Öğrenciye devlette 35 TL, özelde 3-5 bin TL yardım!

Derya KAYA
Ankara

2018 yılı bütçe görüşmeleri TBMM Genel Kurulunda devam ediyor. Bütçe içerisinde en önemli kalemlerden biri de Milli Eğitim Bakanlığı Bütçesi. MEB Bütçesi görüşmelerinde ise bütçenin yüzde 80’inin zorunlu personel giderlerine ayrıldığı ancak eğitim yatırımlarına yeterli pay ayrılmadığı, yükseköğretime ayrılan payın azlığı, yüz binlerce öğretmenin atama beklediği gibi konular ön plana çıktı. Ayrıca devlet okulunda öğrenciye 35 lira, özel okulda ise 3-5 bin lira yardım yapıldığı ifade edildi. 

MEB bütçe görüşmelerine ilişkin görüştüğümüz Milli Eğitim Komisyon üyesi CHP ve HDP milletvekilleri, bütçedeki yetersizlikleri ve görüşmelerde öne çıkan konuları Evrensel'e değerlendirdi.

HDP Gaziantep Milletvekili Mahmut Toğrul, günü birlik sınav değişiklikleri, sınava dayalı sistem ve eğitimin piyasalaştırılmasının eğitim alanının en ciddi konuları olarak gördüğünü söyledi. Toğrul, büyük payın personel giderlerine pay edildiğini, eğitim yatırımlarına ise pay ayrılmadığını söyledi. Toğrul HDP olarak, müfredatın cinsiyetçi, asimilasyoncu oluşu, eşitsizliğin artışına ve eğitim politikalarının dünyanın gerisinde kaldığına ilişkin eleştiriler getirdiklerini kaydetti. Toğrul şöyle konuştu: “Eğitim keşmekeşe dönmüş durumda. Cumhurbaşkanının açıklamalarının ardından apar tapor değiştiriliyor. Bakan bile ne yapacağını şaşırıyor. Her gün yeni bir değişiklikle toplumun karşısına çıkıyorlar” dedi.

MEZUNLAR ATAMA BEKLİYOR

Öğretmen atamalarının da görüşmelerde gündem olduğunu kaydeden Toğrul, “Üniversitelerin dörtte biri boş kalıyor. Mezunların yüzde 25’i işsiz. Yüz binlerce öğretmene ihtiyaç olmasına rağmen 400 binden fazla öğretmen atama bekliyor” dedi. Toğrul, “Üniversitelere kaynak ayrılmayarak ve piyasaya açarak, ‘Kendi kaynaklarınızı kendiniz yaratın mesajı veriliyor” dedi. Araştırma görevlilerinin durumunun da çok ciddi olduğunu kaydeden Toğrul, esnek ve güvencesiz çalışmaya tabi tutulduklarını, 13 bine aşkın ÖYP’linin artık bir sözle işlerinden atılabileceğini söyledi.  Üniversitelerdeki rektörlük seçimlerinin de ciddi sorun olduğunu vurgulayan Toğrul, “Demokrasiye uymayacak bir şekilde hepsinin Cumhurbaşkanı tarafından atamasına ilişkin yasa getirildi, muhalefet partileri ortak hareket edince geri çekildi, ancak bu sefer de yasaların etrafından dolanılarak, KHK ile işlerini hallediyorlar” dedi.

6 BUÇUK MİLYAR İMAM HATİPLERE

CHP Eskişehir Milletvekili Gaye Usluer, bütçe hesaplarını yaparken enflasyonun da dikkate alınması gerektiğini söyledi. 2017 bütçesi yapıldığındaki enflasyon ile bugünkü enflasyonun aynı olmadığını belirten Usluer, Türk lirasının dolar karşısında eridiğini ifade etti. Bütçenin dağılımına bakıldığında personel payının çok fazla olduğunu kaydeden Usluer, “Bütçenin yüzde 80’ini personel giderleri oluşturuyor. Yüzde 20 üzerinden değerlendirmek lazım bütçeyi. Yine bütçeden 7.7 milyar Din Eğitim Genel Müdürlüğüne ayrılmış durumda. Bunun da 6 buçuk milyarının imam hatip okullarına aktarılacağı belirtiliyor. Zaten diyanet için bütçenin önemli bir payı ayrılıyor.

DEVLET OKULUNDA 35- 60 TL, ÖZELDE 3-5 BİN TL 

CHP Eskişehir Milletvekili Gaye Usluer, “Ortaöğretimde kız öğrenciye 40 lira, erkek öğrenciye 35 lira, lise döneminde kız öğrenciye 60 erkek öğrenciye 50 lira okuma yardımı yapıyoruz. Özel okula gidenlere ise 3-5 bin lira yardım yapılıyor. Çocuğunu özel okula gönderen veli olanak sahibidir zaten. Böyle bir şey kabul edilemez” ifadelerini kullandı. Üniversiteler konusunda da eleştirilerini yönelttiklerini anlatan Usluer, bakkal dükkanı açar gibi her yere üniversite açıp bununla övünülemeyeceğini dile getirdi. Bölümleri açarken hangi meslek grubunun ne kadar ihtiyacı var sorusuna yanıt verilmesi gerektiğini ifade eden Usluer, istihdam olanağı yaratılması gerektiğini dile getirdi. 

EĞİTİM BÜTÇESİNİN MİLLİ GELİRE ORANI AZALIYOR

2018 yılı için Milli Eğitim Bakanlığına ayrılan bütçe 92 milyar 529 milyon TL olarak belirlendi.2018 Bütçe Kanun Tasarısında MEB’e ayrılan bütçe rakamları incelendiğinde, bir önceki yıla kıyasla yüzde 1’lik bir azalma olduğu dikkat çekmekte. 2017 bütçesinde MEB bütçesine merkezi bütçeden ayrılan pay yüzde 13.18 iken, 2018 yılı için ayrılan miktar oransal olarak yüzde 12.13’e geriledi. Benzer bir şekilde 2017 bütçesinde MEB Bütçesinin milli gelire oranı yüzde 3.54 iken, 2018 bütçesindeki oran 2.69 ile son yılların en düşük seviyesine gerilediği görülmekte. MEB bütçesinin büyük bölümü, yüzde 69’luk oranla personel giderleri ve yüzde 11’lik oranla sosyal güvenlik devlet primi giderlerine ayrılmakta olup bütçenin yüzde 80’inin zorunlu olarak personel harcamalarına ayrıldığı dikkat çekmekte. 2018 MEB bütçesi içinde mal ve hizmet alım giderlerinin payı yüzde 9.5, cari transferler yüzde 3, diğer giderler ise yüzde 7.5. MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay 2002 yılında yüzde 17.18 iken, eğitim hizmetlerinin sunumu açısından çok önemli olan bu rakam 2018 yılı itibariyle sadece yüzde 8.36 olarak belirlendi. 

MİKTAR ARTTI AMA ORAN YARIYA İNDİ

CHP Eskişehir Milletvekili Gaye Usluer, Eğitim yatırımları oranının 2002 yılında yüzde 17.18 iken, 2018 yılında ise yüzde 8.36’ya düştüğüne dikkat çekerek şunları söyledi: “Yarı yarıya bir düşüş. Geçen yılda buna benzer bir oran. Bu fark nedir? Eğitimde özelleşmenin ekonomideki ifadesi” dedi.