN
Kocaeli

Türk Metal Sendikası, dün eş zamanlı olarak şubelerde yaptığı basın açıklamasıyla MESS’e sunulacak grup toplu iş sözleşmesi taslağını açıkladı. Sözleşme taslağını basına yapılan açıklama ile öğrenen Ford Otosan işçileri, taslağın talepleri dikkate alınmadan hazırlanmasına tepki gösterirken, ücretlere ilk altı ay için yüzde 14’lük zam teklifini ise “Metal işçisiyle alay ediyorlar” şeklinde değerlendirdi. Bu dönem sendika tarafından “İşçi sağlığı ve iş güvenliği hususunda üyelerini motive etmek” iddiasıyla ilk kez gündeme getirilen “kazasızlık primi” maddesi ise Ford işçileri tarafından tepkiyle karşılandı. Ford işçileri tepkilerini, “Sendika iş kazalarının sorumlusu olarak işçileri gördüğünü açıkça ilan etmiş oluyor. Bu maddenin tek bir anlamı var o da işçiye eğer ufak tefek çiziğin, kesiğin varsa iş kazası tutanağı tutturma; kesiğinin, çiziğinin bedeli olarak para al. Bu mudur sendikacılık?​” diye dile getirdi. Bireysel emeklilik maddesinin geçen dönemde gündeme geldiğini, o dönemde metal işçileri olarak buna karşı çıktıklarını hatırlatan Ford Otosan işçileri, temel taleplerinin saat ücretlerine insanca yaşamalarını sağlayacak bir zam olduğunu dile getiriyorlar.

İŞÇİYE SORMADILAR

MESS’e sunulacak sözleşme taslağından basın açıklamasının ardından haberdar olduklarını, sözleşmeye ilişkin taleplerinin sorulmadığını kaydeden 13 yıllık bir Ford Otosan işçisi, “Yine taslak hazırlığında kendileri çalıp, kendileri oynadılar. Geçen hafta temsilcileri ve şube yöneticilerini toplamışlar Ankara’ya, sözleşmede talepleri almak için. Biz bu toplantıdan şubenin sosyal paylaşım sitelerinde paylaştığı fotoğraflardan haberdar olduk. Öncesinde bize gelip bir şey soran, görüşümüzü alan olmadı. Şimdi ben, Türk Metal Sendikası Gölcük şube yöneticilerine soruyorum: Siz Ankara’ya yüzde 14’e onay vermek için mi gittiniz? Ford işçisi bunu istiyor mu dediniz?  Size hakkımızı helal etmiyoruz” dedi.
Sendikanın ücretlere ilk altı ay için yüzde 14’lük zam teklifini ‘Türk Metal kendine yakışanı yapmış’ diye değerlendiren 15 yıllık başka bir Ford Otosan işçisi, “Geçen dönem o kadar eylemin ardından yüzde 18 ile oturdukları masadan yüzde 7 ile kalkanlardan başka ne beklenir ki? Yüzde 14’le oturup yüzde 4-5’le mi kalkacaklar masadan? Bu teklife ancak gülünür. Türk Metal her zamanki gibi işçi ile alay ediyor. Diyelim ki yüzde 14’ün tamamını aldı. Ya alsa ne olur, bin lira için 140 liralık zam demek bu. Ford işçisinin yüzünün az da olsa gülmesi için en az yüzde 35-40 zam alması gerekir” dedi.

TİS TASLAĞI KIBRIS'TA HAZIRLANMIŞ

İŞ KAZALARI GİZLENECEK

Sendikanın bu dönem ilk kez taslağa koyduğu, iş kazasız geçirilen günlerin ödüllendirilmesi anlamına gelen maddeyi öfke ile karşılayan 10 yıllık bir işçi “Bu nasıl bir madde? Bu şu demek: İş kazasının tek sorumlusu işçidir. Bunu TİS taslağına koyan ise bir sendika. Bu kabul edilemez. Yani şimdi bizim arkadaşımız parmağını kesecek, 100 lira alacak diye bunun raporunu tutamayacak. Bu nasıl bir anlayış?​” şeklinde konuştu.

Ford Otosan işçilerinin her TİS döneminde işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda taleplerini dile getirdiğini, sendikanın bu hususta daha etkin rol almasını istediklerini kaydeden işçi, “Ama onlar ne yapıyor; biz kazaları, meslek hastalıklarını önleyin, riskli alanları tespit edip, risklerin ortadan kaldırılması için daha etkin bir rol alın derken onlar bu madde ile kazaların bütün yükünü işçiye atmakla kalmıyor, işçinin canına bedel de biçiyor” dedi.
Bireysel emeklilik maddesinin geçen dönem gündeme geldiğinde de itiraz ettiklerini aktaran 8 yıllık Başka bir Ford Otosan işçisi “Bize hikaye anlatmasınlar. Biz bireysel emeklilikmiş, cumhuriyet altınıymış bunları istemiyoruz. Biz saat ücretimize insana yaraşır bir şekilde yaşamamızı sağlayacak bir artış istiyoruz” diye konuştu.

Taslakta iş güvenliği yok

İki Şubenin ve 11 bin dolayında üyenin bulunduğu İzmir’de TİS taslağı temsilcilerin katıldığı toplantı ile kamuoyuna açıklandı. 1 No’lu Şube Başkanı Halil İbrahim Tosun ve 2 No’lu Şube Başkanı Hayrettin Çakmak’ın birlikte açıkladığı taslakla ilgili söz alan iki temsilci TİS’e dair olumlu görüş açıkladı.

