Yarım asırlık efsane Anadol

İlki 19 Aralık 1966 yılında üretilen ve üretimi 1984 tarihinde son bulan Türkiye’nin ilk yerli ve seri üretim aracı Anadol’un hattan inişinin 50’nci yılını kutluyor.

Anadol‘un 50 yıllık hikâyesi, Rahmi Koç ve Bernar Nahum’un Otokoç Ankara binası önünde gördükleri araçla başladı. Rahmi Koç’un İsrail’deki üretici şirkete yaptığı seyahatin ardından, teknolojinin asıl sahibi İngiliz Reliant firmasını ziyaret etmek üzere Vehbi Koç, Bernar Nahum ve Rahmi Koç, 15 Mayıs 1964’te İngiltere’ye gitti. Yaklaşık 2 yıl sonra, Avrupa’da yolların kar ve buzla kaplı olduğu çetin bir kış günü olan 18 Ocak 1966 tarihinde, İngiltere’de hazırlanan Anadol’un ilk prototipi Türkiye için yola çıktı. Anadol, Türkiyeye gelir gelmez Sanayi Bakanlığı’ndan onayını aldı ve seri üretim için İstanbul’daki Otosan fabrikasında üretim hattına çıktı. 3 Şubat 1966’da ise tarihe geçen bir bayi toplantısına imza atıldı. D-750 kamyonları tanıtıldıktan sonra, Vehbi Koç’tan bayilere bir soru geldi: “Baylar şimdi size bir sürprizimiz var, bakalım ne diyeceksiniz?” bu sorunun ardından heyecanla örtüyü açıldı ve “Anadol”u bayilerle tanıştırdı.

ANADOL’UN GENEL ÖZELLİKLERİ

Anadol temel olarak fiberglas gövdeye ve çelik tam şasiye sahipti. Fiberglas tekniği Reliant’tan öğrenilmiş, motor, şanzıman ve diferansiyel teknolojisi de İngiltere’den alınmıştı.

Anadol’ların motor tipleri modellere göre değişmekteydi. Genel olarak sıralı 4 silindirli ve hacimleri 1198 cc ile 1599 cc arasında değişen alternatifleri mevcuttu. Ön süspansiyon sistemi 1965 Triumph, arka süspansiyon sistemi 1965 Ford Cortina Mk1′den adapte edilmişti.

Motorun gücü 4 ileri vitesli şanzıman üzerinden arka aksa aktarılırken, önde o dönem için yeni sayılabilecek disk frenler kullanılmıştı. Türkiye’de bilinen ilk çarpışma testi Anadol STC16 ve Anadol A2 SL için yapılmıştı.

“ANADOL” İSMİNİ HALK BELİRLEDİ

Üretilecek halk ve aile tipi otomobilin isminin de millete mal edilmesini isteyen Vehbi Koç bunun için halkın katılacağı bir yarışması düzenlenmesi ve 10 bin lira ödül verilmesi kararlaştırıldı. Verilen ilanlarda “İsmi ne olsun?” sloganı kullanıldı. İsim yarışmasına 15 bin kişinin katılması beklenenirken 86.318 mektup ve telgraf halk tarafından gönderilmişti. Teklif edilen 18 bin 660 ayrı isim arasından Anadolu, Anadol, Otosan ve Veko isimlerini jüri tarafından seçildi. Koç Holding yönetimi, bu isimler arasından ‘Anadolu’ ve halk arasındaki diğer bir kullanım şekli olan ‘Anadol’ isimlerini birinci kabul etti. Bir otomobilin markasında bulunması arzulanan kısalık, orijinallik ve dünya ölçüsünde telaffuz kolaylığı nedeniyle “Anadol” ismi seçildi. “Anadol” ve “Anadolu” isimleri için ayrı ayrı 10 biner lira ödül vermeyi kararlaştırdı.

TÜRK RALLİ TARİHİNİN ALTIN OTOMOBİLİ

Anadol A1, Türkiye’nin ilk ralli otomobili olarak tarihe geçerken, Anadol Ralli Takımı ise Türkiye’nin ilk ralli takımı oldu. Renç Koçibey, Demir Bükey, İskender Atakan, Claude Nahum, Mete Oktar, Şükrü Okçu, Serdar Bostancı, Romolo Marcopoli ve İskender Aruoba, Anadol A1’in ünlü ralli pilotları arasında yer aldı. Doğduktan 2 yıl sonra, 1968’te, Anadol A1 Türkiye’nin ilk resmi rallisi olan 1.Türkiye Rallisi’nde Renç Koçibey ve Demir Bükey’i birincilikle taçlandırdı. İskender Aruoba ise 1968 Avrupa-Afrika-Asya Rallisi’ne katılarak Anadol A1 ile büyük başarı kazandı. Super Touring Coupe veya Süper Türk Canavarı unvanlarıyla tanınan ilk yerli spor otomobili Anadol STC-16 ise 1990’lı yılların başına kadar ralli pilotlarının tek favorisiydi oldu.

O HALA BU TOPRAKLARIN ÇOCUĞU

1984 yılında Anadol’un üretim hikâyesi, Türkiye’nin şartları ve halkın ihtiyaçlarına göre üretilen toplam 93 bin 188 adet araçla sonlanırken mutlu bir uğurlama vardı. Çünkü o artık Türkiye’nin yerli efsanesi olmuştu. Kimi çocukluk anılarımızda derin yer edinen Anadol, seri üretime geçme başarısını gösteren Türkiye’nin ilk yerli otomobili olma özelliğine sahip. (HABER MERKEZİ)