28 Ocak 2020 20:47
Son Güncellenme Tarihi: 29 Ocak 2020 07:32

Trump'ın açıkladığı "Orta Doğu Barış Planı"na dünya ne dedi?

ABD Başkanı Donald Trump'ın açıkladığı ve İsrail'in işgaline destek veren "Ortadoğu Barış Planı"na dünya ne dedi?

Fotoğraf: AA

Paylaş

ABD Başkanı Donald Trump'ın açıkladığı "Ortadoğu Barış Planı"na dünyadan tepki gösterenler de, destek verenler de oldu.

BM TEPKİ GÖSTERDİ

Birleşmiş Milletler (BM), İsrail-Filistin sorununa iki devletli çözümü konusundaki pozisyonunun yıllardır BM Güvenlik Konseyi ve Genel Kurul kararlarıyla tanımlandığını bildirdi. 

BM Genel Sekreter Sözcülüğünden yapılan açıklamada, Genel Sekreter Antonio Guterres, ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu barış planına tepki gösterdi. 

Guterres'in BM kararları, uluslararası hukuk, ikili anlaşmalar ve 1967 sınırları dahilinde barış içinde yan yana var olacak iki devletli çözüm temelinde, Filistinlileri ve İsraillileri sorunu çözmek için desteklemeye devam edeceği belirtilen açıklamada, ''BM'nin iki devletli çözüme yönelik pozisyonu, yıllardır Güvenlik Konseyi ve Genel Kurul kararlarıyla tanımlanmıştır.'' ifadesi kullanıldı.

AB'DEN "İKİ DEVLETLİ" ÇÖZÜM VURGUSU

Avrupa Birliği (AB), taraflara iki devletli çözüme olan bağlılıklarını göstermeleri çağrısı yaptı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, yaptığı yazılı açıklamada, "AB'nin planı İsrail ve Filistin halkının meşru taleplerini karşılayan iki devletli çözüme olan kararlılığını" göz önünde bulundurarak inceleyeceğini belirtti. 

ABD'nin planının, İsrail-Filistin sorununa çözüm bulunması için gerekli girişimlerin acilen tekrar başlatılmasının önemini gösterdiğine dikkati çeken Borrell, AB'nin tüm sorunları çözerek kalıcı ve adil barış sağlayacak anlamlı müzakerelere katkı sunmaya hazır olduğunu vurguladı. 

Borrell, "AB, iki tarafa da politikaları ve faaliyetleriyle tek gerçek seçenek olan iki devletli çözüme olan bağlılıklarını göstermeleri için çağrıda bulunuyor." ifadesini kullandı.

ALMANYA'DAN ELEŞTİRİ

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, önerinin sorulara yol açtığını belirtti. Maas, yaptığı yazılı açıklamada, ABD'nin bu önerisini titiz bir şekilde inceleyeceklerini, tüm partnerlerin de bunu yapacaklarını varsaydıklarını ifade etti.

Yalnızca her iki taraf için kabul edilebilir, müzakere edilen iki devletli çözümün İsrailliler ile Filistinliler arasında kalıcı barışı getirebileceğini vurgulayan Maas, bu temelde çok uzun süre durmuş olan Orta Doğu barış sürecine yeni bir ivme kazandırmayı amaçlayan her bir atılımın memnuniyetle karşılanması gerektiğini dile getirdi.

"ABD’nin önerisi sorulara yol açıyor." ifadesini kullanan Maas, bu soruları şimdi Avrupa Birliği'ndeki (AB) partnerlerle görüşeceklerini vurguladı. Maas, bu soruların, ihtilaftaki tarafların bir müzakere sürecine katılmalarını  ve önerinin uluslararası kabul edilen parametrelerle nasıl ilişkili olduğunu içerdiğini kaydetti. 

