11 Aralık 2019 00:45

"Asgari ücretli" üniversiteliler: Üniversite bitince de işsizlik bekliyor

Burs, kredi ya da asgari ücretle geçinmeye çalışan aileden alınan harçlıkların epey düşük olması nedeniyle üniversiteliler ek iş yapmak zorunda kalıyor.

Fotoğraf: Evrensel

Paylaş

Emre GÖKMEN
Nuray ÖZTÜRK
İzmir

Asgari ücret ya da onun biraz üzerinde gelirle yaşamını sürdürmek zorunda olan işçi ve emekçi ailelerinin çocukları olmaları bir yana, bir de okuyabilmek için çalışmak zorunda kalmaları dolayısıyla yeni belirlenecek asgari ücret üniversite öğrencilerini de oldukça yakından ilgilendiriyor.

Ege Üniversitesinde görüştüğümüz üniversiteli kadınlar, çalıştıkları, burs ve harçlık aldıkları halde ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını, asgari ücretin insanca yaşanılabilecek bir seviyeye çekilmesi gerektiğini söyledi. Geleceğe dair kaygılarını da dile getiren üniversiteli kadınlar, işsizlik korkusuyla birçok öğrencinin okulun bitmesini istemediğini dile getirdi.

"HEM OKUYUP HEM ÇALIŞMAK ÇOK ZOR"

Yaren 2. sınıf Sosyoloji öğrencisi. Özel bir yurtta kalıyor ve KYK bursu krediye döndüğü için bırakmak zorunda kalmış, sadece özel bir kurumdan burs alıyor. Annesi bir peynir fabrikasında asgari ücretle çalışıyor. Annesinin aldığı ücretin evin ihtiyaçlarını ancak karşılayabildiğini söyleyen Yaren, “Kendi ihtiyaçlarımı karşılayabilmek için bir şirkette proje düzenleme işinde prim usulü çalışıyorum. Kaldığım yurt çok pahalı, yemekleri kötü ve çamaşır yıkamak gibi şeylere ekstra para vermek zorunda kalıyoruz. Aylık yurt, yol, yemek ve kişisel masraflarım 2 bin lirayı buluyor. Hem iyi bir ortalama yapmak, hem derslere iyi çalışmak, hem kendimizi geliştirmek, hem de bir yerde çalışmanın bir arada yürütülmesi çok zor, ama mecburuz” diye konuştu.

PATRONLARA KÂR, ÇALIŞANLARA KESİNTİ

Krizle beraber her şeyin fiyatının arttığını ve asgari ücretin giderleri karşılamak için yeterli olmadığını ifade eden Yaren, “Patronların borçları silinip, kat kat kâr ediyor, çalışan insanlar ise sürekli vergi kesintileri ve zamlarla uğraşmak zorunda kalıyor. Hem üç çocuk diyorlar hem de bu üç çocuğa bakacak parayı kısmak için ellerinden geleni yapıyorlar. İşçilerin de vergiden muaf tutulması gerekir. Asgari ücret herkesin insan gibi yaşayabileceği şekilde düzenlenmeli” dedi.

"ÖĞRENCİLER SÖMÜRÜLÜYOR"

Bir yandan öğrenimime devam ederken bir yandan da ek gelir olması için yarı zamanlı bir işte çalıştığını anlatan Felsefe 3. sınıf öğrencisi Leyla, “Eğitim, beslenme, barınma gibi en temel ihtiyaçları, devletin sağlamış olduğu burs/krediden sağlamamız mümkün değil. Ben aile desteği ve çalışmayla bu açığı kapatabiliyorum. Çevremden de gözlemlediğim kadarıyla birçok öğrenci, ihtiyaçları açısından sıkıntı yaşadığından, çoğu zaman az paraya ve emeklerinin sömürülmesine razı oluyorlar” diyerek asgari ücretin yaşamsal gereksinimlerini minimum düzeyde karşılaması gerektiğini söyledi.

"ASGARİ ÜCRET EN AZ İKİ KATINA ÇIKARILMALI"

Bir barda yarı zamanlı garson olarak çalıştığını söyleyen Felsefe 3. sınıf öğrencisi Elif ise “Ailemden aldığım harçlığım ve devletten aldığım kredi ile geçimimi sağlayamadığım için çalışmak durumundayım. Ama buna rağmen temel ihtiyaçlarımı bile karşılayamıyorum. Eğitim masraflarıma bütçe ayırmaya fırsat kalmıyor. Asgari ücretin bir kişinin tek başına olan giderleri için bile yetersizken, çocuklu aileler için yeterli olması mümkün mü? Zamlar ve vergiler sürekli yükseliyor, asgari ücrette pek bir değişiklik olmadığı için her geçen gün daha zor bir hayata sürükleniyoruz. Asgari ücret şuankinin en az iki katı olmalı” diye konuştu.

