Bingöl notları (2)
Fotoğraf: Envato
1960 Yılında Bingöl il merkezinde esen siyasal rüzgarlar, şaşılacak ölçüde demokratik, hatta ilericiydi. Genel olarak toprak ağalarını ve kasaba mütegallibesini temsil eden Demokrat Parti, 27 Mayıs Devrimi’yle iktidardan düşürülmüş, onun yerine, Atatürkçü köklerden beslenen bir asker-sivil küçük burjuva iktidarı kurulmuştu. Söz konusu iktidar, taşrada yaygın bir şekilde kendi kadrolarını göreve getirmeyi de başarmıştı: Bingöl’deki “Devrim valisi” Kemalettin Gazezoğlu (Işıklar içinde yatsın), benim gibi bir köy öğretmeniyle Anadolu’nun aydınlanması konularından tutun, sosyalizme kadar her konu üzerine tartışıyor, köy enstitülerinin yetiştirdiği değerli aydınlardan biri olan Hayrettin Uysal, basbayağı ilerici bir Milli Eğitim Müdürü olarak yöre halkının aydınlanması yolunda köy öğretmenlerinin her “yerinde istek”ini yaşama geçirmeye çalışıyordu. Tarım Müdürü, Veteriner Müdürü de ilerici arkadaşlardı. Şunu da belirteyim: Bingöl Lisesindeki kimi öğretmenlerin de katıldığı, son derece ileri bir aydın grubumuz vardı bizim. O yıllarda Tarım Müdürlüğünde teknik tarım teknisyeni olan köy kökenli sosyalist Vahap Erdoğdu’nun da grubumuzda yer aldığını eklemeliyim. Bu arkadaşlarla Bingöl il merkezinde düzenlediğimiz ti-yatro etkinlikleri, açık oturumlar, hatta bir “Bingöl Festivali”yle halkla bütünleşme yollarını arıyorduk. Validen istediğim otobüsle Göriz köyünden gönüllü olarak hemen bütün kadınları sinemaya götürdüğümü de hatırlıyorum.
Vali Kemalettin Gazezoğlu, benim görev yaptığım Göriz (sonradan Türkçeleştirilmiş adıyla Çevrimpınar) köyüne birkaç kez gelmiş, yalnızca “yoksul” değil, açlıktan konuşmaya mecali kalmamış insanların halini görmüştü. Gazezoğlu, bir gelişinde ise benim odamı görmek istemişti. Portatif karyola üzerindeki yatağımı, çalışma masamdaki yazı makinesiyle aydınlatma için kullandığım büyük gaz lambalarını ve duvardaki iki raf dolusu kitaplığımı görünce bana “siz” demeye başlamıştı. Oysa ben ona, her zamanki gibi “Sen” diyordum…
Sonra bakın n’oldu? Başarılarından ötürü Kemaleddin Gazezoğlu, terfian Erzincan Valiliğine atandı. Birkaç hafta sonra ondan bir mektup aldım: Benimle çalışmak istediğini yazıyor, beni Erzincan’a çağırıyordu. Göriz’de üçüncü yılı doldurunca Erzincan’a gittim. Şimdi görevimin adı, “Valilik emrinde halk eğitim uzmanlığı”ydı.
1964 yılıydı. Köyleri dolaşıp duruyor, yöredeki halıcılık geleneğini kooperatif-lerde toplamak istiyordum. Bu konuda Vali bana destek oldu: Sanayi Bakanlığına bağlı Küçük El Sanatları Daire Başkanlığından getirttiği halı tezgahlarını köylülere bedava dağıtmamı sağladı. Ancak, Erzincan’da 27 Mayıs falan kalmamıştı! Emperyalizmin fışfıkladığı kasaba mütegallibesi işbaşındaydı: Halı toptancısı takımı, Halk Eğitimi Merkezini kurşunlatarak niyetini gösteren ilk işareti verdi. Biz o sırada, sahnelemek istediğimiz tiyatro eserinin provasındaydık. Ama ertesi gece, nasıl olduysa oldu, bu gerici odakların bütün vitrin camları aşağı indirildi.
1964 yılıydı. Yurdumuzda 27 Mayıs’ın izi bile kalmamış, hele Erzincan’ın tadı iyice kaçmıştı. O gece, trene atlayıp Erzincan’dan ayrıldım.
Bütün bu olanlardan da bilirim ki, Türkiye’de emperyalizmin işe karışmadığı, yerli malı tek darbe, 27 Mayıs’tır.
(Devamı gelecek salı günü).
YAZARIN DİĞER YAZILARI
- Veda yazısı 01 Nisan 2019 19:40
- İki konu bir de sav söz 11 Mart 2019 20:05
- Atabaş'ın ardından 04 Mart 2019 19:30
- Ceyhun Atuf Kansu 25 Şubat 2019 23:10
- Fenerbahçe’nin Hâl-i Pür Melâli 19 Şubat 2019 01:19
- Beyin Göçü 12 Şubat 2019 00:33
- ‘Selim Ağbi’yi hatırlarken 05 Şubat 2019 00:00
- İstanbul Müzik Festivali 21 Ocak 2019 23:40
- Fiyatlar yasayla düşer mi? 08 Ocak 2019 00:24
- Ankara’da yeni bir dönem mi? 01 Ocak 2019 00:34
- Erdal Erzincan'la halk müziğimiz üzerine (2) 25 Aralık 2018 00:05
- Erdal Erzincan’la halk müziğimiz üzerine (1) 18 Aralık 2018 02:47
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
