06 Haziran 2002 21:00

Fazıl Say da Nâzım'ı sansürlemiş

2002 Nâzım Hikmet Yılı, bir yandan şaşalı şovlar halinde kutlanırken, büyük şaire "yazılarım otuz kırk dilde basılır, Türkiye'mde Türkçe'mle yasak" dizelerini yazdıran sansür yine sahnede.

Paylaş

Kültür Bakanlığı desteğiyle "Nâzım" kaseti hazırlayan ünlü piyanist Fazıl Say'ın yer verdiği 16 Nâzım Hikmet şiirinden birini sansürlediği ortaya çıktı. Kapağında adı yer alan Fazıl Say, Genco Erkal ve Sertap Erener'in adları bulunan çalışmaya, Kültür Bakanı İstemihan Talay, bizzat Nâzım Hikmet'i öven bir önsöz yazmıştı. Kültür Bakanlığı, geçtiğimiz yıl "Türk bestecilerinin eser üretimlerini teşvik projesi" kapsamında, teknik olarak çok iyi hazırlanmış bir CD yayınlamıştı. Ünlü piyanist Fazıl Say'ın Nâzım Hikmet'in şiirlerinden esinlenerek hazırladığı bu CD'de iki sanatçının daha imzası yer alıyor: Genco Erkal ve Sertab Erener. Seslendirmeye ayrıca Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası ve Devlet Çoksesli Korosu da katılmış. Eser ilk kez 5 Ekim 2001'de Ankara'da seslendirildiğinde olduğu gibi, CD'nin geçtiğimiz günlerde yayınlanmasından sonra da büyük övgüler aldı.

Sansür.. Sansür... Ancak, bizzat Kültür Bakanı'nın önsözünü taşıyan, Türkiye'nin en büyük orkestrasının ve en tanınmış piyanistinin eşliğinde, ünlü tiyatro oyuncusu Genco Erkal'ın okuduğu şiirler arasında, "Akşam Gezintisi" adlı bir şiir var ki; eksik! Bu eksikliğin nedeni ise eksik dizeler göz önüne alındığında kolaylıkla anlaşılıyor.

Ermeni bakkal Karabet Nâzım Hikmet, 1950'de hapisten çıktıktan sonra yazdığı ünlü "Akşam Gezintisi" adlı şiirinde, büyük bir coşkuyla mahallesini anlatıyor. Kasabın kapısına üşüşen kedileri, çamaşırcı Huriye'nin işsiz oğlunu, mahallenin veremlilerini, polis jipini, sütçü Yorgi'nin kızını, Ermeni bakkal Karabet'i anlatıyor şair; mahallesinin tüm sosyal, kültürel, siyasal ve etnik zenginliklerini dile getiriyor. Düğüm de dizeler Ermeni bakkal Karabet'e geldiğinde kopuyor. "Bakkal Karabet'in ışıkları yanmış" mısrasının ardından, Fazıl Say'ın CD'sinde Genco Erkal'ın okuduğu şiirde, tüm beş satır atlanarak, "Mahallenin veremlileri" bölümüne geçiliyor. Atlanan dizeler ise şunlar; "Affetmedi bu Ermeni vatandaş / Kürt dağlarında babasının kesilmesini / Fakat seviyor seni, / Çünkü sen de affetmedin / Bu karayı sürenleri Türk halkının alnına." 'Kısalttık' iddiası! Kültür Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Hasan Hüseyin Akbulut, bestelenen şiirlerin seçiminin tamamen Fazıl Say'a ait olduğunu belirterek, sansür iddialarını yalanlıyor.

Genco Erkal'ın itirafı Akbulut'un bu açıklamasını doğruluyan ve sansürün kaynağını ele veren açıklama ise Genco Erkal'dan geliyor: "Şiirler, müziğin uzunluğuna göre ayarlandı. Bazı şiirler, bestelere göre uzun geldiği için Fazıl ve ben, ufak tefek kısaltmalar yapmak zorunda kaldık. Ama kısaltma yaparken, aklımıza sansür etmek gibi bir düşünce gelmedi. Kültür Bakanlığı'nın da böyle bir talebi olmadı." Genco Erkal'ın bir gazeteye yaptığı bu eksik itirafı, kendi içinde bir çelişkiyi de beraberinde getiriyor. Erkal, "Bestelere göre uzun olduğu için kısalttık" diyor, ancak kasetin kitapçığında da aynı sansürün yaşama geçirilmiş olması, sansürün en açık kanıtı.

ÖNCEKİ HABER

Tunceli yatırım bekliyor

SONRAKİ HABER

Kalan Müzik'e Kültür Bakanlığı darbesi