Çılgın kamulaştırmaya dava yolda

Sinem UĞURLU
İstanbul

Başbakan Erdoğan’ın “çılgın projeler”den biri olarak gösterdiği 3. Havalimanı projesi kapsamında; arazilerine acele kamulaştırmayla el konulması gündeme gelen köyler dava açma hazırlığında.

17 Ocak tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan Bakanlar Kurulu kararına göre, 3. Havalimanı kapsamında kalan köylerde TOKİ tarafından acele kamulaştırılma yapılacak. Hem de emsal fiyatların neredeyse 20’de biri oranında.

Köylüler, Bakanlar Kurulu tarafından alınan bu çılgın kamulaştırma kararına itiraz etmeye hazırlanıyor. Şimdiye kadar 3. Havalimanı ve Kuzey Marmara Otoyolu projesine ilişkin 23 dava bulunuyor. Bakanlar Kurulu tarafından alınan acele kamulaştırma kararının iptal edilmesine yönelik açılacak davayla birlikte bu rakam 24’e yükselecek.
İtiraz süresinin bitimine sayılı günler kala, Türkiye Barolar Birliği ve Kuzey Ormanları Savunması, acele kamulaştırma kararı verilen Yukarı Ağaçlı ve Yeniköy’e ziyarette bulundu.

VIZIR VIZIR ÇALIŞAN HAFRİYAT KAMYONLARI

Köylere giderken yol boyunca, vızır vızır çalışan onlarca hafriyat kamyonuna tanık olduk. Türkiye Barolar Birliği Çevre Komisyonu Başkanı Ali Arabacı karşılaştığımız manzarayı, “Gerçekten korkunç bir katliamla karşı karşıyayız. Ağaçları kesmişler ve her yeri açmışlar. Yüzlerce kamyon çalışıyor” diye tanımladı.

Köylülerde iki görüş hakim. Köylülerin bir kısmı 3. Havalimanına ve topraklarının ellerinden alınmasına karşı çıkarken, diğer kısmı arazilerinin değerinin çok altında alınmasına tepkili. Özellikle kadınlar, havalimanına ve kamulaştırma kararına karşı.

Çoğunluğu Bulgaristan göçmenlerinin oluşturduğu Yukarı Ağaçlı köyünden Mediha Berk, “Ağaçlarımızı kestiler hep. Bu İstanbul nasıl nefes alacak? Buraları alırsa devlet, hayvanlarımızı ne yapacağız? Doğamızdan, ormanımızdan çok memnunuz biz. Çocuklarımız burada yaşasın, büyüsün istiyoruz” dedi.

Yine aynı köyden 75 yaşındaki Ayşe Akat da “Ben buradan nereye gideyim? 5-10 dönümlük yerimiz var, onu da vermek istemiyoruz. Rahatımız iyi burada. Havamız, doğamız bize yeter” diye konuştu.

Yeniköy’den 33 yaşındaki Edip Demirbilek, arazilerinin ellerinden alınmasına isyan ederken, “Hadi biz gençler gider İstanbul’da da yaşarız. Ama benim annem, babam ne yapsın? Evlerimizin önünde 150 metre bahçemiz var. Biberdi domatesti, pırasaydı yetiştirip, tarımla geçiniyoruz. Benim babam kalkıp da İstanbul’un beton evlerinde nasıl yaşayabilir?​” dedi.

HEM GEREKSİZ HEM GEREKSİZ BÜYÜK

Köylerde yürüyen bir diğer tartışma ise havalimanın gerekli olup olmadığı.  Köylülerden Ali Rıza Balcı, havalimanın gerekli olmadığını ifade ederken, “Teknoloji illetleriyle gelecek. Ormanlarımızı tarlalarımızı alacaklar. Buraları bir hiç uğruna heba etmeyelim. Eğer buraya Havalimanı yapılırsa, zaten burada hiç yaşamayacağız. Eski güzel yaşamımızı devam ettiremeyeceğiz” dedi.

Köylülerin bir kısmı ise hayatlarında hiç uçağa binmedikleri halde havalimanın bölge için bir ihtiyaç olduğunu savundu. Yeniköy Muhtarı Timur Çevik, doğaya zarar vermeden ve köylüyü mağdur etmeden yapılırsa 3. Havalimanına karşı olmadıklarını söyledi.

3. Havalimanını yılda 150 milyon yolcunun kullanacağı iddia ediliyor. Havalimanı için ayrılan alan ise tam 7 bin 650 hektar. Oysa, dünyanın en yoğun yolcu trafiğine sahip ABD’nin Atlanta Havalimanı, 1625 hektarlık kurulu alanıyla yılda 95 milyon yolcuya ev sahipliği yapıyor. Yani İstanbul’a yapılacak dünyanın en büyük havalimanı, dünyanın en yoğun havalimanı olan ABD Atlanta Hartsfield-Jackson Havalimanı’nın 5 katı büyüklüğünde olacak.

YOK PAHASINA

1924 yılında mübadele ile Selanik’ten göç ederek Yeniköy’e yerleşen köylülerin tek geçim kaynağı tarım arazileri. TOKİ’nin kamulaştırma kararı; 520 hanesi olan köyde, 350’ye yakın hanenin 700 dönümlük arazi için geçerli. TOKİ arazilerin metre karesine 22 TL ile 55 TL arasında değer biçiyor. Ancak, Yeniköy’de en son metrekaresi 410 TL’ye resmi arazi satışı yapıldı. Yukarı Ağaçlı köyünde bulunan 60 haneye gelen kamulaştırma kararında ise, TOKİ 175 TL öneriyor.