06 Mayıs 2018 08:55

KEİG'den kadın emeği söyleşisi: Kadın işsizliği 1 yılda 107 bin arttı

KEİG tarafından düzenlenen kadın emeği söyleşisisinde resmi istihdam politikalarının kayıtdışı çalışmayı artırdığı vurgulandı.

Fotoğraf: Evrensel

Paylaş

KEİG tarafından düzenlenen “Kadın Emeği” konulu söyleşide, kadın istihdamına yönelik güncel gelişmeler değerlendirildi. Prof. Dr. Gülay Toksöz, kadın istihdamında girişimciliği, esnek çalışma biçimlerini destekleyen resmi istihdam politikalarının kayıtdışı çalışmayı artırdığını vurguladı. Sosyal hizmetlerin yaygınlaşmasının kadının işgücüne katılımı açısından önemine dikkat çeken Doç Dr. Reyhan Atasü Topçuoğlu ise, bakım hizmetlerinin kamu hizmeti olarak yaygın bir şekilde sunulması gerektiğini belirtti.

Kadın Emeği ve İstihdam Girişimi (KEİG) kadın emeği ile ilgili son gelişmelerin tartışıldığı ve değerlendirildiği “Çalışıyorum Öyleyse Varım (Mı?) Emeğin Cinsiyeti” başlıklı bir söyleşi düzenledi. Kadın emeği üzerine çalışmalarda bulunan ve geçtiğimiz şubat ayında hastalığı nedeniyle yaşamını yitiren “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlıklı barış bildirisi imzacısı Nuray Ergüneş adına Ziraat Mühendisleri Odasında düzenlenen söyleşiye Prof. Dr. Gülay Toksöz, Doç. Dr. Reyhan Atasü Topçuoğlu, Zuhal Esra Bilir konuşmacı olarak katıldı.

‘KADIN İŞSİZLİĞİ GEÇEN YILA GÖRE 107 BİN KİŞİ ARTTI’

Prof. Dr. Gülay Toksöz, kadın istihdamının son durumuna ilişkin yaptığı sunumunda Türkiye’de kadın istihdamının düşük olma nedenleri için hem ataerkil toplum yapısına hem de yürütülen ekonomi politikalara bakılması gerektiğini belirtti. 2004 yılında yüzde 23 olan kadın işgücünün 2017 yılında yüzde 34’e ulaştığını kaydeden Toksöz, kadın istihdamının ise 2004 yılında yüzde 21’den 2017 yılında yüzde 28’e çıktığını söyledi. Kadın istihdamında artış eğilimi olsa da hala çok düşük olduğunu vurgulayan Toksöz, AB ortalamasının kadın istihdamında yüzde 61 civarında olduğunu belirtti. 2017 yılında bir önceki yıla göre kadın işsizliğinin 107 bin kişi arttığını kaydeden Toksöz, erkeklerde ise bu sayının 18 bin olarak gerçekleştiğini ifade etti.

‘İŞGÜCÜNE KATILAN HER 5 KADINDAN 1’İ İŞSİZ’

İşgücüne katılan her beş kadından birinin işsiz olduğuna dikkat çeken Toksöz, tarım dışı işsiziliğin de kadınlar da yüzde 19, erkeklerde yüzde 11 olarak gerçekleştiğini kaydetti. Lise mezunu her beş kadından birinin işsiz olduğunu belirten Toksöz, üniversite mezunu kadınlar da da işsizliğin bir önceki yıla göre 89 bin kişilik artış gösterdiğini aktardı.