İNGİLTERE'DE İKTİDARDAN DESTEK MUHALEFETTEN TEPKİ

İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Trump'ın "barış planını" ciddi bir teklif olarak niteleyerek, Filistin ve İsrail liderlerini metni "gerçek ve adil bir şekilde değerlendirmeye" çağırdı. İngiltere'nin teklifi memnuniyetle karşıladığı belirtilen açıklamada, "barış planı" ile bölgenin potansiyelinin ortaya çıkarılabileceği ve her iki tarafa da daha parlak bir gelecek fırsatı doğabileceği öne sürüldü. Açıklamada taraflara (özellikle de Filistinlilere) teklifi titizlikle inceleyip fırsatı kaçırmama çağrısında bulunuldu.

"REZALETE KARŞI ÇIKIN"

Öte yandan İngiltere muhalefetinden "barış planına" destek değil tepki var. Ana muhalafetteki İşçi Partisinin lideri Jeremy Corbyn, planın aslında "barış için bir tehdit olduğunu" belirterek, İngiliz hükümetinden "bu rezalete" karşı çıkmasını istedi. Corbyn, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Trump'ın Orta Doğu anlaşmasının bir barış planı olmadığını kaydederek, "Bu, İsrail'in yasadışı sömürgeciliğini garanti altına alma ve Filistin'in haklarını reddetme planıdır. Barış için bir tehdittir." ifadelerini kullandı.

İşçi Partisi lideri, İngiliz hükümetinin "bu rezalete karşı çıkması, gerçek bir barış anlaşması ve hakiki bir 'iki devletli çözüm' için baskı yapması gerektiğini" vurguladı.

RUSYA'DAN "KARARI ÇATIŞAN TARAFLAR ALACAK" VURGUSU

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Orta Doğu ve Afrika Özel Temsilcisi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov teklifin, karşılıklı kabul edilebilir olup olmadığının belirsizliğine dikkati çekti ve "Tarafların tepkilerini beklememiz gerekiyor. Rusya olarak da teklifi inceleyeceğiz. Ancak önemli olan Filistinlilerin ve diğer Arap ülkelerinin düşündüğüdür." diye konuştu.

Nihai kararı Filistinliler ve İsraillilerin alacağına işaret eden Bogdanov, "Kararı çatışan taraflar alacaklar, Amerikalılar değil. Bizler çatışmanın bir parçası değiliz." dedi. 

İRAN'DAN BÖLGE ÜLKELERİNE "TRUMP'IN PLANINA KARŞI BİRLEŞELİM" ÇAĞRISI

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Sözde 'barış vizyonu', iflas etmiş bir gayrimenkul geliştiricisinin rüya projesidir" değerlendirmesinde bulundu.

Buna karşılık planın gerçekleşmesi halinde "bölge ve dünya için kabus" olacağı uyarısında bulunan Zarif, "Umarım 'bu tehdit' tüm Müslümanlar için bir uyandırma çağrısı olur. Filistinliler için birleşelim." ifadelerini kullandı. 

Öte yandan İran Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, ABD'nin "Yüzyılın anlaşması" adını verdiği barış planı "yüzyılın ihaneti" şeklinde nitelendirilerek, ABD'nin Filistinlilere dayatmaya çalıştığı plana karşı bölge ülkelerine ortak hareket etme çağrısında bulunuldu.

IRAK'TAN PLANA KARŞI "KARARLI DURUŞ" ÇAĞRISI

Irak Meclis Başkanı Birinci Yardımcısı Hasan el-Kaabi, ABD'nin "Yüzyılın Anlaşması" olarak adlandırdığı "barış planına" karşı Müslüman ülkelere "kararlı duruş sergilemeleri" çağrısında bulundu.

Kaabi, yaptığı yazılı açıklamada, "(ABD Başkanı Donald) Trump'ın şüpheli bir zamanda duyurduğu bu plan, bölgede yeni bir gerginliğe ve tüm barış emarelerinin yok olmasına neden olacaktır." ifadelerine yer verdi.

"Barış planının" açıklandığı Beyaz Saray'daki dünkü toplantıya Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Umman'ın Washington büyükelçilerinin katılmasından dolayı üzüntü duyduğunu belirten Kaabi, "Trump, bölgeyi etkileyen konularda Arap hükümetlerinin zayıflığından ve Müslümanlar arasında bir birlik olmamasından faydalanıyor." ifadesini kullandı.

