Antep’te işten atmalar binlerle ifade ediliyor

Deniz KAR
Antep

Türkiye’nin en büyük organize sanayi bölgelerinden biri olan Gaziantep OSB’de işten atmalar devam ediyor. Ağustos başında patlak veren döviz kriziyle birlikte başlayan ve Kurban Bayramı öncesi binlerle ifade edilen işten atmalar, Merinos, Sanko ve Şireci gibi kentin en büyük fabrikalarının da içinde olduğu pek çok işyerinde hız kesmeden sürüyor. İşten atılanların tazminatlarının bile verilmediği ifade edilirken, borç içinde yaşadıklarını ifade eden işçiler duruma tepkili.

BÖLÜM BÖLÜM İŞÇİ ATILIYOR

Bayram öncesi 150 civarı işçinin işten atıldığı Zeki Mensucat’ta da kıyım devam ediyor. Fabrikada üretim neredeyse durma noktasına geldi. Kendi bölümündeki işini tamamlayan işçiler, makinelerine iş gelmediğini ve vardiyalarını doldurduktan sonra yönetimin ‘gelin çıkışınızı alın’ dediğini belirtiyor. İşten çıkarmaların birdenbire gerçekleşmediğini söyleyen işçiler “Bir bölümün işi sıfırlandıysa o bölümdeki arkadaşlarımız çıkarılıyor. Üretimdeki mallar son halini alana kadar işi biten bölümlerin işçileri çıkarılmaya devam edecek” diyor. Fabrikanın aldığı siparişler hazır hale geldikten sonra kapatılabileceğini, kapanana kadar da işten atılmaların devam edeceğini dile getiriyor.

İplik üretimi yapan Zeki Mensucat’ın Başpınar OSB’de 3 ayrı fabrikası bulunuyor. Bundan 1.5 sene önce üretime başlayan üçüncü fabrika, Ramazan Bayramı öncesi ekonomik kriz gerekçesiyle kapatılmış ve buradaki işçiler ikinci fabrikaya gönderilmişti. Bir süre sonra aynı işçilere üretim düşüşü bahane gösterilerek çıkış kağıtları verilmişti. Zeki Mensucat’ta 13 ay çalıştıktan sonra ikinci fabrikaya gönderilen ardından işten çıkarılan Ramazan adlı bir işçi fabrikasında yaşanan süreci anlatıyor: “Fabrikada elyaf imalatında kullanılmak üzere akrilik üretimi yapıyorduk. Ham madde dışarıdan alınıyor, satış iç piyasaya dönüktü. Ham madde dolar üzerinden alınıp işlenen mal TL üzerinden satılıyor, dövizin yükselmesiyle işletmenin kârı düştü, böyle olunca işten çıkarıldık.”

‘BİR ANDA ÇIKARMIYORLAR’

İşçilerin arasında yayılan söylentiye göre hükümetten patronlara ‘İşçileri bir anda çıkarmayın’ diye talimat geldiğini ifade eden Ramazan, “Zaten bana çıkarılma bilgisi pazar günü geldi. Telefonla arayıp söylediler. Normalde muhasebeci pazar günü çalışmaz, çıkarılacağımız önceden belliymiş ama tepki olmasın diye bekletiyorlar, her gün üçer beşer kişi çıkarıyorlar. Şimdi işyerinden bir arkadaşla konuştum, 1. bölüm de kapanmış, onlar da zaten işçi çıkarmaya devam ediyordu” diyor.

Akrilik üretimi yapan pek çok işletmenin kapanabileceğini dile getiren Ramazan, bir taraftan bir fabrikayı kapatıp yıllardır çalışan işçiler işten atan aynı patronun, diğer taraftan da yeni bir fabrika açtığını söylüyor. Polyester iplik üretecek olan fabrikaya işçi alımlarının başladığını, makinelerin montajlarının sürdüğünü belirtiyor.

KREDİYLE EV ALMIŞTIM, ÖDEYEMEYECEĞİM

Krediyle ev aldığını, üç ayda bir ödeme yaptığını fakat bu ay borcunu yatıramayacağını ifade eden Ramazan, “Su faturası geçen ay 90 lira gelmişti bu ay 170 lira geldi, neredeyse iki katı. Her şeyden kısmak zorunda kaldık. Et yerine tavuk, tavuk yerine patates yiyoruz. Gerçi artık patates de yiyemiyoruz” dedi. Ramazan, diğer işçilerin de durumun farkında olduğunu ancak suçu ABD’ye ve Trump’a yüklediklerini söylüyor.

Hükümetin ekonomide yaşanan sıkıntı karşısındaki tavrına da tepki gösteren Ramazan, “Devletin kasasında para azalırsa vatandaşın cebindekine göz diker. Elektrik dolarla mı alınıyor ki zam yapıyorsun? Vatandaşın durumu çok kötü, işten atıldıktan sonra İŞKUR’a gittim, fiş almak için oluşan kuyruk üç katı doldurmuştu” diyor.

