En tehlikeli ittifaka karşı halk ittifakı güçleniyor

Özlem TEMENA
İstanbul

Kuzey Afrika ülkesi Tunus, 2011’de diktatör bin Ali’yi deviren halk ayaklanmasının ardından ilk cumhurbaşkanlığı seçimlerini yaptı. Ekim ayındaki parlamento seçimlerinde de birinci parti olan ancak tek başına hükümet olmak için yeterli çoğunluğu sağlayamayan Nida Tunus’un (Tunus’un çağrısı) adayı Baci Kaid Es Sebsi yüzde 39.46 oy aldı. Mevcut Cumhurbaşkanı Muhammed Munsif el-Merzuki yüzde 33.43 oy alırken, sosyalist ve ilerici parti ve örgütlerin oluşturduğu ve Tunus Emekçileri Partisi Başkanı Hamma Hammami’yi aday gösteren Halk Cephesi ise bir ayda oylarını artırarak üçüncü sıraya yükseldi.

Seçimleri değerlendiren Tunus Halk Cephesi Milletvekili Jilani Hammami, ‘laik’ ve ‘İslamcı’ olarak ikiye ayrılmış görünen Tunus egemenlerinin kısa süre önce Halk Cephesi karşıtı kampanyada birleştiklerini belirtiyor. Evrensel’e konuşan Hammami, dış güçlerin de desteklediği Nida Tunus ve en Nahda arasındaki olası bir ittifakın, Tunus halkına yönelik en tehlikeli ittifak olacağına dikkat çekerken, Halk Cephesinin oylarını artırmasını ise ‘bizim için seçim asıl şimdi başlıyor’ sözleriyle yorumluyor.

GİZLİ İSLAMCI-‘LAİK’ KOALİSYONU

Milletvekili Hammami,  cumhurbaşkanlığı seçimlerinde diğer iki adayın Halk Cephesi’nin adayı Hamma Hammami’ye karşı birleştiğini belirtiyor ve şu değerlendirmeyi yapıyor: “Sonuçlara bakıldığında en Nahda’nın, mevcut cumhurbaşkanı el-Merzuki’yi desteklediğini görüyoruz. Bunun en açık göstergesi en Nahda’nın genel seçimlerde aldığı oy oranını el-Merzuki’nin almış olması. Halbuki kendisinin partisi genel seçimlerde sadece yüzde 2 almıştı, yüzde 2’den yüzde 27’ye sıçraması sadece en Nahda’nın desteklemesiyle mümkün olabilirdi.”

‘SEÇİM ASIL ŞİMDİ BAŞLIYOR’

Jilani Hammami daha bir ay önce yapılan parlamento seçimlerinde aldığı oyu ikiye katlayan Halk Cephesi’nin durumunu başarılı olarak değerlendiriyor: “Yani bu durum Tunus halkının azımsanmayacak bir kesiminin Halk Cephesinin programına yakın baktığının göstergesidir. Adayımız Hamma Hammami’nin seçim sonuçları açıklandıktan sonra yaptığı açıklamada da söylediği gibi asıl seçim bundan sonra başlıyor. Biz gelecek açısından oldukça umutluyuz.”

‘BU ADAYLAR HALKA LAYIK DEĞİL’

Öte yandan seçimlerden henüz bir Cumhurbaşkanı çıkmadı. Kimse yüzde 50’yi geçemediği için seçim Aralık ayında yapılacak ikinci tura kaldı. Milletvekili Hammami, Halk Cephesinin ikinci tura dair planlarını Cephe’nin bileşenleriyle yapılacak tartışmaların ardından belirleneceğini söylüyor. Nida Tunus ve en Nahda’nın ikinci tur için bir karşı cephe oluşturmasını engellemek gerektiğine değinen Hammami, iki adayın bir alternatif teşkil etmediklerini de ekliyor: “Ne Sebsi ne el-Merzuki, Tunus halkının desteğine layık değiller. Alınmış resmi bir karar yok ama bizler ne Sebsi’yi ne de el-Merzuki’yi desteklemeyiz. Biz bu iki adayın programlarını teşhir edip kendi programımız anlatacağız”.