Kaabi, Müslüman ülkeler ile Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nı söz konusu plana karşı kararlı ve ortak bir duruş sergilemeye, başkenti Kudüs olan tam bağımsız bir Filistin devleti kurulana kadar bu plana karşı çıkmaya çağırdı.

MISIR: PLANI DİKKATLİ İNCELEYİN

Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Mısır yönetiminin, ABD'nin Orta Doğu'da barış ve istikrara katkıda bulunacak olan Filistin meselesine adil ve kapsayıcı bir çözüm bulma girişimlerini takdirle karşıladığı ifade edildi.

Filistin ve İsrail tarafına planı iyi bir şekilde inceleme çağrısında bulunulan açıklamada, "Mısır, Filistin halkının uluslararası prensipler çerçevesinde Filistin topraklarında bağımsız bir devlet kurması ve barış içinde yaşaması noktasından hareketle ABD'nin çözüm önerisini incelemesinden yanadır." ifadelerine yer verildi. Açıklamada, Filistin ve İsrail yönetiminden ABD gözetiminde barış görüşmelerinin başlatılabilmesi için diyalog kapılarını açmaları da istendi. Mısır yönetimi Filistin ile ilgili alışılagelen klasik açıklamanın dışına çıktı. Bu zamana kadar yapılmakta olan bütün açıklamalarda kullanılan "Başkenti Doğu Kudüs olan Filistin devleti" ifadesinin metinde yer almaması dikkat çekti.  Söz konusu ifadelerin açıklama metninden çıkarılması, "Sisi yönetiminin, zımni desteği" olarak değerlendirildi. 

KATAR'DAN PLANA ŞARTLI DESTEK

Katar, "Filistin'de adil barışı sağlayacak çabaları desteklediğini" açıkladı, ancak "Başkenti Doğu Kudüs olan, 1967 sınırlarında bağımsız Filistin Devleti'ni kurma hakkı korunmadığı sürece barış kalıcı olmaz" vurgusunda bulundu.

Katar yönetimi, işgal altındaki Filistin topraklarında sürdürülebilir ve adil barışın tesisini hedefleyen tüm çabaları desteklediğini belirtti. Barış planını bu bakımdan önemsediklerini belirten Katar Yönetimi, Filistin ile İsrail arasında 70 yılı aşkın bir süredir devam eden çatışmanın çözümünün ilgili tarafların ciddi ve doğrudan müzakerelere girmesiyle başarıya ulaşabileceğini kaydetti.

SUUDİ ARABİSTAN VE BAE'DEN ABD'NİN PLANINA TAM DESTEK

Suudi Arabistan, "ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistin-İsrail barış planına ilişkin çabalarını takdir ettiğini" açıkladı. Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Suudi Arabistan Krallığı'nın, ABD yönetimi tarafından açıklanan planı inceledikten sonra Filistin meselesine ilişkin adil ve kapsayıcı her türlü çabayı destekleyeceği belirtildi.

Plana övgüler içeren açıklamada, tasarıyla atılacak adımların Filistin halkının meşru haklarını sağlayacak bir sürece hizmet edeceği öne sürüldü.

Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Washington Büyükelçisi Yusuf el-Uteybe, ABD Başkanı Donald Trump'ın açıkladığı Filistin-İsrail "barış planına" destek açıklamasında bulundu. Büyükelçiliğin internet sayfasında Uteybe imzasıyla yer alan açıklamada, Trump'ın planının yıllardır devam eden birçok meseleye değinen "önemli bir girişim" olduğu savunuldu. Trump'ın açıkladığı bu planın, Filistinliler ve İsrail arasında yeniden müzakerelere dönüş yapmak için "önemli bir başlangıç noktası" sunduğu öne sürülen açıklamada, "BAE olarak, Filistin-İsrail anlaşmasını sağlamak için ABD'nin devam eden çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz" ifadesine yer verildi.

(HABER MERKEZİ)

ÖNCEKİ HABER

Metal işçileri: Bize sorulmadan sözleşme imzalanmasın

SONRAKİ HABER

Talepler: İÜ’de yemek, HİTÜ’de yurt, Çözüm ise aynı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...