KAYITDIŞIDA ARTIŞ

Tarım dışı artan kadın istihdamının yüzde 39’unun kayıt dışı olduğunu belirten Toksöz, resmi istihdam politikalarının da kayıtdışı artışında rol oynadığını söyledi. Toksöz, girişimcilik, esnek çalışma biçimlerinin desteklenmesi, doğum sonrası yarı zamanlı çalışma düzenlemesi gibi uygulamaların kayıtdışı çalışmayı artırdığına dikkat çekerek, kendi hesabına çalışan kadınların yüzde 79’unun kayıtdışı çalıştığını, ücretli ve yevmiyeliler arasında da bu oranın yüzde 17 olduğunu belirtti. Toksöz, “Sigortalı dahi olsanız kısmi zamanlı çalışarak emeklilik hakkı kazanmanıza, işsizlik sigortasından yararlanmanıza imkan yok” dedi.

‘BAKIM HİZMETLERİNE YAPILAN ÖDEMELER İSTİHDAM KAPSAMINDA’

İstihdam bürolarındaki güvencesiz çalışma koşullarına dikkat çeken Toksöz, doğum sonrası kısm çalışma düzenlemesinin kadınların yararına gibi görünse de gerçeklikte hem özel sektör hem de kamu tarafından kadın istihdamını engelleyici bir tavırla karşılaştığını belirtti. Toksöz, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın engelli bakım hizmetleri kapsamında yaptığı ödemelerin kadın istihdam sayısını artıran sebeplerden biri olduğuna dikkat çekti. İşgücü piyasasında kadınların “insana yaraşır işler” üzerinden katılımının hedeflenmediğini belirten Toksöz, “Kadınlar çalışsın ama bakım hizmetlerini ihmal etmesin, kendi hesabına çalışsın, kayıtlı olmasalar da olur’ diye düşünülüyor” dedi.

‘KADINLARIN İŞ ARAMAMA NEDENİ EV İŞLERİ VE BAKIM HİZMETİ’

Doç.Dr. Reyhan Atasü Topçuoğlu ise “Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Penceresinden Bakım Hizmetleri ve Yardımlar” üzerine yaptığı sunumunda 2011 TÜİK verilerine göre, kadınların yüzde 72’sinin iş aramama nedenini ev işleri ve bakım hizmetleri olarak gösterdiğini belirtti. Kadınların ücretli ve ücretsiz işler arasına sıkıştığına dikkat çeken Topçuoğlu, “Çalışmak istiyorsunuz ama kadınların evde yaptığı işleri işten saymıyoruz. O yüzden de kadınların ücretli çalışmaya zamanı yok” dedi.

‘BAKIM ANNE İLE ÖZDEŞLEŞTİRİLİYOR AMA..’

Sosyal hizmetlerin yaygınlaşmasının bakım sorumluluğu bulunanların işgücüne katılımı için önemli olduğunu kaydeden Topçuoğlu, “Bakıma herkesin ihtiyacı vardır. Bir hak meselesi. O emek görülecek ki işin kıymeti anlaşılacak” ifadelerini kullandı. Topçuoğlu, bakımın kamu hizmeti olarak örgütlenmesi ve yaygın bir şekilde sunulması gerektiğini, bu alanda tam zamanlı, kayıtlı istihdamın yaratılması gerektiğini vurguladı.

Bakım ile annenin özdeşleştirildiğini belirten Topçuoğlu, “Anne uzay boşluğunda yaşamıyor. Bu varsayımla her şeyi çözemeyiz. 3-4 çocuktan hangi birine bakar, bu yoksulluğu ile nasıl bakar, şiddet görüyorsa çocuklarını şiddetten koruyabilir mi? Bunlar düşünülmeli” dedi.

‘ÖZEL GÜNLERİN OLDUĞU HAFTALARDA 7 GÜN 12 SAAT ÇALIŞMA’

AVM’lerde çalışan kadın satış görevlileri üzerine doktora tezi hazırlayan Zuhal Esra Bilir ise Ankara’da bulunan 9 alışveriş merkezinde 20 kadın satış görevlisiyle görüşme gerçekleştirdiği araştırmasının sonuçlarını paylaştı. Bilir, satış görevlisi üniversite, meslek lisesi ya da yüksekokul mezunu kadınların eğitim aldıkları alanda iş bulamamaları nedeniyle bu işte çalışmaya başladıklarına dikkat çekti. AVM’lerde haftalık çalışma saatinin 50-64 saat arası olduğunu belirten Bilir, Anneler Günü, Sevgililer Günü gibi özel günlerin olduğu haftalarda yedi gün boyunca izin kullanmadan günde en az 12 saat çalıştıklarını belirtti.