‘DIŞ GÜÇLERİN GÖZÜ KOALİSYONDA’

Bu arada Tunus halkının seçimi, yalnızca Tunus halkını ilgilendirmiyor. 2011’de diktatörü devirerek ve ilerici hareketler etrafında adım adım birleşerek ilerleyen Tunus emekçilerini ‘dışarıdan’ izleyenlerin başında Avrupa Birliği var. Jilani Hammami, bu durumu, “En Nahda, bir koalisyon oluşturulmasından yana ve bunun bir an önce yapılmasını istiyor. Avrupa Birliği de özellikle Nida Tunus ve en Nahda üzerinde, koalisyon oluşturmaları için baskı uyguluyor. Koalisyonu engelleyecek tek şey ise pazarlıklarda bir anlaşmazlık çıkması. En Nahda birkaç bakanlık alırsa koalisyona evet diyecektir. Tunus büyük sermayesinin, Avrupa Birliğinin, Suudi Arabistan gibi Körfez ülkelerinin ve son olarak da Türkiye’nin tercihi koalisyondan yana” diyor.

‘ALTERNATİF TEK PROGRAM HALK CEPHESİ’NİN DEVRİM PROGRAMI’

Türkiye'de basının ‘laikler’ ve ‘İslamcılar’ olarak ayırmayı tercih ettiği ancak Tunus’ta bin Ali rejiminin sosyal ve ekonomik politikalarını sürdürme kararlılığında birleşen Nida Tunus ve en Nahda partilerinin karşısında halk muhalefetini temsilen tek güç olarak Halk Cephesi kalmış durumda.
Halk Cephesi’nin politik ve ekonomik programı ise 2011 devrimin hedeflerini içeriyor. Jilani Hammami şöyle aktarıyor: “Kurucu Meclisin hazırladığı yeni anayasa halkın politik bakımdan taleplerini yansıtan bir anayasadır. Demokratik özgürlükler, seçim sistemi ve kurumlar bakımından belli başlı güvenceler var artık tabii ki bunların gerçekleşmesi politik mücadele sonucudur. Ama devrimin hedefleri arasında yer alan ekonomik ve sosyal politikalar konusunda bir ilerleme sağlanamamıştır, asıl yapılması gereken budur.”

Mevcut uluslararası durumda ve ülkenin içinde bulunduğu çelişkiler ortamında böylesine bir  programın hayata geçmesinin zor gözüktüğünü belirten Jilani Hammami, “Biz Tunus halkının bu program etrafında birleşeceğini düşünüyoruz. Ve bunun mümkün olması için çaba sarf ediyoruz. Umudumuzu hiç yitirmedik şimdi daha fazla umudumuz var” diyor.

‘EN TEHLİKELİ İTTİFAK’

“Tunus’ta en Nahda ve Nida Tunus koalisyon yaparsa her iki partinin tabanı da tepki gösterebilir. Özellikle Nida içerisinde geniş kesimler böyle bir koalisyona karşı. Halk Cephesinin böyle bir koalisyonda yer almayacağını açıklamasından sonra, bu koalisyonu kurmak için çaba sarf edeceklerdir. Ancak biz böyle bir ittifakı Tunus halkı için en tehlikeli ittifak olarak görüyoruz. Böyle bir hükümet, parlamentoda çoğunluğa sahip olacak ve işlerini yürütmek açısından avantajlı olacak. Tunus halkının zararına olan ekonomik ve sosyal yasaların geçmesi kolaylaşacak. IMF ve Dünya Bankası’nın Tunus’a dayattıkları programlar şimdilik askıda, bu kararların uygulanması için 2015’in başı bekleniyor. Eğer bu koalisyon kurulursa, bu kararların uygulanması kolaylaşacak”