27 Ekim 2015 01:00

İki Nobel

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Ahmet Say

Tüm yazıları

Bir yurttaşımız daha Nobel Ödülü aldı: Prof. Dr. Aziz Sancar, 2015 Nobel Kimya Ödülü’yle onurlandırılınca tabii ki sevindik. Sancar, DNA’nın kendini yenileme gücüyle ilgili çok önemli bir bilimsel gerçeği aydınlatarak kanser tedavisi ve hücre onarımı konusunda çığır açacak bir buluşun sahibi olarak yaptığı konuşmada, ülkesinden söz açtı ve Türkiye’de yetişip süreç içinde uluslararası düzeyin doruğuna ulaşmış bir bilim adamı olduğunu vurgulamak için şöyle dedi:
“Türkiye’de çok iyi öğretmenlerimiz vardı. Bu ödülü, memleketime ve ‘cumhuriyet devri’nin başlattığı eğitime borçluyum.”
Ardından ekledi:
“Türkiye’de bilime gerekli önemin verilmesi gerekir.”
Bütün bu sözler çok açıktır, ama biz yine de çıkardığımız sonucu yazalım:
Prof. Sancar, Anadolu’nun ücra bir köşesinde doğmasına karşın, başlangıçta “cumhuriyet dönemi”nin sağladığı öğrenim olanaklarıyla Nobel Ödülü’ne kadar uzanmıştır. Ama ne yazık ki, bugün Türkiye’de bilime önem verilmemektedir.
Böylece Nobel Ödüllü Sancar’ın cumhuriyet döneminde gördüğü öğrenimi ve günümüzde “Bilime yeterince önem verilmediği” konularındaki görüşünü öğrenmiş bulunuyoruz. Aziz Sancar doğruları dile getiriyor, biz de onunla gurur duyuyoruz.
*
Nobel Ödüllü bir yurttaşımız daha vardı bizim, belleğinizi zorlayın: Orhan Pamuk, 2006 Nobel Edebiyat Ödülü’nü almıştı. Ancak, eserlerini Türkçe yazmasına ve konularını yurdundan seçmesine karşın, aldığı ödülün sevincini yurduyla paylaşmayı aklına bile getirmemişti. O, halkını önemsemez gibi davrandıkça halkı da ona sırt çevirdi. Bu soğukluk, Pamuk’u yurt dışında yaşamaya kadar itti.
Bilimin çeşitli dallarında verilen Nobel Ödüllerinin yerinde olup olmadığına halktan insanların pek sözü olamaz. Çünkü halktan insanlar, söz konusu bilim dalı hakkında yeterince bilgi sahibi değildir. Ama “edebiyat” sanatına gelince iş değişir: Bu sanat dalı, okurların değerlendirmesine açıktır ve burada okur yargısı esastır. Okur, eserin konusu yolundan verilen mesajları anlamayacak kadar alık değildir. İnsanlığı anlatan bir konunun çok yönlü kuşatılması ve bir de anlatımdaki canlılık, okuru sardığında, eser yüksek not aldı demektir. Zorlanarak okunan bir yazar olarak Orhan Pamuk, işte bu yönlerden cevhersiz olduğunu hemen belli eder.
Edebiyat dalında Nobel Ödülü’nün karışık işlerden oluştuğunu gösteren çok sayıda örnek biliyoruz. Sözü uzatmaya ne gerek var?

YAZARIN DİĞER YAZILARI