Türk Metal 2 No’lu Şube Başkanı Hayrettin Çakmak’a, iş güvenliği önlemleri alınması ile ilgili patronlardan bir taleplerinin olup olmadığını sorduk. Çakmak, her ayın başında toplanan İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kuruluna baştemsilci ve baştemsilci yardımcılarının katıldığını, sorunları ilettiklerini belirtti. “İşçi sağlığı uzmanının işverenden ücret alıyor olması nedeniyle bu olayın sürekli üzerine gidemiyoruz” diyen Çakmak, Soma’dan kendilerine de pay çıkarttıklarını bu nedenle daha çok üzerine gideceklerini savundu.    

HABAŞ’TAKİ ZEHİRLENME

Habaş’ta yaşanan zehirlenme sonrasında neden üç gün boyunca işçilere domates-peynir- ekmek verildiğini sorduğumuz Çakmak, “Habaş’taki zehirlenme de bir iş kazası bence. İl Sağlık Müdürlüğünden hâlâ tahlil sonuçlarını alamadık. Bu arada yemekhane mühürlendi. Bir anda olunca hemen sıcak yemek hazırlanması zordu. Havalar çok sıcak. Yemeklerin bozulma ihtimali vardı o nedenle kahvaltılık verdik. Bugün itibari ile anlaştığımız bir firma tarafından yemek dağıtılacak. İki gün sıkıntı yaşadık. Takipçisiyiz. Tahlil sonuçlarını aldığımızda bütün birimleri kendim bilgilendireceğim” dedi. (İzmir/EVRENSEL)

Kazanın üstü kapatılacak

2014 -2016 yılını kapsayan MESS taslağını açıklayan Türk Metal Sendikası taslağına, Renault işçilerinden tepki geldi. Görüşlerine başvurduğumuz bir işçi, gerek ücretler gerekse sosyal hakları düzenleyen maddelerin hazırlanmasında kendilerinin görüşlerine başvurulmadığını söyledi. Renault işçisi “Eğer onlar MESS’e yüzde 14 teklif edeceklerse pazarlık payı da bırakmışlardır” diyerek bu teklifin işçileri tatmin etmeyeceğini söyledi.

Renault işçisi, taslakta yer alan kazasızlık ödülü bölüme ise bunu ilk defa duyduğunu söyleyerek, “İşyerinde zaten iş kazası raporu tutulmasın diye şefler elinden geleni yapıyor. Çoğu zaman ünitelerde iş kazası yaşanır ve fabrikadaki doktorla ilk yardım yapılır ve olayın üstü kapatılmak istenir. Hastaneye götürülmesi gereken bir durum varsa özel hastanelere götürülürsünüz o zaman da işçilerin haklarını savunmaları gereken sendikacılar devreye girer ve iş kazası raporu tutulmasın diye onlarda çaba harcarlar” diye konuştu.
Renault işçisi, “Bu maddeye göre işçiler kaza geçirmeden ancak bu ödülleri alabiliyorlarsa o zaman her gün yaşanan el ayak kesikleri yada küçük çaplı yaralanmalara rapor tutulmasını istemeyeceklerdir. İşverenlerin ve Türk Metal Sendikası bu maddeyle, fabrikalardaki kayıtlara geçen iş kazalarını azaltmayı hedefliyor” dedi.  (Bursa/EVRENSEL)

KUSURU İŞÇİDE BULUYORLAR

Türk Metal Sendikası tarafından gündeme getirilen, kazasızlık maddesine  ilişkin görüşlerini aldığımız Dr. Murat Özveri bu maddeyi sözleşme taslağına koyarak Türkiye’de ilk kez bir sendikanın iş kazalarında işçilerin kusurlu olduğunu peşinen kabul etmiş olduğu değerlendirmesinde bulundu. İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin genel mantığının tırnak içerisinde en deneyimsiz, en sakar, en beceriksiz işçinin bile kaza yapmayacağı bir iş ortamının sağlanması anlamına geldiğini kaydeden Özveri “Bu hükümle sendika bu genel mantığı bile reddederken, esas olarak iş kazalarının sakar, dikkatsiz işçiler yüzünden olduğunu da kabul etmiş oluyor. Bu bir sendikanın peşinen iş kazalarında işçilerin kusurlu olduğunu kabul etmesi anlamına geliyor ki gerçekten yazık. En hafif haliyle yazık” şeklinde konuştu. Sendikanın böyle bir maddeyi TİS taslağına koyarak iş kazalarının tutanak altına alınmamasının koşulunu da yarattığını kaydeden Özveri “100 lira için ben parmağımın ucunu nasıl vereyim? Eğer işçilerin motive olması isteniyorsa bu yoksulluk sınırının üzerinde bir ücret almalarının sağlanmasıyla, sağlıklı bir iş ortamında, gürültüsüz, havadar bir ortamda çalışmalarının sağlanmasıyla, sosyal bir varlık olarak sosyal yaşamlarını sürdürebilmelerinin koşullarının yaratılmasıyla mümkündür ve bir sendikanın görevi de budur” diye konuştu.