ÇIKARILANLARIN TAZMİNATLARI ÖDENMEDİ

Yine iplik üretimi yapan Şireci Tekstil’in ise Başpınar OSB’de 13 fabrikası var. 2 fabrikayla birlikte bazı bölümleri de kapatan işletmeden 700 dolayında işçi çıkarıldığı biliniyor. Kapatılan fabrika ve bölümlerin çoğunluğunu Zeki Mensucat’ta olduğu gibi akrilik üretimi yapanlar oluşturuyor. 4 senedir Şireci Tekstil’in pamuk ipliği üreten fabrikasında çalışan ve henüz işine devam eden bir işçi, pamuk ipliğin işlendikten sonra da döviz üzerinden satıldığını ifade ediyor. İşçi, “Alım da satım da dolar üzerinden olduğu için bizim bölümün işleri etkilenmedi” diyor. Daha çok iç piyasaya çalışan işletmelerde çalışan işçilerin zarar gördüğünü aktaran işçi, “Şireci’den yüzlerce kişi çıkarıldı, çıkarılanların ne kıdem tazminatı ne ihbar tazminatı ödendi” diyor. Patronun krizi bahane ederek küçülmeye gitmesine tepki gösteren işçi şunları söylüyor: “Bir taraftan devletten, istihdam ve yatırım yapıyorum diye teşvik alan Şireci diğer taraftan kriz var deyip işçi çıkarıyor. Pamukta çalışan adamı, bayramın üçüncü günü ‘iş çok’ diye işe çağırıyor. Önce işçiyi işten atıyor sonra İŞKUR’dan eleman alıyor, İŞKUR’dan aldığı işçinin parasını kendisi ödemiyor çünkü.”

Sevkiyatların gözlerinin önünde yapıldığını ifade eden işçi, “Günlük 50 ton mal çıkıyor, neredeyse 250 bin lira eder. Sen bu kadar malı babanın hayrına mı gönderiyorsun. Bayram harçlıklarımız ayın beşinde yatacaktı, soruyoruz ne oldu diye, ‘Genel müdür yanlışlıkla pamuğa para vermiş’ diyor. Halbuki beyefendiden habersiz bir kalem dahi alınmaz fabrikada” dedi.

Ekonomideki sıkıntının kendisini de doğrudan etkilediğini belirten işçi, “Ev kiraları zaten 700 TL’den başlıyor, asgari ücret 1600 TL. Mutfak masrafı, faturalar, çocuk giderleri derken elde avuçta para kalmıyor. Geçen ay çocuk bezi 35 liraydı, bir ayda 50 lirayı geçti” dedi. Hükümetin yaptığı birlik beraberlik çağrılarına ise şu yanıtı veriyor: “Mesela bizim çalıştığımız işyerlerinin bir kısmı mutlaka inşaat olarak gösterilir ki vergi ödenmesin. Buna göz yumuyorsun ama asgari ücrete zam yapmıyorsun, sonra diyorsun ki ‘Kardeşim kenetlenelim’. Nereye kadar? İşçi zaten bir ayın 29 gününü patrona çalışıyor, 1 gününü kendisine çalışıyor. Yani krizde, olan gene işçiye oluyor. Böyle giderse Suriye’den kötü olur.”

İŞTEN ATMALAR DEVAM EDECEK

Gaziantep OSB’de bulunan ve bayramdan önce iplik bölümünde 100’den fazla işçinin işten atıldığı Merinos’ta işten atmalar devam ediyor. Akrilik iplik bölümünde çalışan işçilerin büyük çoğunluğu işten atıldı. İşten atılan işçiler bölümün kapatılacağını ve şu ana kadar işten atılan işçi sayısının 200’den fazla olduğunu söylüyor.

Festival Halı’da işten atmalar devam ediyor. Son birkaç günde 40 civarı işçinin çıkarıldığı fabrikada işten atmaların devam edeceği konuşuluyor.

Başpınar OSB’nin en büyük fabrikalarından olan Sanko da işten atılmaların en çok olduğu fabrikalardan. Tekstil iş kolunda şu ana kadar 400 işçinin işten çıkarıldığı Sanko’da, ülke genelinde farklı iş kollarından toplam 1600 işçi işten atıldı. Yüzde 30 küçülmeye gidecek olan işletmede işten çıkarılacak işçi sayısının 3 bini bulacağı söyleniyor. Bunun yanında fabrika, işten atmaların olduğu diğer fabrikalar gibi İŞKUR üzerinden bedava işçi almaya devam ediyor.

Schneider Elektrik işçileri: Ücretlere zam, işimize güvence istiyoruz