Müzelik olmuşum da haberim yok!
Fotoğraf: Envato
Geçenlerde televizyon programcısı arkadaşlar, belgesel çekimi için müzeye dönüştürülmüş olan Ankara’daki Ulucanlar Hapishanesi’ne götürdü beni. 12 Mart 1971 darbesi döneminde kaldığım askerî cezaevlerinin yanı sıra, Ulucanlar Cezaevi’nde de yatmıştım biraz. Şimdi benim yattığım ranzanın ayakucuna bir fotoğrafım konmuş, altına da özgeçmişim yapıştırılmıştı. Bunları görünce mahcubiyet duygusuna kapıldım. Ulucanlar Hapishanesi 2005’te kapatılana kadar, burada benim gibi yüzlerce aydın yatmış, birçok aydın da idam edilmişti.
Hapishaneyi gezerken avlulardan birinin kuytuda kalmış bir girintisinde kurulu duran darağacıyla karşılaştım. Karşısında durup düşünmeye başladım: Siyasetle ilgilendiğim yıllardan başlayarak bu darağacında hangi insanlar idam edilmişti? Böyle ürkütücü bir listeyi okurlarıma iletirken idamlıkların adının yanına infaz yılını da ekliyorum: Süvari Binbaşı Fethi Gürcan (1964), Albay Talât Aydemir (1964), Deniz Gezmiş (1972), Yusuf Aslan (1972), Hüseyin İnan (1972), Mustafa Pehlivanoğlu (1980), Necdet Adalı (1980), Erdal Eren (1980), Fikri Arıkan (1982), Ali Bülent Orkan (1982).
Bu listedeki Erdal Eren’in idamını düşünmek bile istemiyorum: 18 yaşından küçük olduğu için, onun idamı ülke çapında bir tartışma yaratmıştı. Burada okurlarıma, idamlık olmanın dışında adı pek geçmeyen başka bir gencimizi hatırlatayım:
Necdet Adalı, 1977 yılında bir gece, kaldığı bir arkadaş evinden polis baskınıyla gözaltına alınmış, ağır işkenceler sonunda Necdet’e, otomatik tabancayla taranan bir kahvede iki kişinin öldürülmesi olayına karıştığına dair itiraflar imzalatılmıştı. Bu gencimiz yıllar süren mahkeme sürecini yaşarken 12 Eylül 1980 darbesi yapılmıştı. Duruşmalarda Necdet, olayla ilgisi olmadığını, ifadesinin ağır işkenceler altında alındığını ısrarla haykırmasına karşın, idama mahkûm edildi. İfadesinin dışında hiçbir delil ya da tanık yoktu. Hatta mahkeme başkanı, idam kararına muhalefet etmişti. Ancak sonuç değişmedi: Sıkıyönetim Mahkemesi’nin kısa sürede verdiği idam cezası, aynı hızla Askerî Yargıtay’da onandı ve darbecilerin oluşturduğu “Konsey”in önüne geldi. Aslında, idam cezasını yalnızca TBMM onaylayabilir ya da geri çevirebilirdi, ama darbeciler TBMM’yi lağvetmişti. Böyle olunca “Asmayalım da besleyelim mi?” kafasıyla idam cezası aynı gün “konsey” tarafından onanıverdi. Necdet Adalı, o gece Mamak Askerî Cezaevi’nden Ulucanlar Hapishanesi’ne getirilmiş ve 12 Eylül Darbesi’nin ilk idamı, şimdi önünde duraklayıp düşünmeye başladığım o darağacında infaz edilmişti.
Tarih şöyle diyor: “İdam cezası” adı altında adam öldürmek çok kolaydı o yıllarda…
YAZARIN DİĞER YAZILARI
- Veda yazısı 01 Nisan 2019 19:40
- İki konu bir de sav söz 11 Mart 2019 20:05
- Atabaş'ın ardından 04 Mart 2019 19:30
- Ceyhun Atuf Kansu 25 Şubat 2019 23:10
- Fenerbahçe’nin Hâl-i Pür Melâli 19 Şubat 2019 01:19
- Beyin Göçü 12 Şubat 2019 00:33
- ‘Selim Ağbi’yi hatırlarken 05 Şubat 2019 00:00
- İstanbul Müzik Festivali 21 Ocak 2019 23:40
- Fiyatlar yasayla düşer mi? 08 Ocak 2019 00:24
- Ankara’da yeni bir dönem mi? 01 Ocak 2019 00:34
- Erdal Erzincan'la halk müziğimiz üzerine (2) 25 Aralık 2018 00:05
- Erdal Erzincan’la halk müziğimiz üzerine (1) 18 Aralık 2018 02:47
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