ÜNİVERSİTE BİTİNCE İŞSİZLİK BEKLİYOR

Beritan Felsefe bölümü 2. sınıf öğrencisi. Bir giyim mağazasında çalışıyor. Beritan’ın annesi 4 ay önce işten çıkarılmış, şu an işsizlik ödeneği alıyor. Yarı zamanlı bir işte çalışan Beritan, “En azından kendi ihtiyaçlarımı karşılayabilmek için çalışıyorum. Aldığım ücret de yalnızca buna yetiyor. Daha doğrusu yettirmeye çalışıyorum. Her gün gelen yeni zamlar yüzünden verilen burs temel ihtiyaçlarımı karşılamıyor. Asgari ücrete yapılacak zamla vergilere ve genel yaşama gelen zam birbirini tamamlayacak derecede olmalı” diye konuştu.

“Ülkede okusan da işsiz kalıyorsun, bir yerde asgari ücretle çalışıyorsun okumasan da” diyen Beritan, şöyle devam etti: “Bu durum gerçekten can sıkıcı. Zaten verdiğimiz emeklerin hiçbir şekilde karşılığını alamıyoruz bir de mezun olduktan sonra geçim kaygısı yaşamak bunalıma kadar sürüklüyor bizleri. Neredeyse her gün atanamayan, iş bulamayan, geçimini sağlayamayan insanların intihar haberlerini okuyoruz.”

MEZUN OLAN KENDİ İŞİNİ YAPAMIYOR

4. sınıf Coğrafya bölümünde okuyan Rojda ise babasının emekli maaşı yetmediği için memur olan abisinin desteği ile geçindiklerini belirterek, “Alınan maaş, burs, kredi çoğu şeye yetmiyor. Asgari ücretin yoksulluk sınırının üstünde olması gerekir” dedi. Daha önce garsonluk ve komilik yaptığını ve aldığı ücretin asgari ücretin çok çok altında olduğunu ifade eden Rojda şunları söyledi: “Yeme, içme, barınma ve sağlıklı yaşam gibi ihtiyaçlar biz öğrenciler için lüks haline geldi. Biz biliyoruz ki üniversite bittikten sonra kariyer ve iş konusunda bizi kocaman bir boşluk bekliyor. Bu yüzden açıkçası çoğu arkadaşım gibi ben de üniversitenin bitmesini istemiyorum. Şu an pedagojik formasyon eğitimi alıyorum. İnsan elbette çalıştığı, bildiği ve emek verdiği işi yapmak ister. Şu an biz de biliyoruz ki çoğu mezun kendi işini yapamıyor. Bu durumda ise hayatın devamı için asgari ücretli olan işler birer zorunlu alternatif. Ama bize sunulan asgari ücretli iş olanakları emeğin olabildiğince sömürülmesi şeklinde ve bunların düzenlenmesi gerekiyor. Çünkü işverenler işsizliği sömürünün aracı olarak kullanıyor.”

TEMEL GİDERLER

Ege Üniversitesinde okuyan bir öğrencinin ortalama aylık gideri hesaplandığında şu rakamlar çıkıyor. KYK yurt ücreti 200 lira, özel yurt 1000-1400 lira arasında, ev kiraları ise üniversitenin bulunduğu semtler ve üniversiteye yakın semtlerde 1400-1800 lira arasında değişiyor. Üniversite yemekhanesinde öğün ücretlerine yapılan zamla birlikte 3.5 lira olan öğün fiyatı, yemekhanede bir ayda her gün üç öğün yemek yiyen bir öğrenci için 210 lirayı buluyor. Ulaşım da hesaba katıldığında en az tek toplu taşıma kullanan bir öğrenci ayda en az 100 lira para harcamak zorunda. Yarı zamanlı ya da tam zamanlı çalışan öğrenciler üniversite civarındaki kafe ya da barlarda ortalama 5 liraya (saat) çalıştırılıyor.

ÖNCEKİ HABER

ABD, Afganistan savaşında halka düzenli olarak yalan söylemiş

SONRAKİ HABER

Metal işçisi: Biz kadın işçiler daha fazla söz sahibi olmak istiyoruz

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...