Özel sektörde ücretler eriyor

Özel sektör işçilerinin reel ücretlerindeki azalma eğilimi geçen yılın dördüncü üç aylık (ekim-aralık) döneminde de devam etti. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, özel sektör işçileri ekonomik büyümeden pay alamadığı gibi, satın alma güçlerini de kaybediyorlar. TÜİK'in hesabına göre, tüketici fiyatlarındaki artıştan arındırarak hesaplanan reel ücretler özel sektörde 2004 yılının aynı dönemine göre yüzde 0.1 oranında azaldı. Buna karşılık kamu sektöründeki çalışılan saat başına reel ücret yüzde 8.4 artarken, toplamda ise yüzde 0.7'lik bir artış kaydedildi. YTL'deki değerlenme nedeniyle rekabet avantajı kaybeden özel sektör imalat sanayii rekabet adına işçi ücretlerini sürekli düşürüyor. Ücret dışında çalışanlara yapılan diğer ödemeleri de içeren reel kazanç ise kamu sektöründe reel olarak yüzde 3 artarken, özel sektörde de yüzde 1.3 arttı. Aynı dönemler itibariyle imalat sanayiinde, üretim dışındaki işlerde çalışanların nominal ücretleri özel sektörde yüzde 0.2 oranında azaldı.

Taşeron sayısı artıyor Sanayide ithal girdi oranı artıkça imalat sanayii de işçi ücret ve haklarının gaspını artırıyor. Bu yönde kullanılan araçlardan biri de taşeronluk sistemi. Önceleri sendikalı işçi çalıştırmak istemeyen işyerleri taşerona yönelirken, şimdi sigortalı işçinin ek ödeme yükünden, kıdem tazminatından kurtulmak isteyenler taşeronu tercih ediyor. Taşeronun sigortasız ve ucuz işçi çalıştırmasından faydalanıyor. Ekonominin yarıya yakınının kayıt dışı olmasında da aynı mantık yatıyor. TÜİK verilerine göre, 24 milyonluk işgücünden sadece 10 milyonu ücretli... TÜİK verilerine göre hem kayıt dışı artıyor, hem de kayıtlı çalışan özel sektör işçilerinin rakamsal olarak ücretleri artsa bile reel olarak azalıyor. Geçen yılın dördüncü üç aylık döneminde üretimde çalışılan saat başına nominal ücretler kamu sektöründe yüzde 20.1, özel sektörde yüzde 10.6 arttı. Ortalama artış ise yüzde 11.4 olarak gerçekleşti. Fakat özel imalat sanayiindeki artış tüketici enflasyonun altında kaldığı için reel olarak azaldı.

---

Bakan sömürüyü rekabetle açıkladı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu, sosyal standartlardan bahsederken, yaşanan acımasız rekabet ve emeğin sömürüldüğü gerçeğinin gözardı edilmemesi, ancak bunun şirketlerin rekabet edebilecekleri şartlarla birlikte değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. Çalışma yasalarını hiçe sayarak kayıt dışına yönelen şirketler hakkında hiçbir yaptırım uygulamayan Başesgioğlu, ucuz emeğe doğru bir kaçışın rağbet gördüğü gerçeğinin göz ardı edilmemesi gerektiğini söyleyerek kayıt dışını meşrulaştıracak şu sözleri sarfetti: "İşletmelerinde çocuk işçiliğine prim vermeyen ve buna karşı çıkanları, sendikalı çalışanları barındıran ve bilhassa sosyal standartlara uyum konusunda büyük hassasiyet gösteren işletmeleri sosyal etiketleme yolu ile ödüllendirmeyi planlıyoruz.''