Türkiye’nin yarısı borçlu

Hemen hemen herkesin bir nedenle bir yerlere borçlu bulunduğu Türkiye’de, borçlu, başka bir ifadeyle “kamçıya doymayan yiğit” sayısının 40 milyona yaklaştığı belirlendi.
Ankara Ticaret Odası’nın hazırladığı “Kamçıya Doymayan Yiğitler” raporu, Türkiye’nin tüm kesimlerinde borçluluk düzeyinin giderek arttığını ortaya çıkardı. Devletin, toplam 336 milyar YTL borçla en borçlu konumunda bulunduğu Türkiye’de, ailelerin yarıya yakını ve küçük-büyük şirketlerin neredeyse tamamının bankalara kredi borcu bulunuyor.
Borçlanmayı öven “Borç yiğidin kamçısıdır” şeklindeki atasözüne karşılık, “Borç en kötü yoksulluktur”, “Borçla yaşayanın cenazesi borçla kalkar”, “Borçlu ekini yeşilken biçer” gibi borçlanmayı kötüleyen yüzlerce atasözü bulunan Türkiye’de, Hazine’nin 216.9 milyar doları bulan iç borcu bulunuyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “leblebi çekirdek parası” olarak nitelendirdiği kamu ve özel sektörün dış borcu ise 237.3 milyar dolar düzeyinde seyrediyor. Dış borcun 147.6 milyar doları özel sektörün diğer yabancı ülkelere olan borçlarından kaynaklanıyor.
Esnafın yüzde 60’ı çiftçinin yüzde 65’i
Türkiye’deki borç dağlarının önemli bir bölümünü de esnaf ve sanatkarlarla çiftçilerin Bağ-Kur’a, işyerlerinin de SSK’ya olan sigorta pirim borçları oluşturuyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre, 1 milyon 417 bin bağımsız çalışan ve esnaf-sanatkarın Bağ-Kur’a toplam 23.4 milyar YTL borcu bulunuyor. Bağ-Kur üyesi toplam 734 bin 348 çiftçinin de 6.7 milyar YTL tutarında prim borcuyla karşı karşıya bulunduğu belirlendi. Buna göre, esnaf ve sanatkarın yaklaşık yüzde 60’ı, çiftçilerin de yüzde 65’i Bağ-Kur’a borçlu durumda.
Bağ-Kur borçlusu esnaf, sanatkar ve çiftçiler, borçlu olmanın kamçısını en çok borçları nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamayarak yiyorlar.
32 milyon kredi borçlusu
Merkez Bankası ve BDDK’nın verilerinden yapılan belirlemelere göre Türkiye’deki bankaların bireysel ve kurumsal olarak Eylül 2007 sonu itibariyle toplam 32 milyon 326 bin borçlusu bulunuyor. Bankaların bu müşterilerden toplam alacağı ise 261.4 milyar YTL.
Bankalarda kredi borcu bulunanların 7 milyon 612 binini tüketici kredisi kullananlar oluşturuyor. Türkiye’de toplam 17 milyon ailenin bulunduğu dikkate alındığında, ailelerin yaklaşık yüzde 45’inin bankalara borçlu olduğu tahmin ediliyor. Bu kapsamda, 572 bin ailenin bankalara toplam 32.4 milyar YTL konut kredisi, 810 bin ailenin 8.7 milyar YTL’lik otomobil kredisi, 6 milyon 667 bin kişinin de ihtiyaç kredisi kullanımı nedeniyle borçlu durumda olduğu belirlendi.
Bankaların 32 milyon kredi müşterisinin 2 milyon 199 binini küçük ve orta ölçekli işletmeler meydana getiriyor. Bu kapsamdaki 1 milyon 643 bin mikro işletmenin toplam 29.9 milyar YTL, 466 bin 277 küçük işletmenin 26.1 milyar YTL ve 89 bin 501 orta büyüklükteki işletmenin de 22.6 milyar YTL kredi borcu gözüküyor.
Hayata borçlu başlayanlar
Yurt-Kur’un verilerine göre, 2007-2008 öğretim yılında toplam 567 bin 591 öğrenci yükseköğrenim kredisi kullanıyor. Bu öğrencilerin her biri öğrenim süreleri boyunca devlete 8-10 bin YTL arasında borçlandıkları için hayata daha öğrencilikte borçlu başladılar.
Önceki yıllarda üniversiteyi bitiren ancak iş bulamayıp gelir elde edemedikleri için borcunu zamanında ödeyemeyen 610 bin 715 kişi de, toplam 260 milyon YTL borçlarından dolayı vergi dairelerinin icrasıyla karşı karşıya.
Mezun olduğu halde borcunu ödeyecek kazanç sağlayamayan 25 bin 206 öğrenci ise Kredi ve Yurtlar Kurumu’na başvurarak borcunun ödeme süresini bir yıl erteletti. (EKONOMİ SERVİSİ)

---

Elektrik borçluları
Bu arada Türkiye’deki aileler ve işletmelerin elektrik, su, telefon gibi nedenlerle de bu hizmetleri sağlayan kuruluşlara önemli ölçüde borcu bulunduğu biliniyor. TEDAŞ’ın verilerine göre mesken abonelerinin TEDAŞ’a toplam 1.2 milyar YTL, belediyelerin 2.8 milyar YTL, tarımsal sulama abonelerinin 1.4 milyar YTL, resmi kuruluşların 1.3 milyar YTL, ticarethanelerin 817 milyon YTL elektrik borcu gözüküyor. TEDAŞ’a elektrik borcu bulunanların arasında 49 milyon YTL ile hayır kurumları da bulunuyor.
“Tatlıya Bağlayalım” kampanyasıyla alacaklarının bir bölümünü tahsil etmeye çalışan Türk Telekom’un bu kampanya sırasında 2 milyon aboneden 2 milyar YTL alacağı bulunduğu açıklanmıştı. Türkiye’nin en büyük GSM operatörü olan Turkcell’in İMKB’ye gönderdiği bilanço dipnotlarında abonelerinden 512 milyon YTL alacağı olduğu belirtiliyor.