‘İNDİRİM DÖNEMLERİNİ RAHAT ATLATMA ÖNERİLERİ’

Fazla mesailerin de yasal sınırın çok üzerinde olduğuna dikkat çeken Bilir, fazla mesai ödemelerinin düzenli yapılmadığına, yıllık izinlerin tamamının kullanılamadığına dikkat çekti. Kadınların haftalık izinlerini temizlik, çocuk bakımı, yemek gibi işlerle geçirdiğini belirten Bilir, kadınların kendi gelişimlerini sağlayacak eğitimi de alamadıklarını kaydetti. Özellikle İnditeks Grubu mağazalarda indirim dönemlerinin rahat geçmesi için psikolojik ve fiziksel önerilerin yer aldığu  işyeri hekimi imzalı broşürler hazırlandığını belirten Bilir, bu döneme hazır olunması halinde başarılı olunacağı, aksi takdirde yaşanacak sorunların çalışanların kabahati olacağı yönünde bildirimlerin bulunduğunu kaydetti.

‘ÇALIŞANLAR KAMERALARLA DENETİM ALTINDA’

Mağazalarda bulunan kameraların çalışanları denetlediğini söyleyen Bilir, “Yaptığım bir görüşmede mağaza yöneticisi çalışanlardan birine bel rahatsızlığı sebebiyle arada duvara yaslanması için izin vermesinin üzerinden 15 dakika geçmeden İstanbul’dan aranarak uyarıldığını anlattı. Bazıları müşteri gibi mağazaya gelerek durum değerlendiriyor. Gün boyunca satış rakamları, geçen yıla göre istatistiklerle mağazalardaki çalışanlar denetim altında” dedi.

‘EMEKLİLİK İMKANSIZ BİR HAYAL, EVLİLİK İSE KARİYER BİTİRME NEDENİ’

Emekliliğin AVM’lerde çalışan kadınlar için imkansız bir hayal olduğunu belirten Bilir, evliliğin de kariyerini bitirme nedeni olduğunu kaydetti. Bu alanda sendikalaşmanın da olmadığına vurgu yapan Bilir, kadınlara yönelik cinsiyet ayrımcılığının çok fazla olduğunu ve kadın çalışanların tacize maruz kaldıklarını, yaptığı görüşmelerde taciz olayı anlatmayan kadın çalışan olmadığını söyledi.

‘DEVLETİN ELİNİ ÇEKMESİ VE SENDİKASIZLIK KADINLARI GÜÇSÜZLEŞTİRİYOR’

Kadınların iş yerindeki olumsuzlukları kendi çevresine yansıtmadıklarına dikkat çeken Bilir, “Ödemeyle, tacizle ilgili olumsuzluklar eve yansıtılmıyor. Zaten evin erkeklerinden zor izin alarak çalışmaya başlamış. Burası çok kırılgan. Kadın daha da güçsüzleşiyor. Her şeye rağmen kadınlar gelir elde ediyor olmayı özgürleştirici, özgüven artırıcı görüyor” dedi. Bilir, bu alandan devletin elini çekmesinin, sendikanın olmayışının kadınları daha da güçsüz hale getirdiğini belirtti. (Ankara/EVRENSEL)

ÖNCEKİ HABER

Çavuşoğlu’dan ABD'ye F-35 tepkisi: Kabul edilemez

SONRAKİ HABER

Dilek Yarımadası Milli Parkında alkol yasağına tepki

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...